Προκαλούνται σεισμοί από βαρυτική έλξη του Ήλιου και της Σελήνης;
Το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα στην Καλιφόρνια.
Η βαρυτική έλξη μεταξύ του Ήλιου και της Σελήνης δεν είναι απλά ένας χορός των υψηλών και χαμηλών παλιρροιών: Μπορεί επίσης να προκαλέσει ένα ιδιαίτερο είδος σεισμού στο ρήγμα του Αγίου Ανδρέα.
Αυτό το φαινόμενο έχει συναρπάσει τους επιστήμονες εδώ και χρόνια. Όπως και η στάθμη της θάλασσας, η επιφάνεια της Γης πηγαίνει επίσης πάνω-κάτω με τις παλίρροιες, λυγίζει την κρούστα πιέζοντας τα ρήγματα στο εσωτερικό τους. Περαιτέρω μελέτη διαπίστωσε ότι κατά τη διάρκεια ορισμένων φάσεων του παλιρροϊκού κύκλου, μικρές βαθιές υπόγειες δονήσεις - γνωστές ως σεισμοί χαμηλής συχνότητας - είναι πιο πιθανό να έχουν συμβεί.
«Το φεγγάρι, όταν είναι προς την ίδια κατεύθυνση με το ρήγμα που ολισθαίνει, προκαλεί στο ρήγμα να γλιστρήσει περισσότερο - και πιο γρήγορα », δήλωσε ο Νίκολας van der Elst, ένας γεωφυσικός της Γεωλογικής Εταιρείας της Αμερικής και επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης σχετικά με το θέμα που δημοσιεύθηκε στα Πρακτικά της Εθνικής Ακαδημίας Επιστημών των ΗΠΑ. «Αυτό δείχνει ότι το ρήγμα είναι εξαιρετικά αδύναμο - πολύ ασθενέστερο από ό, τι θα περίμενε κανείς. - Δεδομένου ότι υπάρχουν 20 μίλια πετρώματος που κάθονται πάνω του».
Μελετώντας το πώς αυτοί οι σεισμοί χαμηλής συχνότητας ανταποκρίνονται στις παλίρροιες μπορεί να αποκαλύψει νέες πληροφορίες σχετικά με το ρήγμα του Αγίου Ανδρέα και τι μπορεί να σημαίνει αυτό για τους μεγαλύτερους σεισμούς, λένε οι ερευνητές. Τα δεδομένα προσφέρουν ένα παράθυρο σε βαθύτερα τμήματα του ρήγματος - όσο 20 μίλια υπόγεια - που διαφορετικά θα ήταν περιοχές απρόσιτες.
Οι επιστήμονες ανακάλυψαν την πρώτη από αυτές τις βαθύτερες δονήσεις σχετικά με το ρήγμα περίπου πριν από 10 χρόνια, κατά μήκος ενός ιδιαίτερα ευαίσθητου τμήματος στο Parkfield, Καλιφόρνια.Όπου το ρήγμα Αγ.Ανδρέα μεταβαίνει από το βόρειο τμήμα του, όπου απελευθερώνει απαλά τεκτονική ενέργεια, στο νότιο τμήμα του, το οποίο είναι κλειδωμένο και ικανό να παράγει το λεγόμενο Big One- δηλαδή τον επόμενο μεγάλο σεισμό..
Σε αυτή την μελέτη, ο Van der Elst και η ομάδα του εξέτασαν περίπου 81.000 σεισμούς χαμηλών συχνοτήτων από το χρονικό διάστημα μεταξύ 2008-2015 κατά μήκος του τμήματος του ρήγματος Parkfield και σε σύγκριση με τα δεδομένα από τον παλιρροϊκό κύκλο δύο εβδομάδων ,βρήκαν ότι οι σεισμοί ήταν πιο πιθανό να συμβούν κατά τη διάρκεια της περιόδου, όταν η παλίρροια είναι μεγαλύτερη και ταχύτερη.
Όπως οι παλίρροιες των ωκεανών, οι ισχυρότερες παλίρροιες στη Γη συμβαίνουν όταν ο Ήλιος και το Φεγγάρι είναι ευθυγραμμισμένοι, και οι πιο αδύναμες συμβαίνουν όταν είναι σε 90 μοίρες. Οι ίδιες δυνάμεις βαρύτητας τεντώνουν και συμπιέζουν το φλοιό της Γης (αν και ο βράχος κινείται λιγότερο δραματικά από το θαλασσινό νερό).
