Θαλάσσιες αναβαθμίδες του Ρίχτη

Στο δυτικότερο άκρο της Κω υπάρχει η εδαφική έκταση της πρώην κοινότητας Κεφάλου. Σήμερα ανήκει διοικητικά στον ενιαίο Δήμο Κω. 

Η Κέφαλος ως περιοχή είναι ως επί το πλείστον άγονη και ορεινή.

Στις υπώρειες του όρους Θυμιανός  της Κεφάλου προς την δυτική του πλευρά υπάρχει η παράκτια περιοχή του Ρίχτη. Η περιοχή αποτελείται κυρίως  από  ιζηματογενή (μαργαικοί ασβεστόλιθοι, ψαμμίτες, γύψος) πετρώματα που σχηματίστηκαν  σε λιμναίο περιβάλλον  πριν από  περίπου 11 εκ .χρόνια  και από ηφαιστειακούς τόφφους που προήλθαν από τις πυροκλαστικές ροές που συνόδευσαν την τρομερή έκρηξη του κρατήρα της Αβύσσου (πριν από 161.000 χρόνια).

Ωστόσο, η περιοχή χαρακτηρίζεται και από την παρουσία ιδιαίτερων παράκτιων γεωμορφών  που μαρτυρούν την γεωμορφολική εξέλιξη του νοτιοδυτικού τμήματος του νησιού. Πάνω από τα ιζηματογενή και κάτω από τους τόφφους  διακρίνεται η παρουσία στρωμάτων άμμων  και χαλικιών  σε ύψος περίπου 30 μέτρων από το σημερινό επίπεδο της θάλασσας. Πρόκειται για θαλάσσιες αναβαθμίδες ηλικίας  145.000 χρόνων.  

Είναι παράκτιοι πάγκοι που έχουν μετατοπιστεί από την αρχική θέση σχηματισμού τους  και σήμερα βρίσκονται πολύ ψηλότερα από την  στάθμη της θάλασσας. Η μετατόπιση και η ανύψωση των οφείλεται  σε συνδυασμένη δράση τοπικών και παγκόσμιων αιτιών. Ο σχηματισμός των προϋποθέτει  χρονικές περιόδους σταθεροποίησης της θαλάσσιας στάθμης και κάποιο καθεστώς τεκτονικής ανύψωσης.

Σχηματίστηκαν αρχικά όταν επικρατούσε μια περίοδος υψηλής στάθμης της θάλασσας  κατά την οποία σχηματίστηκε ένας παράκτιος πάγκος από την διαβρωτική δράση του κυματισμού .Πρόκειται για μια διαδικασία που διήρκησε πιθανά κάποιες χιλιάδες χρόνια. Σε ένα επόμενο στάδιο η στάθμη της θάλασσας έπεσε  με την έναρξη της παγετώδους περιόδου και τότε ο παράκτιος πάγκος εγκαταλείφθηκε από τις θαλάσσιες διεργασίες. Σε ένα άλλο στάδιο που ακολούθησε κατά την διάρκεια που η θαλάσσια στάθμη έπεφτε σε μια πιο χαμηλή  θέση και κατόπιν ανέβαινε ξανά, τότε ο παράκτιος πάγκος ανυψώνεται ξανά πάνω από την υψηλή θέση της θαλάσσιας στάθμης και έτσι δημιουργήθηκαν οι θαλάσσιες αναβαθμίδες  που σήμερα συναντάμε στον Ρίχτη.

Οι θαλάσσιες αναβαθμίδες αποτελούν χρήσιμα εργαλεία σε μελέτες παλαιογεωγραφικής αναπαράστασης παράκτιων περιοχών και αποτελούν δείκτες της θαλάσσιας στάθμης του παρελθόντος. 

Οι αναβαθμίδες του Ρίχτη  δεν είναι άλλο από αναδυμένες ακτές ενώ τα ίχνη τους μαρτυρούν την ανύψωση (τουλάχιστον 30 μέτρα) που υπέστη η ακτογραμμή του νοτιοδυτικού τμήματος του νησιού κατά τα τελευταία 145.000 χρόνια.

Γεωδίφης

Πηγές

  1.Γεωλογικός χάρτης Κω, ΙΓΜΕ

  2.Βικιπαίδεια