Σεισμοί, μετασεισμοί και η έλξη του φεγγαριού

Η περιοχή που επλήγη από τον πρόσφατο σεισμό υπήρξε μια από τις πιο σεισμικά ενεργές στη Νέα Ζηλανδία κατά τη διάρκεια των τελευταίων ετών, συμπεριλαμβανομένων των σεισμών που σημειώθηκαν, ως μέρος της σεισμικής ακολουθίας στο Cook Strait το 2013. Είναι πιθανό ότι αυτές οι αλληλουχίες να σχετίζονται δεδομένης της χωρικής και χρονικής συσχέτισης.

Προκαταρκτική μοντελοποίηση δείχνει ότι ο σεισμός προκλήθηκε από ρήξη ενός συστήματος με κατεύθυνση βορειοανατολική. Αλλά αυτό μπορεί να είναι μια σύνθετη εκδήλωση, που περιλαμβάνει πολλά ρήγματα στο Νότιο Νησί. Το βόρειο τμήμα του Νότιου Νησιού καβαλικεύει το όριο των τεκτονικών πλακών μεταξύ του Ειρηνικού και της Αυστραλίας. Ο συνωστισμός μεταξύ αυτών των πλακών ωθεί προς τα πάνω βράχια που δημιουργούν τα βουνά, συμπεριλαμβανομένων των Νότιων Άλπεων και την πανέμορφη ακτογραμμή της Kaikoura, μιας από τις πιο γρήγορα ανυψωμένες οροσειρές της Νέας Ζηλανδίας.

Η κίνηση των πλακών αναγκάζει τον ωκεάνιο φλοιό της πλάκας του Ειρηνικού να βυθίζεται κάτω από την Αυστραλιανή πλάκα σε ρήγματα επώθησης και επίσης προκαλεί τις πλάκες να γλιστράνε πλαγίως σε σχέση με ένα άλλο ρήγμα οριζόντιας ολίσθησης.

Η προκαταρκτική ανάλυση καταδεικνύει ότι το μεγαλύτερο μέρος της απελευθέρωσης της ενέργειας κατά τη διάρκεια του σεισμού των 7,5 R προήλθε από τη ρήξη ενός συστήματος ρηγμάτων περίπου 200 χιλιομέτρων. Αυτό το σύστημα διάρρηξης είναι ευθυγραμμισμένο βορειοανατολικά και βυθίζεται στα βορειοδυτικά, κάτω από το βόρειο τμήμα του Νότιου Νησιού. Συμπίπτει περίπου με τη ζώνη καταβύθισης πλακών σε αυτόν τον τομέα.

Λαμβάνοντας υπόψη τον σεισμό που συνέβη την παραμονή μιας όχι τόσο συνηθισμένης  πανσέληνου,όταν η Γη και το φεγγάρι ήταν πιο κοντά από το 1948, αρκετοί προσπάθησαν να δώσουν κάποιες ερμηνείες. Αλλά η παλιρροϊκή ενεργοποίηση των σεισμών έχει διερευνηθεί από τον 19ο αιώνα και παραμένει ένας δύσκολος και αμφιλεγόμενος τομέας. Μικρό πλάτος και μεγάλο μήκος κύματος παλιρροϊκών παραμορφώσεων της γης λόγω κινήσεων του ήλιου και την επιρροή της σελήνης είναι πιθανόν να επέδρασαν στη λιθόσφαιρα της Γης.

Είναι πιθανό σε ώριμα ενεργά ρήγματα που είναι σύντομα κοντά σε σπάσιμο,δυνάμεις από μικρές παλιρροϊκές διαταραχές να είναι αρκετές για να προωθήσουν τη ρήξη σε σχέση με τον κύκλο του σεισμού, ή να επιτρέψουν μία ρήξη να ταξιδέψει από ότι διαφορετικά θα είχε γίνει. Όμως, η συγκεκριμένη ώρα, το μέγεθος και η θέση του ή οποιοδήποτε άλλου μεγάλου σεισμού δεν έχει προβλεφτεί με επιτυχία σε βραχυπρόθεσμο χρόνο με τη χρήση παλιρροϊκών τάσεων ή οποιοδήποτε άλλο πιθανό πρόδρομο φαινόμενο. Σκόπιμα ασαφείς προβλέψεις που δεν παρέχουν καμία από τις συγκεκριμένες πληροφορίες σχετικά με την ακριβή θέση και το μέγεθος ενός μελλοντικού σεισμού δεν θεωρούνται προβλέψεις. Για τα μέσα ενημέρωσης είναι εύκολο να θεωρηθούν ότι ήταν έγκυρες προβλέψεις.

Οι περισσότεροι σεισμολόγοι, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που ερευνούν την παλιρροϊκή ενεργοποίηση των σεισμών, τονίζουν τη σημασία της ετοιμότητας πάνω από την πρόβλεψη, όταν πρόκειται για τη δημόσια ασφάλεια. Για το σκοπό αυτό, το Νεοζηλανδικό Γεωλογικό Ινστιτούτο GNS χρησιμοποιεί ένα σύστημα επιχειρησιακών σεισμικών προβλέψεων εξετάζοντας τον σεισμικό κίνδυνο χωρίς να ανησυχεί τους κατοίκους της Νέας Ζηλανδίας κατά τη διάρκεια μιας μετασεισμικής ακολουθίας όπως μπαίνουμε τώρα.

​Οι προβλέψεις αυτές βασίζονται στη φυσική των σεισμών και τη στατιστική σεισμολογία. Η τρέχουσα επιχειρησιακή πρόγνωση δείχνει μια πιθανότητα 80%: για κανονική μετασεισμική ακολουθία κατά τους προσεχείς μήνες. Οι αισθητές μετασεισμικές δονήσεις (π.χ. μεγαλύτερες από 5R) θα προκύψουν από το επίκεντρο των 7,5R κοντά στην Culverden, κατά μήκος της ακτογραμμής Kaikoura στο ακρωτήριο Campbell, τις επόμενες εβδομάδες και μήνες. Αυτή η μετασεισμική ακολουθία πιθανότατα θα (98%) περιλαμβάνει αρκετά μεγάλες μετασεισμικές δονήσεις (μερικές μεγαλύτερες από το μέγεθος 6 που έχουν ήδη συμβεί), και για κάθε μετασεισμό μεγέθους 6R αναμένουμε 10 περισσότερους μετασεισμούς μεγέθους 5R κατά τις προσεχείς ημέρες και εβδομάδες.

Γεωδίφης

Πηγές

1.The Conversation

2.GNS, Γεωλογικό Ινστιτούτο Ν.Ζηλανδίας