Οι τοξικές παιδικές χαρές της Νιγηρίας
Σε μια απομακρυσμένη περιοχή της βόρειας Νιγηρίας τα σημάδια δηλητηρίασης από μόλυβδο που προκαλείται από την μικρής κλίμακας εξόρυξη χρυσού εξακολουθούν να είναι ορατά, ιδίως μεταξύ των παιδιών, παρότι ένα τετραετές έργο καθαρισμού είχε τεθεί σε εφαρμογή.
Η τετράχρονη Umaima κοιτάζει ψηλά, φαίνεται αποκομμένη από όλα αυτά που συμβαίνουν γύρω της σε ένα μικρό χωριό της Sumke.Δεν ήταν σε θέση να μιλήσει ή να ακούσει από τότε που ήταν 2 χρονών. Για μερικούς μήνες δεν ήταν σε θέση να περπατήσει μέχρι να λάβει ιατρική περίθαλψη.
''Νιώθω πολύ τυχερή, γιατί ένα παιδί της διπλανής πόρτας πέθανε από την ίδια ασθένεια," λέει η μητέρα της.
Η μόλυνση στο κρατίδιο Ζαμφάρα της Νιγηρίας θεωρείται ως η χειρότερη περίπτωση δηλητηρίασης από μόλυβδο στον κόσμο.Περισσότερα από 460 παιδιά έχουν πεθάνει από το 2009, και η υγεία χιλιάδων έχει επηρεαστεί.Ο μόλυβδος είναι ένα θανάσιμο υποπροϊόν μικρής κλίμακας της βιομηχανίας εξόρυξης χρυσού στην Zamfara.
Η κυβέρνηση λέει ότι η εξόρυξη είναι παράνομη, αλλά σε αυτή την αγροτική μουσουλμανική περιοχή της βορειοδυτικής Νιγηρίας έχει βρεθεί το μεγαλύτερο κοίτασμα που οδήγησε στην πρόσφατη εξόρυξη χρυσού.
Στο ορυχείο χρυσού Darata, μια ομάδα ανδρών μαζεύονται γύρω από διάφορα βαθιά κοιλώματα , σε αναμονή για τους συναδέλφους τους που είναι αρκετές δεκάδες μέτρα κάτω από το έδαφος.
Είναι επικίνδυνη εργασία και μερικοί βρίσκονται κάτω από τα κοιλώματα για αρκετές ημέρες κάθε φορά.
''Ποτέ δεν πρόκειται να σταματήσει αυτό το έργο γιατί είναι ο μόνος τρόπος για να κερδίσουν τα προς το ζην εδώ γύρω'', λέει ένας από τους ανθρακωρύχους που δουλεύει σε μια βαθιά τάφρο.
"Ξέρω ότι μερικοί άνθρωποι έχουν πεθάνει από δηλητηρίαση, αλλά όχι από την οικογένειά μου, ακόμα και αν κάτι ήταν να συμβεί αυτό θα είναι ένα σημάδι της θέλησης του Θεού'', μου λέει.
Οι σάκοι των πετρωμάτων, τα οποία εξορύσσονται υπόγεια ,μεταφέρονται με καλάθια μοτοσικλετών σε ένα κοντινό χώρο επεξεργασίας. Όμως,τα παιδιά είναι πιο ευάλωτα στον μόλυβδο που περιέχεται στη σκόνη.Εδώ δεκάδες άνδρες και νεαρά αγόρια λειτουργούν κάτω από τους βράχους σε θερμότητα 45 βαθμών Κελσίου σφυρηλατώντας το πέτρωμα, λειαίνοντας το και κοσκινίζοντας για το χρυσό.
Ο κίνδυνος είναι στη σκόνη. Είναι γεμάτη από τοξικό μόλυβδο, και μεταφέρεται στα σπίτια των εργαζομένων με τα ρούχα και τα εργαλεία τους. Εκείνοι που κινδυνεύουν περισσότερο είναι τα παιδιά, επειδή η σκόνη μετατρέπει τα χωριά τους σε μία δηλητηριώδη παιδική χαρά. Οι νέοι οργανισμοί τους είναι ευάλωτοι στις επιπτώσεις των τοξινών.
Η κρίση αυτή ξεκίνησε το 2009. Η κυβέρνηση δεν έχει σταματήσει τη δραστηριότητα, αν και λέει ότι θα εισαγάγει ασφαλέστερες πρακτικές εξόρυξης - οι οποίες όμως δεν έχουν ακόμη φανεί στο έδαφος.
