Ηφαίστεια και πυρηνικοί σταθμοί

Στις 16 Σεπτεμβρίου του 1954 ο Lewis Strauss, ο πρόεδρος της επιτροπής Ατομικής ενέργειας των ΗΠΑ, απέναντι σε ακροατήριο επιστημόνων στη Νέα Υόρκη τους διαβεβαίωσε ότι τα παιδιά τους θα απολάμβαναν την ηλεκτρική ενέργεια, υπερβολικά φτηνή, με μηδαμινό κόστος κάνοντας χρήση της πυρηνικής ενέργειας (ενέργεια που απελευθερώνεται όταν μετασχηματίζονται ατομικοί πυρήνες λόγω της αλληλεπίδρασης των σωματιδίων που τα συνιστούν).

Όμως, τα χρόνια πέρασαν ,από τότε πολλά άλλαξαν. Βελτιώθηκε η τεχνολογία των αντιδραστήρων ωστόσο παρουσιάστηκαν και προβλήματα που είχαν να κάνουν με την ασφάλεια των πυρηνικών εργοστασίων.

Το πρώτο πυρηνικό ατύχημα με διαρροή ραδιενέργειας συνέβη στον Καναδά, το 1952. Ήταν μικρής κλίμακας και δεν προκάλεσε θύματα ή αξιόλογη ρύπανση. Από τότε έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 25 μικρής ή μεσαίας σημασίας ατυχήματα και ένα σοβαρό, αυτό στο Τσερνόμπιλ στις 26 Απριλίου 1986 (Ουκρανία).

Σήμερα 31 χώρες διαθέτουν συνολικά 439 πυρηνικούς αντιδραστήρες σε λειτουργία παράγοντας το 14% του παγκόσμιου ηλεκτρισμού. Η Γαλλία διαθέτει 58 αντιδραστήρες, θεωρείται η πρωταθλήτρια των πυρηνικών με ποσοστό ενεργειακής κάλυψης 78%. Για να «κινήσει» τα εργοστάσια της χρειάζεται περίπου 10.000 τόνους ουρανίου καυσίμου το χρόνο.

Σήμερα σε όλο τον κόσμο κατασκευάζονται γύρω στους 64 αντιδραστήρες, οι 26 εκ των οποίων στην Κίνα, με δεύτερη τη Ρωσία με 10, και τρίτη την Ινδία με 6. Αρκετές ακόμα χώρες διαθέτουν πυρηνικούς αντιδραστήρες μικρής ισχύος για ερευνητικούς σκοπούς. Ανάμεσά τους η Ελλάδα με τον αντιδραστήρα ισχύος 5ΜW στο Κέντρο Έρευνας ''Δημόκριτος''

Γνωρίζαμε μέχρι σήμερα ότι οι σεισμοί μπορούν να δημιουργήσουν προβλήματα στην λειτουργία των πυρηνικών σταθμών. Όμως, τι γίνεται με τους άλλους γεωλογικούς κινδύνους;

Υπάρχει μια συνεχής ''διαμάχη'' μεταξύ του ηφαιστείου Sakurajima και του πυρηνικού σταθμού που βρίσκεται 50 χλμ. μακριά από το Σεντάι στο Kyushu της νοτιοδυτικής Ιαπωνίας. Ενώ ο φορέας εκμετάλλευσης της μονάδας παραγωγής ενέργειας έχει ως στόχο να επανακκινήσει τους πυρηνικούς αντιδραστήρες που είναι σε αδράνεια, μια νέα ισχυρή έκρηξη φέρνει νέα ερωτήματα στο θέμα του πόσο ασφαλή είναι τα πυρηνικά εργοστάσια από τους κινδύνους που προέρχονται από τα ηφαίστεια.

