Το μυστήριο των κινούμενων ογκόλιθων των Νήσων Aran
Σε τρία μικροσκοπικά νησάκια απέναντι από την δυτική ακτή της Ιρλανδίας, υπάρχει ένα μυστήριο . Κάτι τεράστιες πέτρες υπάρχουν στην ενδοχώρα, σε μια επίπεδη περιοχή, σε ένα τοπίο που περιβάλλεται από απόκρημνα βράχια που υψώνονται από τον Ατλαντικό Ωκεανό.
Στις απόκρημνες ακτές των Νήσων Aran, οι πέτρες ζυγίζουν περίπου 78 τόνους, και βρίσκονται σε απόσταση περίπου 12 μέτρα από τη θάλασσα. Μικρότεροι ογκόλιθοι, βάρους περίπου 3 ή 4 τόνων ο καθένας, βρίσκονται πάνω από 250 μέτρα, στην ενδοχώρα.
«Οι ντόπιοι λένε ότι αυτά τα βράχια κινούνται », δήλωσε ο γεωλόγος Ronadh Cox, καθηγητής γεωεπιστημών .Λοιπόν, ποιό αόρατο χέρι τοποθέτησε τις βαριές πέτρες στην ενδοχώρα;
Ο Cox, δήλωσε ότι ο ίδιος και κάποιοι από τους μαθητές του έχουν αποκαλύψει την απάντηση, χάρη σε κάποια εργαλεία υψηλής τεχνολογίας.
Οι επιστήμονες από καιρό πίστευαν ότι τεράστια κύματα μετέφεραν τους ογκόλιθους, αλλά υπάρχει διαφωνία ως προς την πηγή των κυμάτων: Ισχυρές καταιγίδες ή τσουνάμι; Ο Cox, δήλωσε ότι τα στοιχεία δείχνουν ισχυρές καταιγίδες .«Υπάρχει μια πραγματική ανάγκη να προσπαθήσουμε να κατανοήσουμε τη διαδικασία με την οποία αποτέθηκαν οι ογκόλιθοι," είπε ο Cox. "Ο λόγος είναι ότι στα νησιά Aran δεν έχουν καταγραφεί ιστορικά τσουνάμι."
Ένα τσουνάμι δεν έχει χτυπήσει την περιοχή από το 1755, όταν ένας σεισμός μεγέθους 8,7R κοντά στη Λισαβόνα κατέστρεψε μεγάλο μέρος της πορτογαλικής πρωτεύουσας, και έστειλε καταστροφικά κύματα στις ακτές της Ευρώπης και της Αφρικής. Στα βόρεια των Νήσων Aran, το τσουνάμι ήταν σχετικά μικρό, και πιθανόν να μην είχε τεράστια επίδραση. Αρχαία τσουνάμι πολλές εκατοντάδες, αν όχι χιλιάδες, χρόνια νωρίτερα θα μπορούσαν να διαδραματίσουν κάποιο ρόλο, είπε ο Cox.
Η ομάδα του Cox για να πάρει τις κατάλληλες απαντήσεις μελέτησε το κέλυφος απολιθωμάτων των Hiatella ARCTICA( κυδώνια )- ένα είδος που σκάβει βαθιά λαγούμια σε ωκεάνιους βράχους – και τα οποία βρέθηκαν στις εν λόγω ιρλανδικές πέτρες που ζυγίζουν αρκετούς τόνους η κάθε μία.
Η έρευνά τους, σε συνδυασμό με προηγούμενες μελέτες από κελύφη μαλάκιων, που βρέθηκαν στα βράχια έδειξαν ότι έφτασαν στη στεριά πριν από 2.000 χρόνια, ενώ άλλα έφτασαν λιγότερο από ό, τι πριν από 50 χρόνια, επισημαίνοντας ότι κύματα από καταιγίδα πρέπει να έχουν αποθέσει τα βράχια που εμφανίστηκαν μετά το 1755.
