Κολωνός, το ψηλότερο βουνό του κόσμου
Ο λόφος του Κολωνού των Θερμοπυλών στο Καλλίδρομο Ορος.
Τα Ιμαλάια εκτείνονται περίπου 3.000 χλμ. και σηματοδοτούν την περιοχή με τα ψηλότερα βουνά και το μεγαλύτερο οροπέδιο του πλανήτη. Όσο παράξενο κι αν ακούγεται, στην πλούσια ιστορία μας έχει αναφερθεί ένας λόφος που φτάνει τα άστρα και ξεπερνά σε «ύψος» το θαύμα των τεκτονικών πλακών της Γης. Ένα ύψωμα που ξεπερνά τα 8840μ. της Μητέρας του Σύμπαντος.
Τον 1ο αιώνα μ.Χ, ο νεοπυθαγόρειος φιλόσοφος και κορυφαίος μύστης της αρχαιότητας, Απολλώνιος από την Καππαδοκία επισκέφθηκε τις Θερμοπύλες για να αποτίσει φόρο τιμής στον διάσημο χώρο. Τότε ρωτήθηκε ποιο είναι το υψηλότερο βουνό, και αφοπλιστικά απάντησε:«Το ψηλότερο βουνό είναι ο Κολωνός γιατί σ’ αυτό η πίστη στο νόμο και η ευγενής αυτοθυσία ανήγειραν μνημείο ανθρώπινης αρετής το οποίου το βάθρο βρίσκεται εδώ και η κορυφή στα άστρα».
Το ασβεστολιθικό βάθρο του Κολωνού συναντάται στο Καλλίδρομο Όρος του Νομού Φθιώτιδας. Το Καλλίδρομο έχει υψόμετρο 1.399 μέτρα (κορυφή Γκιόζα). Σύμφωνα με την μυθολογία σε αυτό το βουνό ο Ήφαιστος, μετά από παράκληση της θεάς Αθηνάς, δημιούργησε τις πηγές από τις οποίες πήρε η τοποθεσία το όνομα της για να πλένεται και να ανακτά τις δυνάμεις του ο Ηρακλής μετά τους άθλους του.
Ο Κολωνός με τα λιγοστά μέτρα αν και ηλικιακά νεώτερος από το Έβερεστ αποτελεί μοναδικό μνημείο και πραγματεία από μόνος του. Ο λόφος, όπου έγινε η τελική φάση της μάχης του 480 π.Χ. έχει αλλάξει χαρακτηριστικά από την αρχαιότητα έως σήμερα, κυρίως λόγω ανθρωπογενών παρεμβάσεων [κατασκευή αμυντικών έργων] σε διάφορες εποχές, κάτι που επιβεβαιώνει τη σημασία του ως στρατηγικού σημείου άμυνας. Μία ανασκαφική έρευνα του 1939 απέφερε πλήθος σιδερένιων και χάλκινων λογχών και αιχμών βελών.
Η μάχη των Θερμοπυλών παραμένει μια από τις σημαντικότερες στην παγκόσμια ιστορία. Η θυσία του Λεωνίδα και των συμπολεμιστών του μαζί με 700 Θεσπιείς και 80 Μηκυναίους έγινε διαχρονικό σύμβολο ηρωισμού.
Στη θέση της μάχης οι αρχαίοι πρόγονοι έστησαν μνημείο με το γνωστό επίγραμμα του Σιμωνίδη:Ὦ ξεῖν’, ἀγγέλλειν Λακεδαιμονίοις ὅτι τῇδε κείμεθα, τοῖς κείνων ῥήμασι πειθόμενοι. Επιπλέον εκεί όπου έπεσε ο Λεωνίδας στήθηκε ένας πέτρινος Λέοντας για να τιμηθεί ο ηρωικός βασιλιάς. Σήμερα, δεν σώζεται ο Λέοντας, ούτε το σιμωνίδειο επίγραμμα. Αντίγραφο του επιγράμματος έχει τοποθετηθεί στην κορυφή του Κολωνού - απέναντι από το μνημείο του Λεωνίδα.
Το Ηρώο των Θερμοπυλών κατασκευάστηκε το 1955 από τον γλύπτη Βάσο Φαληρέα, περιέχει τον ορειχάλκινο ανδριάντα του Λεωνίδα με δόρυ και ασπίδα στο κέντρο, ενώ δεξιά και αριστερά, χαμηλότερα έχουν λαξευθεί σε μάρμαρο οι μορφές του προσωποποιημένου Ταϋγέτου, του ψηλότερου βουνού της Πελοποννήσου και του προσωποποιημένου ποταμού Ευρώτα που διατρέχει ολόκληρη τη Λακωνία. Η μορφή του Βασιλιά Λεωνίδα, βασίστηκε σε αρχαίο πολεμιστή που ανακάλυψε και ταύτισε η Βρετανική Αρχαιολογική Σχολή το 1920. Το Ηρώο δεν κατασκευάστηκε από την πολιτεία, αλλά στήθηκε με την αρχική χορηγία του Γ. Δουσμάνη και από δαπάνες 300 ομογενών της Αμερικής.