Τα νέα πρότυπα ασφάλειας της Ιαπωνίας που έχουν καθοριστεί από τον κανονισμό της Αρχής Πυρηνικής Ενέργειας (NRA) το 2013 τώρα απαιτούν οι εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας να εξετάζουν πιθανές επιρροές από τα ηφαίστεια που βρίσκονται σε ακτίνα 160 χιλιομέτρων από τα πυρηνικά εργοστάσια. Λαμβάνοντας υπόψη αυτό, οι φορείς εκμετάλλευσης του Σεντάι εξέτασαν τις επιπτώσεις των εκρήξεων από 39 ηφαίστεια στην Ιαπωνία καταθέτοντας την πρώτη σοβαρή αξιολόγηση σε θέματα ασφάλειας των πυρηνικών εγκαταστάσεων από τη σκοπιά της επικινδυνότητας από τα ηφαίστεια.

Σε ότι αφορά την ηφαιστειακή τέφρα, η αξιολόγηση κατέληξε στο συμπέρασμα ότι δεν είναι αρκετό να ληφθούν μέτρα με βάση την υπόθεση ότι τέφρα από το ηφαίστειο Sakurajima στην Kagoshima Prefecture θα συσσωρεύεται στον πυρηνικό σταθμό του Σεντάι σε ύψος έως 15 εκατοστά ...

Τα μέτρα αυτά θα πραγματικά λαμβάνουν υπόψη ότι σε περίπτωση συσσώρευσης της ηφαιστειακής τέφρας σε ύψος μόλις μερικών χιλιοστών αυτό το γεγονός θα παρεμποδίσει σοβαρά τους εργαζόμενους και τα οχήματα. Όμως αν η πρόσληψη νερού για την ψύξη των πυρηνικών αντιδραστήρων καταστεί επίσης δύσκολη, είναι αναμενόμενο ότι οι αντιδραστήρες θα μπουν αμέσως σε επικίνδυνες καταστάσεις.

Υποτίθεται ότι καταστροφικές εκρήξεις στην Ιαπωνία συμβαίνουν περίπου μία φορά κάθε 6.000-10.000 χρόνια, αλλά κανείς δεν μπορεί να πει ακριβώς πότε ή εάν η επόμενη θα συμβεί. Από την άλλη πλευρά, είναι γνωστό ότι όταν κάτι τέτοιο συμβαίνει οι πυροκλαστικές ροές μπορεί να καλύψουν μια έκταση πάνω από 100 χιλιόμετρα από το ηφαίστειο.

Τέτοιες μαζικές εκρήξεις μπορεί να καλύψουν το σύνολο της Ιαπωνίας και όλα τα γύρω κράτη με παχιά ηφαιστειακή τέφρα και σε περίπτωση που αυτό συμβεί, το εργοστάσιο που βρίσκεται σε λειτουργία, είναι βέβαιο ότι έλεγχος του σταθμού θα χαθεί.

Τα μεγάλα πυροκλαστικά ρεύματα που ελευθερώθηκαν από το Όρος Aso της περιοχής Kumamoto Prefecture περίπου 90.000 χρόνια πριν, έκαψαν όλο το βόρειο μισό της Kyushu και ταξίδεψαν πέρα από τον ωκεανό σε ότι είναι τώρα οι νομοί Yamaguchi και Ehime. Πυροκλαστικές ροές που προκλήθηκαν από το Όρος Aira της Kagoshima Prefecture είχαν καταστρέψει πριν από 26.000-29.000 χρόνια ολοσχερώς το νότιο Kyushu. Τέτοιες εκρήξεις είναι ιδιαίτερα συχνές στην Kyushu και το Χοκάιντο.

Όταν ο σεισμός αντιπαρατέθηκε με το σενάριο του εργοστάσιου πυρηνικής ενέργειας το 2011, είναι γνωστό σε όλους ότι ο σεισμός κέρδισε. Τέτοιοι ισχυροί σεισμοί έχει υπολογιστεί ότι μπορούν να συμβούν μία φορά κάθε 1.000 χρόνια, αλλά μπορεί η επιστήμη να πει ότι η Ιαπωνία (και ο υπόλοιπος κόσμος) είναι ασφαλής για τα επόμενα 1.000 χρόνια; Το ηφαίστειο Sakurajima εκρήγνυται αρκετές εκατοντάδες φορές ανά έτος.

Γεωδίφης

Πηγές

1.www.thewatchers.adorraeli.com

2. Βικιπαίδεια

3.ΝΑΣΑ