Ο μετασεισμός Μ5.3 και η αυγουστιάτικη Πανσέληνος;
Το επίκεντρο του μετασεισμού Μ5.3 της 8/8/2013.
Ο Κόλπος του Κεραμεικού είναι από τις πιο σεισμικά ενεργές περιοχές της Μεσογείου. Κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, είχε παρατηρηθεί ένα σεισμικό κενό εξαιτίας της απουσίας σημαντικών σεισμών, το οποίο εν μέρει έχει καλυφθεί από την σεισμική ακολουθία Καρά Άντα του 2017.
Προκαταρκτική επιστημονική έκθεση δείχνει ότι ο σεισμός έχει προκληθεί από ρήξη του συστήματος Gokova με κατεύθυνση ΑΔ. Όμως η όλη ακολουθία μπορεί να είναι μια σύνθετη εκδήλωση, που περιλαμβάνει πολλά μικρότερα ρήγματα από την τάφρο Gokova.
Η προκαταρκτική ανάλυση καταδεικνύει ότι το μεγαλύτερο μέρος της απελευθέρωσης της ενέργειας κατά τη διάρκεια του σεισμού Μ6.6 προήλθε από τη ρήξη ενός υποθαλάσσιου ρήγματος περίπου 12 χιλιομέτρων. Αυτό το ρήγμα τρέχει κάτω από τη θάλασσα κατά μήκος του βορειοανατολικού τμήματος του Νησιού Καρά Αντα.
Στις 7/7/2017 έγινε η Πανσέληνος και μερική έκλειψη Σελήνης. Η έκλειψη έφτασε στο αποκορύφωμά της στις 21:22 ώρα Ελλάδας και η πανσέληνος στις 22:11. Η σκιά της Γης κάλυψε περίπου το 25% της διαμέτρου του φεγγαριού και έγινε ορατή (σε διαφορετικό βαθμό) από την Ευρώπη, την Αφρική, την Ασία και την Αυστραλία.
Ο ισχυρός μετασεισμός που εκδηλώθηκε στις 10.41 π.μ, 8/8/2017 ήταν χερσαίος με εστιακό βάθος μόλις 1 χλμ. Το επίκεντρο βρισκόταν 29 χλμ. βορειοανατολικά από το Ψαλίδι της Κω και 18 χλμ. ανατολικά από το Μπόντρουμ και από το επίκεντρο του κύριου σεισμού. Ήταν η μεγαλύτερη δόνηση σε μέγεθος μετά την 21η Ιουλίου. Έγινε ιδιαίτερα αισθητή στην πόλη της Κω. Περίπου 3 ώρες πριν τον σεισμό στο νερό του δικτύου της Δ.Ε.Υ.Α.Κ παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη μείωση της παροχής και της πίεσης στην άντληση.
Λαμβάνοντας υπόψη τον ισχυρό μετασεισμό που συνέβη την επομένη μιας όχι τόσο συνηθισμένης Πανσέληνου, της αυγουστιάτικης, ορισμένοι προσπάθησαν να δώσουν κάποιες ερμηνείες.
Η παλιρροϊκή ενεργοποίηση των σεισμών έχει διερευνηθεί από τον 19ο αιώνα και παραμένει ένας δύσκολος και αμφιλεγόμενος τομέας. Μικρό πλάτος και μεγάλο μήκος κύματος παλιρροϊκών παραμορφώσεων της Γης λόγω κινήσεων του Ήλιου και την επιρροή της Σελήνης είναι πιθανόν να επιδράσουν στην λιθόσφαιρα της.
Είναι πιθανό σε ώριμα ενεργά ρήγματα που είναι σύντομα κοντά σε σπάσιμο, δυνάμεις από μικρές παλιρροϊκές διαταραχές να είναι αρκετές για να προωθήσουν την ρήξη σε σχέση με τον κύκλο του σεισμού, ή να επιτρέψουν μία ρήξη να ταξιδέψει από ότι διαφορετικά θα είχε γίνει. Όμως, η ακριβής ώρα, το μέγεθος και η θέση οποιοδήποτε μεγάλου σεισμού δεν έχει προβλεφτεί με επιτυχία σε βραχυπρόθεσμο χρόνο με την χρήση παλιρροϊκών τάσεων ή οποιοδήποτε άλλο πιθανό πρόδρομο φαινόμενο. Σκόπιμα ασαφείς προβλέψεις που δεν παρέχουν καμία από τις συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την ακριβή θέση και το μέγεθος ενός μελλοντικού σεισμού δεν θεωρούνται προβλέψεις. Για κάποιους είναι εύκολο να θεωρηθούν ως έγκυρες προβλέψεις.
Οι περισσότεροι σεισμολόγοι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ερευνούν την παλιρροϊκή ενεργοποίηση των σεισμών, τονίζουν τη σημασία της ετοιμότητας πάνω από την πρόβλεψη, όταν πρόκειται για τη δημόσια ασφάλεια. Για το σκοπό αυτό, ένα σύστημα επιχειρησιακών σεισμικών προβλέψεων πρέπει να εστιάζεται στον σεισμικό κίνδυνο χωρίς να ανησυχεί τους κατοίκους μιας περιοχής ειδικά κατά τη διάρκεια μιας μετασεισμικής ακολουθίας όπως αυτή που βιώνουμε τώρα.
Οι προβλέψεις των επιστημόνων βασίζονται στη φυσική των σεισμών και τη στατιστική σεισμολογία. Η τρέχουσα κατάσταση δείχνει μια πιθανότητα 80%: για κανονική μετασεισμική ακολουθία κατά τις προσεχείς εβδομάδες. Οι αισθητές μετασεισμικές δονήσεις (π.χ. μεγαλύτερες από Μ5) θα προκύψουν γύρω από το επίκεντρο των Μ6.6 κοντά στην τουρκική ακτογραμμή τις επόμενες εβδομάδες ή και μήνες. Αυτή η σεισμική ακολουθία πιθανότατα θα περιλαμβάνει μετασεισμικές δονήσεις (μερικές μεγαλύτερες από το μέγεθος 4 που έχουν ήδη συμβεί).Για κάθε μετασεισμό μεγέθους Μ5 αναμένουμε 10 περισσότερους μετασεισμούς μεγέθους Μ4 κατά τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες.
Γεωδίφης
Πηγές
1.USGS- Γεωλογικό Ινστιτούτο ΗΠΑ
2.GNS- Γεωλογικό Ινστιτούτο Ν.Ζηλανδίας
3.EMSC- Ευρωμεσογειακό Σεισμολογικό Κέντρο