Ο θαυματουργός Άγιος Σπυρίδωνας και η ξαφνική πλημμύρα του 1955

Οι πλαγιές του Κοκκινόνερου.

Οι βοσκοί είναι τα αγρίμια του βουνού. Στα δύσκολα χρόνια η τσοπανική όπως λέει ο Παντελής Σβουρένος ''δεν ήταν μιανού ανθρώπου δουλειά, επειδή οι πιστικοί(βοσκοί) ήταν πολλοί και είχε κι' αελαξήδες(βοσκοί σε διαθεσιμότητα)''. Όντως η μάντρα δεν είναι εύκολη δουλειά ,θέλει ανθρώπους και γι' αυτό οι βοσκοί έκαναν πολλά παιδιά. Σήμερα τα χρόνια έχουν περάσει και ''αγρίμια'' στα βουνά μας έχουν μείνει λίγα. Με την κτηνοτροφία ασχολούνται πλέον ελάχιστοι. Ένας από αυτούς είναι ο Λευτέρης Χαραπάς, ο οποίος εδώ και χρόνια τα βγάζει πέρα μόνος του . Ένα πρωινό στο Κοκκινόνερο, σε μία τυχαία συνάντηση ,άνοιξε την καρδιά του για να μου αφηγηθεί προσωπικές στιγμές από την ζωή του στις πλαγιές του Κοκκινόνερου.

''Την ιστορία μου την είπε ο πατέρας μου Σπύρος και πρέπει να συνέβη το 1955.Κάποιοι χωρικοί μουσουλμάνοι ήλθαν να οργώσουν τα ιδιόκτητα χωράφια τους. Μόλις τελείωσαν το όργωμα κάτσανε να φάνε, να κολατσίσουνε, η ώρα πρέπει να ήταν περίπου 10 το πρωί. Εκείνη την ώρα περνά ο πατέρας μου με τα ζώα του και του φώναξαν να κάτσει μαζί τους, όμως ο καιρός έστραφτε από την Αστροπαλιά. Ρε Σπύρο έλα να φάμε ,τότε όλοι είχαν καλή σχέση και γνωρίζονταν καλά, αφού εκείνη την περίοδο σε αυτά τα μέρη οι κτηνοτρόφοι και οι βοσκοί συχνά ποσπερίζανε μαζί. Ξαφνικά μαύρισε ο ουρανός και πέφτει κατακλυσμός(ξαφνική πλημμύρα)* ,άστραφτε από κει δεν προλάβανε να φάνε, τα μαζέψανε όλα , δεν προλάβανε να τελειώσουν το όργωνα και όταν πήγαν στα Ζείουλα(στο γεφύρι του Ρ. Μύλοι) κάτω στον ποταμό τα νερά κατέβαιναν τόσο ορμητικά που πήραν το βόδι και το πήραν κάτω στην θάλασσα. Πήγανε να περάσουν τα ζώα τότε κατέβηκε το νερό και το παρέσυρε. Τι νερό να κατέβαζε τότε για να συγκεντρωθεί εκεί κάτω ,φαντάζεσαι πόσο θα ήταν. Μετά από το συμβάν ρωτούσαν τον πατέρα μου πότε είναι Σπυρίδωνας** για να μην δουλέψουμε. Τόσο πολλοί είχαν κινδυνεύσει και φοβηθεί που δεν δούλευαν την εορτή του Αγίου Σπυρίδωνα.''

''Μέχρι το 1960 η περιοχή της Αγίας Μελούς και το Κοκκινόνερο ήταν πλούσιο σε νερά και τα ποτάμια τρέχανε ασταμάτητα. Από το 1980 και μετά άρχισαν οι ποταμοί να κατεβάζουν λιγότερα νερά. Έχει αλλάξει η φύση. Πρώτα ο πάππους μου έλεγε ότι όταν χαλούσε ένας φραμός(τοίχος) δύο μέτρα, το 40μερο δεν μπορούσανε να τόνε κτίσουνε γιατί έβρεχε συνέχεια 40 ημέρες. Τα πρωτοβρόχια κρατούσανε ζωντανή τη γη και παίρνανε τα βουνά απόθεμα και μετά τρέχανε όλο το καλοκαίρι. Όπου υπάρχει νερό υπάρχει ζωή. Όλα εδώ ήταν σπαρμένα , αμπέλια ,ελιές .Φύγανε οι παλιοί και οι νέοι δεν έρχεται πια κανένας αλλά ακόμη και τα παιδιά δεν ξέρουν που είναι το κτήμα τους .Πριν 10 χρόνια ήλθαν κάποιες κοπέλες εδώ και μου είπαν ότι τις έφερε όταν ήταν μικρές ο πατέρας τους και τους είχε πει ότι έχει ένα κτήμα 30 στρέμματα αλλά δεν θυμούνταν καλά που βρίσκεται .Δεν ξέρανε το κτήμα του πατέρα τους. ''

