To σενάριο για καταστροφικό σεισμό στην Κωνσταντινούπολη,το 2017

Είναι 08.25 π.μ. ,Πέμπτη 9 Μαρτίου 2017. Ως συνήθως, οι δρόμοι της Κωνσταντινούπολης με πολλά αυτοκίνητα και λεωφορεία, να πηγαίνουν προς τα εργοστάσια και γραφεία. Μια ημέρα ρουτίνας για τα 15 εκατομμύρια περίπου ανθρώπων που κάνουν καθημερινά αυτό το δρομολόγιο από το σπίτι τους περνώντας από το Βόσπορο.

Χωρίς προειδοποίηση το έδαφος αρχίζει να τρέμει. Κτίρια ανατρέπονται, και καταρρέουν . Τα δίκτυα φυσικού αερίου και νερού καταστρέφονται και ξεσπούν. Το τηλεφωνικό σύστημα, από τις αλλεπάλληλες κλήσεις, καταρρέει. Κάτω στο πάρκο στην ακτή της Θάλασσας του Μαρμαρά οι άνθρωποι κάνουν μια βόλτα την άνοιξη, αλλά ξαφνικά έρχονται  αντιμέτωποι από το τσουνάμι το οποίο τους συντρίβει. Μέχρι το τέλος της ημέρας 35.000 άνθρωποι είναι νεκροί και 200.000 τραυματίες και περίπου 80.000 κτίρια βρίσκονται σε ερείπια. Άλλα κτήρια, όπως το μεγάλο Μπλε Τζαμί, επιβιώνουν, αλλά με σημάδια που θα χρησιμεύσουν  ως μια υπενθύμιση για τις επόμενες δεκαετίες από το μεγάλο σεισμό του 2017 – ενός σεισμού που ο καθένας ήξερε ότι ερχόταν αλλά έκανε ελάχιστα για να προετοιμαστεί.

Ποτέ δεν μπορεί να είναι κάπως έτσι - ποτέ δεν μπορεί να συμβεί - ή θα μπορούσε να είναι χειρότερα. Ο άνθρωπος μπορεί να έχει στείλει ανιχνευτές στα απώτατα άκρα του ηλιακού συστήματος, αλλά είναι ακόμα θλιβερά ανεπαρκέστατα πληροφορημένος για τα καπρίτσια του πλανήτη του. Οι άνθρωποι συχνά δεν γνωρίζουν ,δεν είναι καλά πληροφορημένοι ότι τα σπίτια τους πολλές φορές είναι εκτεθειμένα σε κίνδυνο  όταν βρίσκονται κοντά η πάνω από ρήγματα του στερεού φλοιού της γης που προκαλούνται από την κίνηση  των τεκτονικών πλακών. Όπως εκείνο ,του ρήγματος της Βόρειας Ανατολίας, που βρίσκεται κατά προσέγγιση 10 μίλια από την Κωνσταντινούπολη.

Η στάση των ανθρώπων που ζουν δίπλα σε αυτά τα ρήγματα ποικίλλει σε μεγάλο βαθμό, από το φόβο στη μοιρολατρία σε απλή άγνοια για την παρουσία τους. Είχαν αυτό κατά νου η Tamsin Davies και η αδελφή της Σερένα της, μαζί με τον φίλο Αδάμ,όταν αποφάσισαν  να διερευνήσουν  τα ρήγματα  της Ευρώπης, από την Ισλανδία προς την Ιταλία και την Ελλάδα, και στη συνέχεια προς ανατολάς στην Τουρκία. Η αποστολή ονομάστηκε Faultine Living και υποστηρίζεται από κοινού από την Βασιλική Γεωγραφική Εταιρεία και την Land Rover.

"Αν δούμε ένα χάρτη θα δούμε τι υπάρχουν εκατοντάδες ρήγματα, καθώς και κάθε ένα από αυτά μπορεί να παράγει έναν σεισμό», λέει η Serena, ο δημιουργός του ντοκιμαντέρ. "Και εμείς δεν γνωρίζουμε αρκετά γι 'αυτούς. Ένα τίτλο διαβάζουμε την άλλη μέρα: «Οι επιστήμονες δεν μπορούν να προβλέψουν τους σεισμούς, αλλά είναι σε θέση να γνωρίζουν ότι θα γίνουν".

Το Izmit, μια πόλη που βρίσκεται στα ανατολικά της Κωνσταντινούπολης και που καταστράφηκε από σεισμό τον Αύγουστο του 1999. Περίπου 18.000 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους σε αυτό το σεισμό, ενώ ένας σεισμός  από την ίδια αιτία  μπορεί να σημάνει μια καταστροφή στο κοντινό μέλλον για την Κωνσταντινούπολη. Ο Σερίφ Baris, καθηγητής γεωφυσικής που μελετά το ρήγμα  της Βόρειας Ανατολίας, εξηγεί: «Το 1999, μετά το σεισμό, είχε προβλέψει ότι οι πιθανότητες ενός σεισμού, 7,5 βαθμών της κλίμακας Ρίχτερ, μπορεί να χτυπήσει την Κωνσταντινούπολη μέσα σε 30 χρόνια και αυτό τότε ήταν 65%. Και τώρα έχουν περάσει δέκα χρόνια. "

Το γεγονός και οι αριθμοί που παρατίθενται στο σενάριο για το 2017, μαζί με την καταστροφή ενός μεγάλου  αριθμού  κτιρίων, είναι εκείνα που αναμένονται από τον καθηγητή Baris. «Οι περισσότεροι άνθρωποι ξέρουν τον κίνδυνο, αλλά μόλις το 20% είναι διατεθειμένοι θα έλεγα να είναι έτοιμοι. Στην Ιαπωνία εκπαιδεύουν τα παιδιά τους για τους σεισμούς στο νηπιαγωγείο. Στην Τουρκία υπάρχει συχνά ένα είδος μοιρολατρίας. Μερικοί άνθρωποι σκέφτονται τα κτίρια ότι είναι τόσο άσχημα χτισμένα και ότι όταν θα καταρρεύσουν , θα πεθάνουν ούτως ή άλλως, οπότε γιατί να ασχοληθούν με ασκήσεις εκπαίδευσης ».