Ο Πρόεδρος Goodluck Jonathan υποσχέθηκε £ 2,6 εκατ. λίρες Αγγλίας το Μάιο του 2012, ωστόσο, τα χρήματα δεν είχαν φτάσει μέχρι τον Ιανουάριο.Μια online εκστρατεία στα μέσα ενημέρωσης και από τις τοπικές και διεθνείς οργανώσεις έκανε τα κονδύλια να απελευθερωθούν.
Ο Mercy Abang, ένας δημοσιογράφος και ακτιβιστής από τους πολίτες Platform, ήταν μέρος αυτής της κίνησης, και λέει ότι δεν είναι αρκετό μόνο τα χρήματα να απελευθερωθούν, αλλά πρέπει επίσης να χρησιμοποιούνται σωστά.''Δεν είναι είδηση ότι έχουμε μια ιστορία υπεξαίρεσης κονδυλίων στη Νιγηρία'', λέει.
Η αφαίρεση του μολυσμένου εδάφους υπήρξε οδυνηρά αργή διαδικασία ''Τα χρήματα πρέπει να περάσουν από πολλά στάδια για να κατευθυνθούν εκεί που πρέπει , και είναι απαραίτητο για μας να τα παρακολουθούμε σε κάθε στάδιο."
Το χωριό Bagega είναι το τελευταίο από τις οκτώ πληγείσες κοινότητες που έχουν καθαριστεί κατά τη διάρκεια των τελευταίων τεσσάρων ετών.Χρησιμοποιώντας φτυάρια, οι εργαζόμενοι αφαίρεσαν όλο το μολυσμένο έδαφος και το αντικατέστησαν με καθαρή γη - σε ορισμένες περιπτώσεις, οι τοίχοι από λάσπη αυτών των κτιρίων έπρεπε να σοβατιστούν εκ νέου.
Πρόκειται για μια οδυνηρά αργή διαδικασία, και δεν βοήθησε το γεγονός ότι ο εξοπλισμός που υποσχέθηκε η κυβέρνηση δεν έχει φτάσει.Ακόμη τα παιδιά σε αυτό το χωριό δεν έχουν αντιμετωπίσει τις επιπτώσεις της δηλητηρίασης μέχρι αυτός ο καθαρισμός να έχει ολοκληρωθεί.
Στο χωριό Sumke, όπου το τοξικό χώμα έχει αφαιρεθεί, οι ''Γιατροί Χωρίς Σύνορα'' λειτουργούν μια κλινική θεραπείας, όπου οι μητέρες φέρνουν τα παιδιά που έχουν επηρεαστεί να λάβουν το φάρμακο. Πρόκειται για μια περίπλοκη διαδικασία, η οποία για ορισμένα παιδιά θα μπορούσε να διαρκέσει έως και 15 χρόνια. Οκτώ κοινότητες έχουν επηρεαστεί από την δηλητηρίαση από μόλυβδο αλλά οι ανθρωπιστικές οργανώσεις δεν θα μείνουν τόσο πολύ.
Ο Zackaria Mwatia των ΓΧΣ ανησυχεί ότι η κυβέρνηση μπορεί να μην είναι σε θέση να αναλάβει από αυτούς."Η κύρια πρόκληση που αντιμετωπίζουμε είναι ότι δεν βλέπουμε το ομοσπονδιακό υπουργείο υγείας στο έδαφος'', λέει.''Θα θέλαμε να στείλουν τους γιατρούς, τις νοσοκόμες, τους επιστήμονες εργαστηρίου, έτσι ώστε να αναπτύξουν τις ικανότητές τους.Τότε μόνο θα είναι σε θέση να χειριστούν αυτό το πρόγραμμα με επιτυχία."
Ο υπουργός Υγείας Δρ Μοχάμεντ Pate είπε ότι οι ΓΧΣ δεν έχουν κανένα λόγο να ανησυχούν. ''Πρόκειται για μια ανθρωπογενή καταστροφή. Δεν είναι μια φυσική καταστροφή – η παράνομη εξόρυξη είναι ο βασικός λόγος για αυτή την έλλειψη ευαισθητοποίησης πίσω από αυτό'', λέει.
''Δεν μπορούμε να καθίσουμε με δεμένα τα χέρια και να μην αναλάβουμε δράση. Η κυβέρνηση θα συνεχίσει να λαμβάνει όλα τα μέτρα για την προστασία της ζωής και την ευημερία του λαού της."
Αλλά,χιλιάδες παιδιά σε αυτά τα χωριά αντιμετωπίζουν ένα δύσκολο μέλλον. Δεδομένου ότι η εξόρυξη συνεχίζεται, είναι αυτοί που θα πληρώσουν το υψηλό τίμημα. Ποτέ δεν πρόκειται να σταματήσει αυτό το έργο γιατί είναι ο μόνος τρόπος για να κερδίσω τα προς το ζην εδώ γύρω " λέει ένας εργαζόμενος.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το BBC