Η πολιτική των σεισμών

Ο μετριασμός του σεισμικού κινδύνου είναι η μεγαλύτερη αστική πολιτική πρόκληση που αντιμετωπίζει ο κόσμος σήμερα. Αν το  θεωρείτε ως υπερβολικό ισχυρισμό, προσπαθήστε να φανταστείτε έναν άλλο τρόπο με τον οποίο μία κακή αστική πολιτική θα μπορούσε να σκοτώσει εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους μέσα σε 30 δευτερόλεπτα. Ωστόσο, η πολιτική των σεισμών σπάνια συζητιέται και, όταν συζητηθεί είναι ευρέως παρεξηγημένη.

Πάρτε για παράδειγμα τον σεισμό της Ιαπωνίας την 11ης  Μαρτίου, ο οποίος απελευθέρωσε 600 εκατομμύρια φορές την ενέργεια της βόμβας της Χιροσίμα. Η επακόλουθη μερική κατάρρευση του σταθμού πυρηνικής ενέργειας της Φουκουσίμα ώθησε σε μία διεθνή υστερία για την πυρηνική ενέργεια, αλλά λίγοι φαίνονται να συνειδητοποιούν ότι μια πολύ θανατηφόρα απειλή είχε αποφευχθεί.

 Όπως ο σεισμολόγος Roger Bilham εύστοχα το έθεσε, σπίτια σε σεισμικά ενεργές ζώνες είναι όπως τα όπλα μαζικής καταστροφής. Τα κτήρια της Ιαπωνίας- τουλάχιστον αυτά  που δεν παρασύρθηκαν από το συνοδευτικό τσουνάμι, μια δύναμη της φύσης από την οποία είμαστε ακόμη σε μεγάλο βαθμό αβοήθητοι - παρέμειναν όρθια και οι άνθρωποι μέσα σε αυτά επέζησαν. Το γεγονός ότι τόσο λίγα κτήρια κατέρρευσαν στο σεισμό ήταν ένας θρίαμβος του ανθρώπου.

Αλλά πόλεις σε όλο τον κόσμο βρίσκονται στην ευχάριστη θέση να αγνοούν την απειλή του σεισμού. – Όσο όμως μεγαλώνουν παίρνουν όλο και μεγαλύτερο κίνδυνο.

Ο σεισμός στην Ιαπωνία δεν έφερε την αναμενόμενη καταστροφή, διότι η χώρα έμαθε από την εμπειρία. Μετά το σεισμό του Kobe 1995, στην οποία 200 000 κτίρια κατέρρευσαν, οι Ιάπωνες μηχανικοί έλαβαν εκτενή μέτρα για την ενίσχυση των κτιρίων και των υποδομών τους. Εγκατέστησαν ελαστικά μπλοκ κάτω από γέφυρες. Οι αποστάσεις κτιρίων έγιναν μεγαλύτερες για την πρόληψη ντόμινο από το πέσιμο τους. Εισήγαγαν επιπλέον αντιστήριξη, υδραυλικά αμορτισέρ και τόσα άλλα.

Ένα λεπτό πριν το σεισμό του Μαρτίου, σεισμικά συστήματα παρακολούθησης έστειλαν προειδοποίηση σε ιαπωνικά κινητά τηλέφωνα. Ανελκυστήρες ανταποκρίθηκαν υπάκουα στον πλησιέστερο όροφο και άνοιξαν. Χειρουργικές επεμβάσεις σταμάτησαν. Βίντεο από το Τόκιο δείχνουν ουρανοξύστες να ταλαντεύονται με χάρη, στον άνεμο. Ούτε ένας από αυτούς κατέρρευσε.

Όμως διάφορες πόλεις του κόσμου βρίσκονται σε σεισμικό κίνδυνο , όπως το Πορτ-ο-Πρενς ,στην Αϊτή, η οποία επλήγη από το σεισμό του 2010. Οκτώ στις 10 μεγαλύτερες πόλεις του κόσμου είναι χτισμένες σε ρήγματα, και γίνονται κάθε μέρα μεγαλύτερες. Η τάση αστικοποίησης συνεχίζεται προς τα πάνω, όπως οι πληθυσμοί αυξάνονται δημιουργούνται νέες παγίδες θανάτου. Ως εκ τούτου, είναι πιθανό ότι σε λίγο θα δούμε έναν τίτλο σε εφημερίδα που να γράφει , «1 εκατομμύριο νεκροί από έναν φονικό σεισμό ».

Ωστόσο, ακριβώς όπως ξέρουμε να κατασκευάζουμε αεροπλάνα που δεν συντρίβονται, ξέρουμε πώς να φτιάχνουμε κτίρια που δεν καταρρέουν. Γνωρίζουμε επίσης ποιες πόλεις βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο: Μπογκοτά, Κάιρο ,Καράκας , Ντάκα,το Ισλαμαμπάντ , η Κωνσταντινούπολη, Τζακάρτα , Καράτσι , Κατμαντού, Λίμα , Μανίλα, Πόλη του Μεξικού , το Νέο Δελχί, Κίτο ,Τεχεράνη , Λος Άντζελες και το Τόκιο είναι οι πρώτοι υποψήφιοι για ένα σημαντικό σεισμό.