''Εγκαταλείφθηκε η φύση και η σχέση του ανθρώπου με αυτή είναι μόνο το χρήμα. Οι παλιοί ήταν άνδρες γιατί ήτανε ενωμένοι με την φύση ,καλλιεργούσανε και δεν τρώανε δηλητήριο. Αυτό είναι το σωστό μόνο τώρα περιμένουν να έλθει το καράβι να φέρει μαρούλια να φέρει ένα ,το άλλο. Έχει ο άλλος ένα οικόπεδο και δεν βάζει να φάει και πάει και παίρνει.''

''Στην Βόρκα πολλές φορές σταμάτησα τον κόσμο γιατί δεν ξέρει την φύση. Κοπέλα πήγε να μπει στον λάκκο(κρατήρα) και αναγκάστηκα να βάλω σίδερο 2 μέτρα γιατί εκεί όταν πηγαίνεις και δεν ξέρεις μπορεί να πνιγείς. Πρόσεχε της είπα γιατί άμα πας κάτω δεν θα φαίνεσαι, έχει πολύ βάθος, και αυτή μου απάντησε εσύ γιατί δεν μπαίνεις μέσα.''

''Το 1933 στον σεισμό οι μάντρες του Κοκκινόνερου δεν πάθανε πολλές ζημιές μου είπε ο πατέρας μου, ο κόσμος ε φοβήθηκε και ήλθε πάνω. Στον Άγιο Δημήτριο δεν έπαθαν τίποτα και γέμισε μέσα η εκκλησία μετά τον σεισμό. Εδώ ήλθαν όλοι οι άνθρωποι, από φόβο μετά τον σεισμό, μονοιασμένοι όλοι τους, είχαν τα παιδιά τους.''

''Εγώ γεννήθηκα λίγο πιο πάνω από τα ερείπια της Αγίας Μελούς και μια μέρα με ρωτάει ο τροχονόμος που με σταμάτησε. Που γεννήθηκα; Στην μάντρα πάνω γεννήθηκα, εγώ δεν γεννήθηκα στο νοσοκομείο τι να του πω. Τότε δεν κατεβαίνανε, γενούσανε στο σπίτι. Ο πατέρας μου πήγε στον Άγιο Δημήτριο και έφερε μια δασκάλα που ήξερε μαζί με τον άνδρα της, από τον Άγιο Δημήτριο και με έφτιαξε ως μωρό. Μέχρι δευτέρα τάξη πήγα στο σχολείο και μετά ηφυγα.''

''Δεν ζήτησα καμιανού να με βάλει σε δουλειά, τέλειωσα το σχολείο και ο πατέρας μου, μου έδωσε 34 κατσίκες, μου λέει αυτή είναι η ευχή μου και προχώρα. Πήρα του πατέρα μου την ευχή και από εκεί ξεκίνησα , αγόρασα αυτοκίνητο και αυτό το κτήμα που΄μαι ,αγόρασα και σπίτι. Παντρεύτηκα την γυναίκα που πήρα, δουλέψαμε μαζί γιατί 2 πέτρες βγάζουνε το αλεύρι όχι μια, αποκτήσαμε 5 παιδιά και σπούδασα 2.''

'' Σήμερα δεν ντρέπομαι κανένα , από τα ζώα έκανα ότι έκανα και δεν ήθελα το κακό κανενός. Με φωνάξανε ως πολύτεκνο να μου δώσουν αυτά που δικαιούμαι και είπαν στην γυναίκα μου να φέρεις αυτό, το άλλο και στο τέλος δεν πήρα τίποτα και δεν ξαναπήγα.''

''Τώρα παλεύω να τα βγάλω πέρα με τα ζώα μου ,κατσίκια και πρόβατα και τώρα πρέπει να ζήσω και τα παιδιά μου που δεν έχουμε δουλειά. Παράγω τυρί και μυζήθρες. Βγάζω για να τρώω και σπέρνω τη γη για τα ζώα. Καρπούζια ,ντομάτες όλα τα ζαβατικά τα βγάζω μόνος μου γιατί τα ραντισμένα δεν μπορώ να τα βλέπω. Μαζεύω νερό σε δεξαμενή το χειμώνα και ποτίζω το καλοκαίρι. Έχω πρόβλημα με το νερό το καλοκαίρι ευτυχώς που έχω την δεξαμενή. Από το Κρυονέρι το νερό κατεβαίνει και παίρνω νερό και το διαχειρίζομαι με ρέγουλα και βγάζω όλο το καλοκαίρι. Πρέπει να σκληραγωγηθούμε , έχω το αμπέλι μου, τις ελιές μου, το τυρί έχω τα πάντα και δεν αγοράζω τίποτα. Αυτά τώρα είναι μαϊμού τροφές ,εγώ τρώω ντομάτα μονάχα της εποχής, το αγγούρι άμα το αφήσεις 2 μέρες μαυρίζει.''