Ωστόσο, ο Cox είπε, ότι οι μεγαλύτεροι ογκόλιθοι, που ζυγίζουν πολλούς δεκάδες τόνους, μας διηγούνται πως τα κύματα τους μετέφεραν. Η μεγαλύτερη βοήθεια στην αναζήτηση προήλθε από μια απίθανη πηγή: Μια ομάδα Βρετανών επιθεωρητών που χαρτογράφησαν τα νησιά λεπτομερώς περισσότερο από 150 χρόνια πριν. Η βρετανική χαρτογραφική έρευνα που διενεργήθηκε το 1839 αντιπαρατέθηκε με σύγχρονες εναέριες μετρήσεις, και βρέθηκαν σημεία σύγκρισης. Δεδομένου ότι οι βικτοριανοί βρετανοί χαρτογράφοι περιλάμβαναν τους ογκόλιθους στην έρευνα τους, η ομάδα θα μπορούσε να δει πόσο θα είχαν μετακινηθεί.
"Σε ορισμένες περιπτώσεις δεν υπάρχει σχεδόν καμία αλλαγή, και υπάρχουν και άλλα μέρη όπου οι ογκόλιθοι βρίσκονται στην ενδοχώρα, όπου ήταν το 1839," είπε ο Cox.
Εάν υπήρχαν αποτυπώματα τσουνάμι - τόσο σύγχρονα και αρχαία – είναι δυνατόν σήμερα με σύγχρονες τεχνικές να προβλεφτεί η πηγή τους, και να κατανοήσουμε τις δυνάμεις που δρουν στα κύματα, σύμφωνα με τον Vasily Titov, επικεφαλής της Εθνικής Υπηρεσίας Ωκεανών και Κέντρου Ατμοσφαιρικής Διοίκησης για έρευνα τσουνάμι, και αρχιτέκτονας ενός από τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα μοντέλα τσουνάμι σήμερα.
«Τα μοντέλα είναι εργαλεία, αλλά είναι τόσο καλά όσο και τα δεδομένα που τίθενται σε αυτά. Εάν τα στοιχεία που έρχονται στο μοντέλο είναι λάθος, τότε το μοντέλο είναι λάθος», δήλωσε ο Titov. Επιπλέον δήλωσε ότι οι ερευνητές εργάζονται συχνά εξετάζοντας τα αποδεικτικά στοιχεία τσουνάμι που έχουν αφήσει τα κύματα πίσω στην ξηρά, και μπορούν να τα εντοπίσουν από τα ρήγματα κάτω από το θαλάσσιο πυθμένα που παράγουν τους σεισμούς και δημιουργούν τα κύματα.
Ο Titov, δήλωσε ότι τα ιζήματα που αφήνουν τα κύματα τσουνάμι και οι καταιγίδες, έχουν διαφορές . Επειδή τα μεγάλα τσουνάμι, στον γεωλογικό χρόνο, είναι αρκετά σπάνια, οι μοντελιστές έχουν ανάγκη όλα τα διαθέσιμα στοιχεία που μπορούν να πάρουν, δήλωσε ο Τίτοφ ."Οι ογκόλιθοι είναι μόνο ένα μικρό μέρος του παζλ, αλλά είναι ένα σημαντικό μέρος," δήλωσε ο Titov.
Οι άνθρωποι που ζουν στα νησιά Aran έχουν δει και γνωρίζουν καλύτερα, πως τα κύματα συμπεριφέρονται . Ο Cox περιγράφει μια συνάντηση με έναν ντόπιο που, όταν έμαθε ότι διεξάγεται έρευνα σχετικά με αυτό το θέμα, επεσήμανε ένα τεράστιο βράχο που εμφανίστηκε ξαφνικά μία μέρα , μετά από μια θύελλα το χειμώνα του 1991.
Ο Cox παίρνοντας πληροφορίες για τον καιρό διαπίστωσε ότι το χειμώνα του 1991, μια ιδιαίτερα άγρια καταιγίδα έπληξε την περιοχή. «Και - νομίζω ότι αυτό είναι σημαντικό - ότι οι συγκεκριμένοι βράχοι βρίσκονται ακριβώς στη θέση του 19ου αιώνα," είπε ο Cox.
"Το θέμα είναι ότι δεν υπήρχε τσουνάμι σε αυτό το χρονικό διάστημα. Δεν έχει σημασία αν μετακινήθηκαν το 1891 ή το 1991, το θέμα είναι ότι δεν υπήρξε τσουνάμι. "δήλωσε ο Cox, "Τα κύματα μπορούν να αναρριχηθούν και να μεταφέρουν αυτά τα βράχια με τον πιο εκπληκτικό τρόπο», είπε.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το OurAmazingPlanet.