 Είναι δελεαστικό να σκεφτούμε ότι οι άνθρωποι σε ορισμένες χώρες είναι υπεροπτικοί για τον κίνδυνο και επειδή είναι μόνο φτωχοί. Το επιχείρημα έχει ως εξής: τα ασφαλή σπίτια κοστίζουν περισσότερο από ότι η κατασκευή φθηνών. Το τσιμέντο αποδυναμώνεται  με άμμο και απλώνεται περαιτέρω. Οι άνθρωποι στις φτωχές πόλεις δεν έχουν τα χρήματα για την κατασκευή ασφαλών σπιτιών, ή αν το κάνουν, έχουν αποφασίσει να χρησιμοποιήσουν ένα μέρος από τα λιγοστά χρήματα τους για την πείνα.

Για να προετοιμαστείς για ένα σεισμό, χρειάζεσαι και την οικονομική ανάπτυξη .Όταν μια χώρα γίνεται αρκετά πλούσια, το πρόβλημα θα το επιλύσει από μόνη της. Αυτή η θεωρία έχει διατυπωθεί στην Κωνσταντινούπολη, από τον  Μουσταφά Erdik, πρόεδρο του Τμήματος Αντισεισμικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Bogazici, που έχει προτείνει ότι η καλύτερη ελπίδα  για την Τουρκία είναι η ταχεία οικονομική ανάπτυξη. Αν η ανάπτυξη συμβαίνει αρκετά γρήγορα, λέει, οι ιδιοκτήτες ακινήτων θα είναι σε θέση να αντικαταστήσουν τα χειρότερα σπίτια πριν από το έδαφος δονηθεί.

Στις 27, Φεβρουαρίου του 2010, ένας σεισμός μεγέθους 8,8R έπληξε κοντά στην πόλη της Concepcion, Χιλή. Αν και το επίκεντρο δεν ήταν στην καρδιά της πόλης, αυτός ο σεισμός ήταν 100 φορές μεγαλύτερος από αυτό που ισοπέδωσε το Πορτ-ο-Πρενς. Ήταν τόσο μεγάλος ώστε να μειωθεί η διάρκεια της ημέρας κατά 1,26 μικροδευτερόλεπτα ενώ μετακινήθηκε και ο άξονας της Γης κατά 8 εκατοστά. Όταν τελείωσε, ολόκληρη η πόλη της Κονσεπσιόν είχε μεταφερθεί 3 εκατοστά πιο  δυτικά. Ο αριθμός των νεκρών από αυτό τον σεισμό ήταν 521. Ο αριθμός των νεκρών ήταν, ωστόσο, εκπληκτικά μικρός για έναν τέτοιο σεισμό που θα μπορούσε να  έχει καταστρέψει ολόκληρη την Χιλή ως σύνολο. Η Χιλή όμως, έχει μερικές από τις πιο αυστηρές και πιο προηγμένες προδιαγραφές για κτίρια στον κόσμο, και επειδή οι ​​κωδικοί δεν υπάρχουν μόνο στα χαρτιά – αλλά επιβάλλονται.

Όπως και η Χιλή, η Τουρκία δεν είναι ξένη προς τους σεισμούς. Το 1509, ένας σεισμός σκότωσε μεταξύ 5%-10% του πληθυσμού της Κωνσταντινούπολης. Οι Οθωμανοί τον ονόμασαν Kiyamet-i Sugra, δηλαδή η «μικρή ημέρα της κρίσης». Από τότε, η πόλη έχει υποστεί σοβαρές ζημιές από σεισμούς τουλάχιστον 11 φορές, και πιο πρόσφατα στο τέλος του 19ου αιώνα. Δεν υπάρχει ένας γεωλόγος που να αμφιβάλλει ότι ένας μεγάλος σεισμός είναι πιθανό να χτυπήσει Κωνσταντινούπολη σύντομα. Το 2000, το Αμερικανικό Γεωλογικό Ινστιτούτο ανέφερε ότι οι πιθανότητες να συμβεί μέσα σε 30 έτη  είναι 62%.  Ο Erdik έχει υπολογίσει ότι θα σκοτώσει 200.000 με 300.000 ανθρώπους. Το κόστος καθαρισμού - θα κόστιζε κατά μία αισιόδοξη εκτίμηση 50 δισεκατομμύρια δολάρια - που σίγουρα θα έφερνε την οικονομία της Τουρκίας δεκαετίες πίσω.

Σύμφωνα με τον Erdik θα είναι ένα πολιτικός κατακλυσμός, με τεράστιες συνέπειες για ολόκληρη την περιοχή. Κάθε μέρα που περνώ από τα κτίρια-λέει- στην Κωνσταντινούπολη, βλέπω ισόγεια, για παράδειγμα, με τους τοίχους ή στήλες να έχουν αφαιρεθεί παραβιάζοντας μία από τις σημαντικότερες αρχές των αντισεισμικών κατασκευών. Υπάρχουν τεράστιες γειτονιές γεμάτες με παράνομες, σαθρές δομές που ονομάζονται gecekondu, "που κτίστηκαν σε μια νύχτα." Τα Gecekondu δεν έχουν κατασκευαστεί από μηχανικούς και είναι χτισμένα σε κακό χώμα. Είναι γεμάτα με παιδιά. Ακόμα και τα κτίρια να έχουν εγκριθεί από μηχανικούς, προειδοποίησε σε πρόσφατη μελέτη το  τουρκικό Επιμελητήριο Πολιτικών Μηχανικών, σε μεγάλο βαθμό δεν χτίστηκαν με κάποιο κώδικα. Η ομάδα προειδοποίησε επίσης ότι το 86% των νοσοκομείων της πόλης ήταν σε υψηλό κίνδυνο κατάρρευσης.

Γεωδίφης με πληροφορίες από τους Los Angeles Times