''Παλιά ότι μας έδινε η φύση τρώγαμε και αν δεν μας έδινε περιμέναμε, πότε να μας ξαναδώσει ,έτσι έμαθα. Να σφάξω τον χοίρο μου ,τα ζώα μου να το συντηρήσω .Καβουρδίζω κρέας και το αλατίζω και το βάζω μέσα στο κουζί και συντηρείται εκεί πέρα. Ψυγείο είχε ο πατέρας και η μάνα μου; Δουλεύω κάθε μέρα αλλά δεν έχω μία μέρα ρεπό . Για 24 ώρες είμαι εκεί.''

''Η μάνα μου, μου είπε ότι στον πόλεμο, ζύμωσε και έβαλε τα ψωμιά μέσα στον φούρνο μόλις ψηθήκανε και ήθελε να τα βγάλει για να τα κρύψει όμως δεν πρόλαβε γιατί Γερμανοί , καμιά 30ριά άτομα ,μας τα πήραν όλα τα ψωμιά και φήκανε μόνο ένα, μας πήρανε και τον χοίρο. Την άλλη μέρα βγάζει γάλα ο πατέρας μου για να το πάει στο τυροκομείο τότε τον σταματάνε οι Γερμανοί και του πήρανε όλο το γάλα .Μας τρώγανε όλα τα φαγιά ότι υπήρχε στο σπίτι. Ύστερα από τόσα χρόνια ζητάνε αποζημιώσεις για να πάρουνε. Τα βλέπεις ,τα ακούεις και τρελαίνεσαι .Γιατί δεν την ζητούσανε τότε την αποζημίωση. Οι Γερμανοί πήρανε όλα τα ζώα από τους κτηνοτρόφους και τα πήγανε στο ΑΒΙΚΩ για να ζήσει ο στρατός. Οι Ιταλοί κάνανε έργα οι Γερμανοί μας φάγανε μέχρι το κόκαλο. Και τώρα μας κάνουνε πολιτικό πόλεμο. Αλλά εμείς φταίμενε, έπρεπε μόνοι μας να τα βγάλουμε πέρα και να μην ζητούμε δανεικά όπως ήταν πρώτα. Πρώτα οι άνθρωποι τρώγανε ψωμί και ελιά και κάνανε θυσίες και σχολεία και τώρα εμείς περιμένουμε δανεικά για να ξεκινήσουμε κανένα έργο. Τα παρατήσανε όλα της Ζιάς το σχολείο είχε μέσα 70-80 παιδιά και τώρα άμα περάσεις, με συγχωρείς κατουρούνε μέσα. Δεν μπορούσαν να το συντηρήσουν, να το σπρίσουνε και να βάλουνε μια πόρτα. Του Αγίου Δημητρίου το σχολείο που πήγαινα είχε 70 παιδιά, του Λαγουδιού 350 παιδιά. Τα φήσανε και ρημάξανε , τι να πω... ''

