Οι κυνηγοί της Μεσογείου έκαναν θαλάσσια ταξίδια μεγάλων αποστάσεων
Τα στοιχεία δείχνουν ότι οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες διέσχιζαν τουλάχιστον 100 χιλιόμετρα (km) ανοιχτού νερού για να φτάσουν στο μεσογειακό νησί της Μάλτας πριν από 8.500 χρόνια, χίλια χρόνια πριν από την άφιξη των πρώτων αγροτών. Εικόνα, Daniel Clark / MPI GEA.
Τα μικρά, απομακρυσμένα νησιά θεωρούνταν από καιρό ότι ήταν τα τελευταία σύνορα των παρθένων φυσικών συστημάτων. Οι άνθρωποι δεν πιστεύεται ότι ήταν σε θέση να φτάσουν ή να κατοικήσουν σε αυτά τα περιβάλλοντα πριν από την αυγή της γεωργίας και την τεχνολογική αλλαγή που συνόδευε αυτή τη μετάβαση.
Σε μια εργασία που δημοσιεύτηκε στο Nature , νέα στοιχεία δείχνουν ότι οι κυνηγοί-τροφοσυλλέκτες διέσχιζαν τουλάχιστον 100 χιλιόμετρα (km) ανοιχτού νερού για να φτάσουν στο μεσογειακό νησί της Μάλτας πριν από 8.500 χρόνια, χίλια χρόνια πριν από την άφιξη των πρώτων αγροτών.
Αυτή η έκθεση τεκμηριώνει την παλαιότερη αληθινή ναυτιλία μεγάλων αποστάσεων στη Μεσόγειο, πριν από την εφεύρεση των σκαφών με πανιά -- ένα εκπληκτικό κατόρθωμα για κυνηγούς-τροφοσυλλέκτες που πιθανότατα χρησιμοποιούν απλά κανό πιρόγα.
«Βασιζόμενοι στα επιφανειακά ρεύματα της θάλασσας και στους επικρατούντες ανέμους, καθώς και στη χρήση ορόσημων, αστεριών και άλλων πρακτικών εύρεσης δρόμου, είναι πιθανή η διάβαση περίπου 100 χλμ., με ταχύτητα περίπου 4 χλμ. την ώρα. Ακόμη και τη μεγαλύτερη μέρα του χρόνου, αυτοί οι ναυτικοί θα είχαν πάνω από πολλές ώρες σκοτάδι σε ανοιχτά νερά», εξηγεί ο καθηγητής του Πανεπιστημίου Vecholas.
Οι ανακαλύψεις έγιναν από μια επιστημονική ομάδα με επικεφαλής την καθηγήτρια Eleanor Scerri του Ινστιτούτου Γεωανθρωπολογίας Max Planck (MPI-GEA) και του Πανεπιστημίου της Μάλτας.
Στο σπήλαιο Latnija στη βόρεια περιοχή Mellieħa της Μάλτας, οι ερευνητές βρήκαν τα ίχνη των ανθρώπων με τη μορφή των πέτρινων εργαλείων, των εστιών και των υπολειμμάτων μαγειρεμένων φαγητών.
«Βρήκαμε άφθονα στοιχεία για μια σειρά άγριων ζώων, συμπεριλαμβανομένου του Κόκκινου Ελαφιού, που εδώ και καιρό πιστεύαμε ότι έχουν εξαφανιστεί σε αυτό το χρονικό σημείο», εξηγεί η Καθηγήτρια Scerri. «Κυνηγούσαν και μαγείρευαν αυτά τα ελάφια μαζί με χελώνες και πουλιά, συμπεριλαμβανομένων μερικών που ήταν εξαιρετικά μεγάλα και εξαφανισμένα σήμερα».
Επιπλέον, η ομάδα των ερευνητών βρήκε σαφή στοιχεία για την εκμετάλλευση των θαλάσσιων πόρων.
«Βρήκαμε υπολείμματα φώκιας, διάφορα ψάρια, συμπεριλαμβανομένης της σφυρίδας, και χιλιάδες βρώσιμα θαλάσσια γαστερόποδα, καβούρια και αχινούς, όλα αδιαμφισβήτητα μαγειρεμένα», προσθέτει ο Δρ James Blinkhorn του Πανεπιστημίου του Λίβερπουλ και ο MPI-GEA, ένας από τους αντίστοιχους συγγραφείς της μελέτης.
Αυτές οι ανακαλύψεις εγείρουν επίσης ερωτήματα σχετικά με την εξαφάνιση των ενδημικών ζώων στη Μάλτα και σε άλλα μικρά και απομακρυσμένα νησιά της Μεσογείου, και κατά πόσον οι μακρινές κοινότητες της Μεσολιθικής μπορεί να έχουν συνδεθεί μέσω της ναυτιλίας.
«Τα αποτελέσματα προσθέτουν χίλια χρόνια στην προϊστορία της Μάλτας και αναγκάζουν μια επαναξιολόγηση των ναυτικών ικανοτήτων των τελευταίων κυνηγών-τροφοσυλλεκτών της Ευρώπης, καθώς και των συνδέσεων και των επιπτώσεών τους στο οικοσύστημα», προσθέτει η καθηγήτρια Scerri.
Η έρευνα υποστηρίχθηκε από την Εποπτεία Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Μάλτας και χρηματοδοτήθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Έρευνας και το Βραβείο Ερευνητικής Αριστείας του Πανεπιστημίου της Μάλτας
Γεωδίφης με πληροφορίες από το Ινστιτούτο Γεωανθρωπολογίας Max Planck
Eleanor M. L. Scerri, James Blinkhorn, Huw S. Groucutt, Mathew Stewart, Ian Candy, Ethel Allué, Aitor Burguet-Coca, Andrés Currás, W. Christopher Carleton, Susanne Lindauer, Robert Spengler, Kseniia Boxleitner, Gillian Asciak, Margherita Colucci, Ritienne Gauci, Amy Hatton, Johanna Kutowsky, Andreas Maier, Mario Mata-González, Nicolette Mifsud, Khady Niang, Patrick Roberts, Joshua de Giorgio, Rochelle Xerri, Nicholas C. Vella. Hunter-gatherer sea voyages extended to remotest Mediterranean islands. Nature, 2025; DOI: 10.1038/s41586-025-08780-y
https://www.sciencedaily.com/releases/2025/04/250409114713.htm
https://www.eurekalert.org/news-releases/1079385