Ο Σύλλογος Θεσπιέων «Θεσπίς» έφτιαξε το 1955 ακόμα ένα μνημείο το οποίο στήθηκε δύο χρόνια αργότερα, προς τιμή των μεγάλων αδικημένων αυτής της ιστορίας, των 700 Θεσπιέων που έδωσαν την τελευταία τους πνοή μαζί με τους Σπαρτιάτες. Οι Θεσπιείς παρέμειναν στις Θερμοπύλες γνωρίζοντας ότι θα θυσιαστούν για την ελευθερία της πατρίδας χωρίς να το επιτάσσουν οι νόμοι τους. Παρέμειναν, με αρχηγό τον Δημόφιλο τον Διαδρομέα, και προτίμησαν να μην εγκαταλείψουν τον αγώνα τους. Ο ανδριάντας του Λεωνίδα, το μνημείο των πεσόντων Θεσπιέων και ο Κολωνός θα θυμίζουν για πάντα την αυταπάρνηση, αυτοθυσία και την υπακοή στα ιδανικά.
Η μάχη έδειξε τα πλεονεκτήματα της στρατιωτικής εκπαίδευσης των Σπαρτιατών και πως η γνώση και η έξυπνη χρήση της τοπικής γεωλογίας μπορεί να συνδράμει ακόμη και σε μικρά καθημερινά προβλήματα. Η γεωλογία έκανε την θέση στρατηγικής σημασίας, καθώς τότε το πέρασμα περιτριγυριζόταν από θάλασσα που έφθανε μέχρι τους απότομους λόφους. Μία μικρή στρατιωτική δύναμη θα μπορούσε να εμποδίσει ή να καθυστερήσει την επέλαση ενός εισβολέα από τη Θεσσαλία προς το νότο.
Ωστόσο, σε αυτή την άνιση μάχη, απέναντι τους δεν είχαν μόνο τους 1.700.000 Πέρσες [σύμφωνα με τον Ηρόδοτο] αλλά και τον Εφιάλτη, έναν καλό γνώστη των μονοπατιών και της γεωμορφολογίας της περιοχής. Αυτός υπέδειξε στον Ξέρξη, την Ανοπαία Ατραπό από την οποία τα περσικά στρατεύματα μπόρεσαν να φτάσουν στα νώτα των γενναίων πολεμιστών του Λεωνίδα. Το περσικό στρατόπεδο βρισκόταν ανάμεσα στην αρχαία πολίχνη Τραχίδα(κοντά στο σημερινό χωριό Άνω Βαρδάτες) και τους ποταμούς Μέλανα και Ασωπό. Η Ανοπαία το δύσβατο μυστικό πέρασμα που ξεκινά από τον Ασωπό εξακολουθεί σήμερα να υπάρχει στο Καλλίδρομο Όρος. Την επίβλεψη αυτής της μυστικής διάβασης είχαν αναλάβει, για όσο θα διαρκούσε η μάχη, περίπου 1.000 Φωκείς τους οποίους είχε στείλει εκεί ο Λεωνίδας και οι οποίοι αιφνιδιάστηκαν, αφού δεν περίμεναν την προδοσία του Εφιάλτη.
Τελικά οι ολιγάριθμοι Έλληνες μετά από συγκλονιστική μάχη έπεσαν στον Κολωνό και οι ορδές του Ξέρξη κατόρθωσαν να περάσουν. Όμως η ιστορική πράξη τους θα μείνει χαραγμένη στον χρόνο για τις επόμενες γενιές. Μετά από 25 αιώνες, ο Κολωνός των Θερμοπυλών, παραμένει το ψηλότερο βουνό στον κόσμο- δεν έχει τίποτα να ζηλέψει από τους αγώνες της φύσης στο κτίσιμο του Έβερεστ- καθώς εξακολουθεί να εμπνέει και να εκπέμπει μηνύματα διαχρονικά που λένε ότι υπάρχουν άνθρωποι που πάνω ακόμη και από τη ζωή τους βάζουν την αρετή, την ελευθερία και γιατί όχι την πάτρια γη.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Ιστοσελίδα, Δήμου Λαμιέων
3.Σεισμοτεκτονικός χάρτης Ελλάδας- ΙΓΜΕ
4.Ηροδότου Ιστορίες
