Χρυσόμαλλο Δέρας- Μεταξύ γεωλογίας και μυθολογίας
Ο γεωμύθος του Ιάσωνα
"Στα ποτάμια της περιοχής υπάρχουν μεγάλες ποσότητες χρυσού, που συλλέγεται από τους βαρβάρους μέσω διάτρητων δοχείων και προβάτων " Στράβων
Η αναζήτηση του Χρυσόμαλλου Δέρατος από τους Αργοναύτες στο αρχαίο βασίλειο της Κολχίδας (βρίσκεται στις ανατολικές ακτές της Μαύρης Θάλασσας) είναι μια θρυλική περιπέτεια, αλλά ίσως να βασίζεται σε ορισμένες πραγματικές παρατηρήσεις.
O Όμηρος πρώτος αναφέρει την εκστρατεία .Η «Αργώ» και το ταξίδι της, που έγινε πριν τον Τρωικό πόλεμο, περιγράφεται από τον Όμηρο στην «Οδύσσεια» και τον Ευριπίδη στην «Μήδεια», ενώ υπάρχουν διάφορες εκδοχές του μύθου που έχουν διασωθεί από την αρχαιότητα.
O επικός ποιητής Απολλώνιος ο Ρόδιος ,γεννήθηκε περίπου το 270 π.Χ. στην Αλεξάνδρεια , σε νεαρή ηλικία έγραψε τα «Αργοναυτικά», ένα έπος που περιγράφει την ιστορία του Ιάσωνα και των Αργοναυτών για να πάρουν το Χρυσόμαλλο δέρας. Το έπος του αποδοκιμάστηκε, και ο Απολλώνιος στενοχωρημένος εγκατέλειψε την πατρίδα του και εγκαταστάθηκε στην Ρόδο. Αργότερα βελτίωσε το έπος του, και έμεινε στην ιστορία ως ένας από τους πιο γνωστούς ποιητές.
Οι ιστορικοί έχουν κατά καιρούς προσπαθήσει να δώσουν εξηγήσεις για το τι μπορεί να συμβόλιζε το Χρυσόμαλλο Δέρας. Ωστόσο, είναι από καιρό γνωστό στους γεωλογικούς κύκλους ότι το Χρυσόμαλλο Δέρας έχει να κάνει με την ύπαρξη άφθονου χρυσού στην περιοχή του Εύξεινου Πόντου (σημερινή Γεωργία), σε σημείο που ψήγματα χρυσού που παρέσερναν τα ποταμάκια, κόλλαγαν πάνω στα δέρατα (δέρματα, προβιές) των ζώων που χρησιμοποιούσαν οι ντόπιοι.
Πρόσφατα,Γεωργιανοί γεωλόγοι σε μελέτη αναφέρουν ότι η εκστρατεία του Ιάσονα και των Αργοναυτών ήταν ένα πραγματικό συμβάν, είχε ως κίνητρο την επιθυμία των Ελλήνων να μάθουν περισσότερα για τον χρυσό εκείνης της περιοχής και για την ειδική τεχνική των ντόπιων να τον συλλέγουν με τη βοήθεια δερμάτων ζώων.
Οι Γεωργιανοί επιστήμονες ανέφεραν ότι η υπόθεσή τους ενισχύεται από το γεγονός πως στην Κολχίδα-σημερινή περιοχή Σβανέτι,ΒΔ Γεωργία-έχουν ανακαλυφθεί διάφορα χρυσά αντικείμενα, όπως ένας μοναδικός χρυσός λέων, που δείχνουν ότι οι αρχαίοι κάτοικοί της είχαν προχωρημένες γνώσεις μεταλλουργίας. Η συγκεκριμένη περιοχή αποτελούσε μέρος του αρχαίου πλούσιου βασιλείου της Κολχίδας, το οποίο υπήρχε από τον 6ο έως τον 1ο αιώνα π.Χ. (αν και μέχρι σήμερα παραμένει διαφιλονικούμενη η ακριβής επικράτεια του).
Η μελέτη άνω των 1.000 δειγμάτων του εδάφους, με σύγχρονα εργαλεία, έδειξε ότι η εν λόγω περιοχή ήταν και είναι πλούσια σε χρυσό. Σύμφωνα με την μελέτη, οι αρχαίοι χωρικοί χρησιμοποιούσαν προβιές για να μαζέψουν τα ψήγματα χρυσού από τα ποταμάκια στην περιοχή τους. Τα δέρματα τοποθετούνταν στην κοίτη του ποταμιού, παγιδεύοντας πάνω του τα κομματάκια του πολύτιμου μετάλλου.Έτσι, πιθανότατα προέκυψε η εικόνα ενός δέρματος διάσπαρτου με χρυσάφι, που τελικά οδήγησε στον μύθο του Χρυσόμαλλου Δέρατος.
Η εξόρυξη και η επεξεργασία του χρυσού βρισκόταν σε πολύ υψηλό επίπεδο, από πολύ νωρίς στην ιστορία των αρχαίων Γεωργιανών βασιλείων. H μελέτη δείχνει ότι τα αποθέματα χρυσού στις αμμώδεις κοίτες των ποταμών αυτής της περιοχής είναι αρκετά μεγάλα για να δικαιολογήσουν τη δημιουργία αυτών των μύθων.Τα ποταμάκια της περιοχής συνεχίζουν και σήμερα να κατεβάζουν ψήγματα χρυσού από τα βουνά. Μάλιστα μερικοί ντόπιοι χρησιμοποιούν ακόμη την παραδοσιακή μέθοδο απόκτησης του χρυσού με τη βοήθεια δερμάτων.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Field investigation of the mythical “Gold Sands”of the ancient Colchis Kingdom and modern discussion on the Argonauts’ expedition-Avtandil V. Okrostsvaridze1, David I. Bluashvili, Nona E. Gagnidze, μπορείτε να διαβάσετε την μελέτη εδώ
2.Βικιπαίδεια
3.Φωτογραφίες από την περιοχή Σβανέτι,ΒΔ Γεωργία
