Αυτό που ανακάλυψαν γεωλόγοι στο Yellowstone είναι τόσο όμορφο όσο και ανησυχητικό

Ο θερμοπίδακας του κάστρου στο Γέλοουστοουν - Τόμας Μόραν.

Μια νέα γαλακτώδης μπλε λίμνη άνοιξε στη λεκάνη Norris Geyser του Yellowstone. Οι γεωλόγοι της Αμερικανικής Γεωλογικής Υπηρεσίας (USGS) εντόπισαν τον σχηματισμό της σε ένα χρονικό διάστημα από τα τέλη Δεκεμβρίου 2024 έως τις αρχές Φεβρουαρίου 2025, χρησιμοποιώντας δορυφορικές εικόνες και στοιχεία πεδίου που συλλέχθηκαν τον Απρίλιο.

Ο Μάικλ Πόλαντ, γεωφυσικός του USGS και επιστήμονας υπεύθυνος του Αστεροσκοπείου του Ηφαιστείου Γέλοουστοουν, βοήθησε στην τεκμηρίωση της ανακάλυψης.

Η ομάδα του περιέγραψε μια πισίνα πλάτους 13 ποδιών, ένα πόδι κάτω από το χείλος, με νερό κοντά στους 109 ° F- 42 βαθμούς Κελσίου και έναν δακτύλιο από εκτοξευόμενους βράχους επικαλυμμένους με λεπτή γκρίζα λάσπη. 

Τα τοιχώματα εμφανίζουν μια λεπτή επίστρωση που σηματοδοτεί μια προηγούμενη, υψηλότερη στάθμη νερού. Κοντινά βράχια με πλάτος έως και 30 εκατοστά σχηματίζουν σύντομες εκρήξεις αρκετά ισχυρές ώστε να εκτοξεύουν συντρίμμια σε μικρή απόσταση. 

Το νερό πλούσιο σε πυρίτιο κρύβει το φως, δημιουργώντας μια απαλή μπλε απόχρωση, τυπική του ζεστού νερού, η οποία διαλύεται και μεταφέρει τα μέταλλα προς τα πάνω.

Εκρήξεις ατμού, όχι εκρήξεις

Μια υδροθερμική έκρηξη συμβαίνει όταν ζεστό νερό μετατρέπεται σε ατμό κοντά στην επιφάνεια και η πίεση σπάει τον βράχο. Δεν είναι το ίδιο με μια ηφαιστειακή έκρηξη και δεν σηματοδοτεί κίνηση φρέσκου μάγματος.  

Τα συμβάντα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα, από μικρές κοιλότητες μερικών μέτρων σε διάμετρο έως κρατήρες μεγαλύτερους από ένα στρέμμα. Σύμφωνα με μια ανάλυση, αυτά της κλίμακας του συμβάντος Porkchop του 1989 τείνουν να συμβαίνουν κάθε αρκετά χρόνια. 

Το Γέλοουστοουν διαθέτει χιλιάδες υδροθερμικά χαρακτηριστικά, επομένως περιστασιακές μικρές εκρήξεις ταιριάζουν στον κανονικό ρυθμό του συστήματος. Εξακολουθούν να θέτουν σε κίνδυνο τις θερμικές λεκάνες - γι' αυτό και υπάρχουν διάδρομοι και περιορισμοί.  

Παρατηρώντας το Γέλοουστοουν από όλες τις γωνίες

Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δορυφόρους υψηλής ανάλυσης για να προσδιορίσουν το χρονοδιάγραμμα, εντοπίζοντας μια κατάθλιψη έως τις 6 Ιανουαρίου 2025 και ένα λάκκο γεμάτο νερό έως τις 13 Φεβρουαρίου 2025. Αυτές οι εικόνες συμπληρώνουν τις σημειώσεις από το ταξίδι συντήρησης της 10ης Απριλίου 2025.  

Η λεκάνη Norris διαθέτει πλέον έναν ειδικό σταθμό παρακολούθησης. Παρακολουθεί τους υπόηχους χαμηλής συχνότητας , τον καιρό, την παραμόρφωση του εδάφους και τους μικρούς σεισμούς για να εντοπίζει βραχύβιες δραστηριότητες.  

Κατά τη διάρκεια του παραθύρου σχηματισμού, η συστοιχία κατέγραψε ασθενή ακουστικά σήματα από την κατεύθυνση της λίμνης στις 25 Δεκεμβρίου 2024, 15 Ιανουαρίου 2025 και 11 Φεβρουαρίου 2025.

Τα σεισμικά όργανα δεν έδειξαν αντίστοιχα σήματα, κάτι που δείχνει ότι δεν υπήρχε μία μόνο μεγάλη έκρηξη.  

