Κυριακή, 12 Ιούνη 1803
Ο βιότοπος του Σκανδάριου[Κω] το 1803 δια χειρός W.Gell.
Ήταν μια μακρινή ηλιόλουστη καλοκαιρινή ημέρα κατά την διάρκεια της Τουρκοκρατίας. Το Γρηγοριανό Ημερολόγιο θα έλεγε: Κυριακή, 12 Ιουνίου 1803. Η γαλήνη, το γαλάζιο του ουρανού και της ήρεμης θάλασσας συντρόφευαν το καφέ μολύβι του Άγγλου William Gell [Γουίλλιαμ Τζελλ] ενόσω σχεδίαζε το σκίτσο που μετέπειτα άφησε στον φίλο του Κέπελ Πρεβέν.
Το φοινικόδεντρο αριστερά, η τεναγώδης βλάστηση κοντά στην ακτή, η ήπια επιφάνεια γης, τα λιγοστά κτίσματα, το μονοπάτι στο προσκήνιο, η οπτική γωνία προς τον κόλπο και τα βουνά στο παρασκήνιο μαρτυρούν το θέμα σκιτσογράφησης. Βιότοπος Σκανδάριου ή Αμμόγλωσσα με φόντο τον κόλπο του Κεραμεικού, ανάμεσα τους ο δίαυλος Κω-Αλικαρνασσού. Στην απέναντι μικρασιατική ακτή διακρίνεται το βραχώδες Τερμέριο ακρωτήριο και δεξιά η βραχονησίδα Κάργι ή Σέκα. Η καθαρή ατμόσφαιρα πάντα φέρνει πιο κοντά την απέναντι στεριά.
Ο Sir William Gell [1/4/1777-4/2/1836] εκτός από σκιτσογράφος ήταν αρχαιολόγος, χαρτογράφος, τοπογράφος, γεωγράφος και περιηγητής. Ο Gell υπήρξε καλός φίλος του Τόμας Μορ Άγγλου πολιτικού και φιλόσοφου[άγιος της Καθολικής Εκκλησίας], του Σερ Γουόλτερ Σκοτ Σκωτσέζου συγγραφέα και ποιητή, o οποίος θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους συγγραφείς όλων των εποχών και του Λόρδου Βύρωνα ενός από τους γνωστότερους ποιητές και φιλέλληνες. Ο Λόρδος Βύρων συχνά εκθείαζε το σχεδιαστικό δαιμόνιο του. Ο Gell διακρινόταν για την κλασσική παιδεία του όμως άν και υπήρξε ειλικρινής φιλέλληνας δεν δίστασε να ασκήσει αυστηρή κριτική στους Έλληνες την δύσκολη περίοδο του αγώνα για την ανεξαρτησία [1823].
Το 1801, σε ηλικία 24 ετών, o Gell στάλθηκε στην πρώτη του αποστολή στην Ελλάδα. Επισκέπτεται αρκετές φορές την Ελλάδα ως απεσταλμένος της αγγλικής κυβέρνησης με αντικειμενικό σκοπό του ταξιδιού του αρχικά τη λύση του Ομηρικού ζητήματος.
Μεταξύ 1804-1806 βρέθηκε στην Κω, στα γειτονικά νησιά και την παράκτια Μικρά Ασία. Τα πολυάριθμα σχέδια του για κλασικά ερείπια και τοποθεσίες, χαρακτηρίζονταν από μεγάλη λεπτομέρεια και ακρίβεια. Στα σκίτσα του κυριαρχεί η μεσογειακή άνοιξη καθώς και το παραδοσιακό ελληνικό τοπίο. Τα έργα του ακόμη σήμερα συνεχίζουν να παρέχουν πολύτιμες πληροφορίες για τη μελέτη της κλασικής τοπογραφίας. Τα σημειωματάρια του αποδείχθηκαν πολύτιμα για τις τοπογραφικές μελέτες του 20ου αιώνα. Ως περιηγητής έκανε μελέτες και άφησε χρήσιμες πληροφορίες για τους ταξιδιώτες.
Έγραψε πολλά βιβλία,και συγκαταλέγεται στους σημαντικούς μελετητές του ελληνικού χώρου. Ήταν από τους πιο παραγωγικούς, περιηγητές και ασχολήθηκε κυρίως με το ζήτημα της ταύτισης των τοπωνυμίων όπως καταγράφονται στα έπη του Ομήρου. Περιέγραψε εορτές και έθιμα, όπως του Πάσχα [που ακόμα συναντούμε στα Ιόνια νησιά], και εντυπωσιάζεται από τους τοπικούς χορούς, τους οποίους συγκρίνει με τους αρχαίους ελληνικούς, ενώ δίνει πληροφορίες για το εμπόριο και τον πληθυσμό των νησιών. Περιηγήθηκε την Iθάκη [1801 και 1806], την Τρωάδα [1801], τα Επτάνησα [1803], την Πελοπόννησο, τον Aργοσαρωνικό, τη Στερεά Ελλάδα και τη Θεσσαλία [1805]. Tο 1812 επισκέφθηκε για τελευταία φορά την ελληνική Ανατολή, συμμετέχοντας σε αποστολή της Εταιρείας των Dilettanti.
Ταξίδεψε επίσης σε διάφορες περιοχές της Ιταλίας, και απεβίωσε στην Νάπολη. Στην Βρετανία θεωρείται ως ένας από τους πατέρες της ιστορικής τοπογραφίας.Σκίτσα του προβάλλονται στο Βρετανικό Μουσείο στο Λονδίνο[και στον ιστοχώρο του ιδρύματος].
Γεωδίφης
Πηγές
1.Βρετανικό Μουσείο Λονδίνου
2.Με το βλέμμα των περιηγητών, el.travelogues.gr/
3.Βικιπαίδεια
