Τα ηφαίστεια λάσπης
Μια σειρά από ηφαίστεια λάσπης στο οροπέδιο Nahlin, Βρετανική Κολομβία. HKEYSER/WIKIMEDIA COMMONS, CC BY-SA.
Hφαίστειο λάσπης είναι η οπή από την οποία διαφεύγουν φυσικά αέρια κυρίως υδρογονανθράκων με μεγάλη δύναμη και συμπαρασύρουν τα πετρώματα των πλευρικών τοιχωμάτων από τα οποία διέρχονται. Συνήθως το ζεστό νερό αναμιγνύεται με λάσπη και τα επιφανειακά κοιτάσματα. Περίπου το 86% των αερίων που εκλύονται από αυτές τις δομές είναι το μεθάνιο, με πολύ λιγότερο διοξείδιο του άνθρακα και του αζώτου .
Υπάρχουν αρκετές διαφορετικές διαδικασίες που μπορούν να προκαλέσουν τέτοια δραστηριότητα. Τα ηφαίστεια λάσπης συνήθως συνδέονται με ζώνες καταβύθισης τεκτονικών πλακών και περίπου 700 έχουν αναγνωρισθεί μέχρι σήμερα. Τέτοιου είδους ηφαίστεια υπάρχουν σε διάφορα μέρη του πλανήτη. Στην Ευρώπη, μπορούν να βρεθούν στο Ταμάν της Ρωσίας, στην χερσόνησο του Κερτς της νοτιοανατολικής Ουκρανίας . Στην Ιταλία, παρουσιάζονται στο βόρειο τμήμα των Απεννίνων και στη Σικελία ενώ στην Ρουμανία, υπάρχουν κοντά στο Καρπάθια Όρη.
Όμως απο τα πιο γνωστά είναι αυτά της Βενεζουέλας και του Τρινιντάτ όπου υπάρχουν ιζήματα τα οποία εξέρχονται από ρήγματα στην επιφάνεια.
Τα τελευταία χρόνια παρουσιάστηκε ένα ηφαίστειο λάσπης στην Ιάβα.Το διάσημο «Λούσι» έχει δημιουργήσει αρκετά προβλήματα στους κατοίκους της περιοχής. Η λάσπη του ηφαιστείου έχει εκτοπίσει μέχρι σήμερα περισσότερους από 42.000 κατοίκους ενώ έχει καταπιεί 12 χωριά, τα οποία βρίσκονται πλέον στα 15 μέτρα βάθος. Δεκατρείς άνθρωποι πνίγηκαν και αρκετοί ακόμα έχουν υποστεί εγκαύματα από την ανάφλεξη των αερίων που αναβλύζουν στην επιφάνεια.
Το ηφαίστειο λάσπης δημιουργήθηκε πιθανότατα από γεώτρηση μιας πετρελαϊκής εταιρείας, ενώ η εμφάνιση σύμφωνα με την ινδονησιακή κυβέρνηση οφείλεται σε σεισμό, ο οποίος είχε σημειωθεί λίγες ημέρες νωρίτερα σε απόσταση 280 χιλιομέτρων. Ωστόσο, ανεξάρτητες ερευνητικές ομάδες αποδίδουν το φαινόμενο στις πετρελαϊκές δραστηριότητες της εταιρείας Lapindo Brantas. Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, η εταιρεία απέτυχε να τοποθετήσει ένα προστατευτικό πλαίσιο στο φρεάτιο μιας γεώτρησης, με αποτέλεσμα νερό και αέριο από το υπέδαφος να βγαίνουν με μεγάλη πίεση στην επιφάνεια. Η εταιρεία προσπάθησε με διάφορους τρόπους να σφραγίσει την γεώτρηση αλλά απέτυχε παταγωδώς.
Σύμφωνα με νεώτερες μελέτες το ηφαίστειο θα συνεχίσει να πνίγει την περιοχή με δύσοσμη λάσπη και εύφλεκτα αέρια για τουλάχιστον 30 χρόνια, δείχνουν οι προσομοιώσεις ερευνητών. Κανείς κάτοικος πια δεν μπορεί να επιστρέψει στην περιοχή και οι επιπτώσεις του ηφαιστείου πιθανότατα θα αυξηθούν, προειδοποιούν οι ερευνητές. Ακόμη εκτιμάνε ότι μέχρι να μετριαστεί η ροή της λάσπης γύρω στο 2037, το έδαφος στη γύρω περιοχή θα υποχωρήσει και θα δημιουργήσει μια κοιλότητα γεμάτη λάσπη, με βάθος από 95 έως 475 μέτρα.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το Journal of the Geological Society, ΝΑΣΑ
Περισσότερα,
https://earthobservatory.nasa.gov/images/145198/a-muddy-mess-in-indonesia