Πισίνα σκαλισμένη από απελευθερώσεις πίεσης

«Προφανώς, το νέο θερμικό χαρακτηριστικό δεν σχηματίστηκε σε ένα μόνο μεγάλο εκρηκτικό συμβάν . Αντίθετα, φαίνεται να έχει αναπτυχθεί μέσω πολλαπλών μικρών γεγονότων που δημιούργησαν ένα λάκκο που αργότερα γέμισε με νερό πλούσιο σε πυρίτιο», δήλωσε ο Πολάν.

Αυτό το μοτίβο ταιριάζει με την έλλειψη ισχυρού σήματος έκρηξης στο σύστημα υποήχων κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου. Ταιριάζει επίσης με τη μέτρια διασπορά βράχων και το υπόλειμμα λεπτής λάσπης γύρω από το χείλος.  

Η απλούστερη εικόνα είναι μια ακολουθία ρηχών απελευθερώσεων πίεσης που σμίλευσαν την πισίνα και στη συνέχεια χαλάρωσαν. Δορυφορικές και ακουστικές ενδείξεις ευθυγραμμίζονται με αυτές τις σύντομες εκρήξεις.  

Κοιτάζοντας πίσω στο Porkchop

Ο θερμοπίδακας Porkchop είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά χαρακτηριστικά στη λεκάνη Norris Geyser του Εθνικού Πάρκου Yellowstone.

Για πολλά χρόνια, δεν ήταν στην πραγματικότητα θερμοπίδακας - ήταν μια θερμή πηγή που έβραζε σταθερά, εκτοξεύοντας έναν στενό πίδακα νερού και ατμού σχεδόν σαν χύτρα ταχύτητας με ανοιχτό καπάκι.

Αυτό που έκανε τον Πόρκτσοπ ασυνήθιστο ήταν ότι έτρεχε σχεδόν συνεχώς, σε αντίθεση με τους περισσότερους θερμοπίδακες που εκρήγνυνται σε εκρήξεις και μετά σταματούν.

Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι το στενό άνοιγμα του θερμοπίδακα δημιούργησε υψηλή πίεση, αναγκάζοντας το νερό να αναβλύζει σε ένα σταθερό ρεύμα που μερικές φορές έφτανε τα 20 πόδια σε ύψος.

Το 1989, ο θερμοπίδακας Porkchop στην ίδια λεκάνη εξερράγη και άφησε πίσω του μια χοάνη από συντρίμμια και έναν νέο κρατήρα . Αυτή η καλά καταγεγραμμένη περίπτωση δείχνει πώς μοιάζει μια μεγαλύτερη έκρηξη όταν ένα στόμιο φράσσεται και η πίεση αυξάνεται απότομα.  

Η νέα πισίνα του Tree Island είναι μικρότερη και πιο ήπια, εμφανιζόμενη ως μια μέτρια αλλαγή παρά ως μια δραματική ουλή. Προσθέτει ένα ακόμη στοιχείο σε ένα αρχείο που κυμαίνεται από ήσυχο σιγοβράσιμο έως σπάνιες βίαιες εκρήξεις.  

Σημασία για το Γέλοουστοουν

Η λεκάνη Norris Geyser κατατάσσεται μεταξύ των πιο θερμών και ευμετάβλητων τμημάτων του πάρκου. Βρίσκεται μέσα στην καλντέρα του Γέλοουστοουν, όπου θερμά υγρά και αέρια κινούνται μέσα από θραυσμένα πετρώματα σε μικρά βάθη.  

Χαρακτηριστικά όπως αυτό μας υπενθυμίζουν ότι οι θερμικές λεκάνες είναι ενεργές γεωλογικές γειτονιές, όχι στατικά αξιοθέατα. Απαιτούν προσοχή και υπομονή από οποιονδήποτε βρίσκεται στους παραλιακούς δρόμους.  

Οι ομάδες θα συνεχίσουν να παρακολουθούν τα αρχεία καταγραφής θερμοκρασίας, τα ίχνη υποήχων και τις αεροφωτογραφίες ανά εποχές. Το λιώσιμο του χιονιού την άνοιξη και η καλοκαιρινή ζέστη μπορούν να μεταβάλουν τη ροή των υγρών, επομένως η πισίνα μπορεί να αλλάξει καθώς εξελίσσονται οι υδραυλικές της εγκαταστάσεις.  

Αν η δραστηριότητα ενταθεί, τα όργανα θα την εντοπίσουν και οι διευθυντές μπορούν να προσαρμόσουν την πρόσβαση για να διατηρήσουν τους ανθρώπους ασφαλείς. Αν γίνουν μικρές αλλαγές, η πισίνα θα ενταχθεί στο πολυσύχναστο μωσαϊκό του Νόρις, ενός νέου προσώπου σε ένα γνώριμο πλήθος.  

Η μελέτη δημοσιεύεται στο USGS Caldera Chronicles .

Γεωδίφης με πληροφορίες από earth.com

https://www.earth.com/news/what-geologists-discovered-in-yellowstone-is-as-beautiful-as-it-is-disturbing/#google_vignette