Η εκστρατεία ξεκίνησε στην Ισλανδία, μία χώρα της οποίας το φυσικό της τοπίο δημιουργήθηκε  από σεισμούς και εκρήξεις ηφαιστείων και η οποία βρίσκεται στα όρια των τεκτονικών πλακών της Ευρασίας και της Βόρειας Αμερικής . Ωστόσο εκεί υπάρχουν οφέλη από την τεκτονική κατάσταση. Το 1/4 των συνολικών ενεργειακών αναγκών της χώρας αυτής παρέχονται από γεωθερμική ενέργεια, το οποίο αποτελεί και το 87 % της οικιακής θέρμανσης της. Η Ισλανδία, όμως, είναι μια αραιοκατοικημένη χώρα.

 Στην Ιταλία η ομάδα είδε πώς μία πυκνοκατοικημένη περιοχή μπορεί να ζει αγνοώντας αυτούς τους κινδύνους εδώ και αιώνες.Πέρυσι, η πόλη της  Άκουιλα στην κεντρική Ιταλία χτυπήθηκε από σεισμό 6,3 Ρίχτερ που σκότωσε 308 άτομα, ενώ τραυματίστηκαν περίπου 1.500 και άφησε 65.000 ανθρώπους άστεγους. Η πόλη, χτισμένη σε ένα παλιό πυθμένα της λίμνης που ενισχύει τα σεισμικά κύματα, πριν από τον τελευταίο πλήγηκε  από  σεισμό και το  1706, ενώ τρία χρόνια μετά ένας ακόμη πιο ισχυρός σεισμός σκότωσε περίπου 5.000 άτομα. Παρά τη μακραίωνη ιστορία της, υπήρξε γενική άγνοια στην πόλη για τους κινδύνους της.

"Οι άνθρωποι σε αυτές τις ζώνες συχνά αδυνατούν να κατανοήσουν τους κινδύνους", λέει η Serena. «Υπάρχει ένα εμπόδιο μεταξύ τους και τις πληροφορίες που χρειάζονται. Υπάρχει η νοοτροπία ότι, «Είχαμε  ένα σεισμό 100 χρόνια πριν, έτσι είμαστε μια χαρά τώρα. Η παλαιότερη γενιά, κυρίως, έχει μια μοιρολατρική προσέγγιση. "

" Η Άκουιλα είναι ένα όμορφο μεσαιωνικό κέντρο που είναι εντελώς νεκρό», λέει ο Αδάμ. «Τα κτίρια δεν έχουν καταρρεύσει, αλλά είναι ακατοίκητα, διότι κανείς δεν γνωρίζει πόσο ανασφαλή είναι τώρα." Στην  Άκουιλα, λίγες μέρες πριν από το σεισμό που έπληξε την πόλη, ζωολόγοι μελετώντας μια αποικία φρύνων περίπου 50 χιλιόμετρα από το επίκεντρο του σεισμού παρατήρησε ότι το 96 % των αρσενικών ξαφνικά σηκώθηκε και έφυγε. Εκεί όπου οι άνθρωποι δυσκολεύονται οι φρύνοι τα πήγαν περίφημα. Ο καταστροφικός σεισμός στην Αϊτή, τον Ιανουάριο του τρέχοντος έτους έχει αποδοθεί σε ένα προηγουμένως άγνωστο ρήγμα.

Ακόμη και εδώ, στην Βρετανία που βρίσκεται σε σεισμική υπνηλία, δεν πρέπει να είμαστε πάρα πολύ ικανοποιημένοι. Η Βρετανική Γεωλογική Υπηρεσία προειδοποίησε πρόσφατα ότι η απειλή για σεισμό στο Λονδίνο είναι μεγαλύτερη από ότι συνήθως εκτιμάται. Ένας σεισμός μεγέθους 5 Ρίχτερ παρουσιάζεται πάνω από κάθε αιώνα περίπου στη Βρετανία. Τον Απρίλιο του 1580, μια δόνηση με επίκεντρο το Ντόβερ κατέστρεψε  ένα μεγάλο αριθμό κτιρίων στο Λονδίνο και σκότωσε δύο άτομα. «Εάν το ίδιο συμβεί αύριο θα έχει επιπτώσεις σε πολύ περισσότερους ανθρώπους από ότι συνέβη τον 16ο αιώνα», εξηγεί ο Ρότζερ Musson του BGS. "Το μέγεθος του Λονδίνου όσον αφορά τον πληθυσμό είναι περίπου 50 φορές περισσότερο σήμερα. Έτσι, αν δύο άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους στο Λονδίνο το 1580, μπορείτε να φανταστείτε για το τι θα μπορούσε να γίνει σε ένα σύγχρονο σεισμό του ίδιου μεγέθους. "

Η απειλή για την Τεχεράνη, επόμενος προορισμός της αποστολής, είναι μάλλον πιο επιτακτική – αφού και αυτή αντιμετωπίζει τον ίδιο κίνδυνο με την Κωνσταντινούπολη. Σε γενικές γραμμές, όμως, η ανθρωπότητα έχει την τάση να υιοθετεί μια μοιρολατρική στάση απέναντι στα θανατηφόρα  ξεσπάσματα του πλανήτη.

Γεωδίφης με πληροφορίες από την  Τelegraph.co.uk