*Η ξαφνική πλημμύρα είναι αιφνίδιο τοπικό φαινόμενο με μεγάλο όγκο νερού και μικρή διάρκεια. Παρατηρείται σε γεωμορφολογικές περιοχές με χαμηλό υψόμετρο: χαράδρες, ποτάμια , ξηρές λίμνες και λεκάνες . Μπορεί να προκληθεί από έντονη και στιγμιαία βροχή που προέρχεται από μια σοβαρή καταιγίδα , τυφώνα , τροπική καταιγίδα , ή από λιώσιμο από πάγο. Οι στιγμιαίες πλημμύρες μπορεί να συμβούν από την κατάρρευση κάποιας τεχνητής κατασκευής (φράγμα, κά). Η σύντομη διάρκεια τους τις διακρίνει από τις κανονικές πλημμύρες. Συνήθως εκδηλώνονται σε κορεσμένα εδάφη ή ξηρά εδάφη που έχουν μικρή ικανότητα απορρόφησης. Η απορροή συλλέγεται σε ρεματιές και, καθώς ενώνονται τα νερά δίνουν μεγαλύτερες ποσότητες, οι οποίες συχνά παρασύρουν συντρίμμια ,κλαδιά και οτιδήποτε βρουν στην πορεία τους .Στιγμιαία πλημμύρα συχνά συμβαίνει σε ξηρές περιοχές που έχουν υποστεί πρόσφατα καθίζηση, αλλά μπορεί να παρατηρηθεί οπουδήποτε κατάντη από την πηγή της καθίζησης, ακόμη και πολλά χιλιόμετρα από την πηγή. Έχουν επίσης παρατηρηθεί κοντά σε ηφαίστεια , μετά από εκρήξεις, ή όταν οι παγετώνες λιώνουν από την έντονη θερμότητα. Είναι προτιμότερο να μείνετε έξω και μακριά από την ζώνη πλημμύρας, αντί να προσπαθήσετε να διασχίσετε το υδάτινο σώμα. Πολλοί άνθρωποι έχουν την τάση να υποτιμούν τους κινδύνους από τις ξαφνικές πλημμύρες. Αυτό που κάνει τις στιγμιαίες πλημμύρες πιο επικίνδυνες είναι η ξαφνική φύση τους και η γρήγορη κίνηση του νερού. Περισσότερο από το ήμισυ των θανάτων που αποδίδονται σε στιγμιαίες πλημμύρες , παρατηρήθηκε σε ανθρώπους που ήταν μέσα σε οχήματα και παρασύρθηκαν ,όταν προσπαθούσαν να διασχίσουν πλημμυρισμένες διασταυρώσεις ποταμών. Η ελάχιστη ποσότητα (0,61 m) του νερού είναι αρκετή για να απομακρύνει οχήματα μεγέθους SUV. Κάτι τέτοιο πρέπει να συνέβη στο Ρ.Μύλοι το 1955.Η Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία των ΗΠΑ ανέφερε ότι το 2005, με εθνικό μέσο όρο 30 ετών, περισσότεροι άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο σε πλημμύρες, 127 κατά μέσο όρο, από ότι με αστραπές (73), ανεμοστρόβιλους (65), ή τυφώνες (16).

**Ο Άγιος Σπυρίδωνας (270-345 μ.Χ ) στα νεανικά του χρόνια ζούσε ως απλός αλλά ενάρετος βοσκός, μετά τη χηρεία του ασπάσθηκε το μοναχικό βίο, μελέτησε πολύ κι' απόκτησε μεγάλη σοφία .Η μνήμη του γιορτάζεται στις 12 Δεκεμβρίου στην Ανατολική Ορθόδοξη εκκλησία. Η βασιλική στην Κέρκυρα η οποία στεγάζει σήμερα το σκήνωμα του αγίου, κτίστηκε στα 1589 , είναι κατασκευασμένη από μάρμαρο της Πάρου. Στην Κέρκυρα λιτανεύεται 4 φορές το χρόνο. Την Κυριακή των Βαΐων για την απαλλαγή του νησιού από επιδημία πανώλης το 1629. Το Μεγάλο Σάββατο γιατί το έτος 1533 το νησί επλήγη από μεγάλη καταστροφή της σοδιάς των σιτηρών. Την 11η Αυγούστου για την διάσωση του νησιού από σφοδρή επιδρομή των Τούρκων το 1716 και την πρώτη Κυριακή του μηνός Νοεμβρίου για δεύτερη επιδημία πανώλης το 1673.

Γεωδίφης

Πηγές

1.Αφήγηση- Λευτέρης Χαραπάς

2.Η Κως μια φορά και έναν καιρό-Π. Σβουρένος

3.Βικιπαίδεια

Μέρη που έτρεχε το νερό όλο τον χρόνο πριν το 1960.

Φραμός στο Κοκκινόνερο.

Λευτέρης Χαραπάς, το αγρίμι του Κοκκινόνερου.

Η γκλίτσα του Λευτέρη με την χαρακτηριστική πρόσθετη λαβή σε σχήμα σίγμα για να πιάνει τα ζώα.

Ρέμα Μύλοι, η τοποθεσία όπου εκδηλώθηκε το συμβάν του 1955.

Τα όρια της ζώνης 20ετούς πλημμύρας του Ρ.Μύλοι.

Το πέτρινο γεφύρι του Ρ.Μύλοι.Στο κάτω μέρος του γεφυριού μπορείτε να θαυμάσετε το μεράκι των τεχνιτών ενώ το πάνω (νεότερο) χαρακτηρίζεται από προχειρότητα και βιασύνη.

Η περιοχή του Κοκκινόνερου.