Μερικά ρήγματα είναι πιο επιρρεπή σε παλιρροϊκή ενεργοποίηση από άλλα, όπως τα υπεράκτια ρήγματα, στην ζώνη καταβύθισης Cascadia -στα ανοικτά των ακτών του Βορειοδυτικού Ειρηνικού, λένε οι επιστήμονες. Άλλα χαρακτηριστικά του ρήγματος, όπως ο προσανατολισμός του ή πόσο κοντά είναι στο φλοιό της Γης, επηρεάζουν επίσης τη παλιρροϊκή ενεργοποίηση .Είναι αξιοσημείωτο το γεγονός ότι το ρήγμα του Αγίου Αντρέα παράγει ακόμα και μικρούς σεισμούς σε απάντηση των παλιρροιακών δυνάμεων, είπαν οι ερευνητές, δεδομένου ότι το ρήγμα δεν είναι προσανατολισμένο με τρόπο που να παίρνει την πλήρη δύναμη της παλίρροιας.
Οι σεισμοί χαμηλής συχνότητας - από όπου και ονομάζονται για τον ήχο που κάνουν, όχι για το ρυθμό εμφάνισής τους - τείνουν να έχουν μεγέθη κάτω από 1.0 Ρίχτερ και εμφανίζονται περίπου 15-30 χιλιόμετρα κάτω από το έδαφος, πλησιάζουν το βαθύτερο τμήμα του φλοιού όπου γίνεται η μετάβαση στο μανδύα της Γης.
Είναι σημαντικοί γιατί δίνουν οι πληροφορίες στους επιστήμονες σχετικά με τα βαθύτερα τμήματα του ρήγματος , δήλωσε ο σεισμολόγος David Shelly του USGS , ο οποίος βοήθησε στη νέα μελέτη.
«Μας λένε ότι το ρήγμα συνεχίζει κάτω από όπου οι κανονικοί σεισμοί σταματάνε στο San Andreas, περίπου 10 ή 12 χιλιόμετρα,» δήλωσε ο Shelly. «Και μπορούν να μας πουν πολλά πράγματα για αυτό το βαθύ μέρος του ρήγματος που πριν, δεν είχαμε ιδέα ότι καν υπήρχε»
Δείχνουν επίσης ότι σε αυτό το μέρος το ρήγμα του San Andreas σέρνεται, ή κινείται αργά, σχεδόν όλη την ώρα. Αυτοί οι σεισμοί χαμηλών συχνοτήτων, με τη βοήθεια των παλιρροιακών δυνάμεων, έχουν δημιουργήσει ουσιαστικά ένα φυσικό εργαστήριο για τους επιστήμονες με αποτέλεσμα να κρατάνε καρτέλες για την κίνηση του ρήγματος.
«Είναι σχεδόν σαν να έχεις μια πολύ μικρή απόσταση ερπυσμού που είναι ενσωματωμένη στο ρήγμα», δήλωσε ο Shelly. «Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε αυτούς τους σεισμούς χαμηλής συχνότητας,καταγράφοντας τις μετρήσεις, τουλάχιστον σε μια σχετική έννοια, για να δούμε πόση ολίσθηση συμβαίνει σε κάθε μικρό σημείο στο βαθύ μέρος της ρήγματος όπου βλέπουμε αυτά τα γεγονότα. Όταν δεν τους βλέπουμε, δεν ξέρουμε τι συμβαίνει, δεν ξέρουμε αν πρόκειται για ολίσθηση σιωπηλή ή ότι δεν υπάρχει καθόλου ολίσθηση»
Οι πληροφορίες είναι απίστευτα χρήσιμες, πρόσθεσε. Κάθε φορά που το βαθύ μέρος του ρήγματος γλιστρά, η πίεση μεταφέρνεται στο ρηχό μέρος του ρήγματος.
"Έτσι, αν ξαφνικά, δούμε ότι στο βαθύ μέρος του ρήγματος συμβαίνει μεγάλη ολίσθηση
,πιθανόν να είναι μια ένδειξη ότι υπάρχει αυξημένη πιθανότητα να έχουμε ένα σεισμό στο ρηχά μέρος του ρήγματος», είπε .
Εξετάζοντας το πως συμβαίνει καθώς και το ποσοστό δραστηριότητας που ποικίλλει σε κάθε παλιρροϊκό κύκλο δύο εβδομάδων, οι Van der Elst και Shelly βρήκαν στη νέα μελέτη τους ότι το ρήγμα παράγει σεισμούς πιο χαμηλής συχνότητας, όταν η παλιρροϊκή πίεση ήταν μεγαλύτερη από ό, τι ήταν την προηγούμενη ημέρα. Είναι σαν το ρήγμα να έχει προϋπολογίσει έναν σεισμό, εξήγησε ο Van der Elst.
Ουσιαστικά, οι επιστήμονες έχουν τώρα έναν τρόπο να μετρούν το χρόνο επαναφόρτισης του ρήγματος σε ορισμένες περιοχές. "Επιστημονικά, μπορούμε με αυτό τον τρόπο να εκτιμήσουμε άμεσα τον ρυθμό με τον οποίο το στρες συσσωρεύεται στο ρήγμα», δήλωσε ο Van der Elst. Αλλά, πρόσθεσε: «Δεν γνωρίζουμε ακριβώς ακόμα τι πρόκειται να σημάνει μακροπρόθεσμα, αν αυτό θα οδηγήσει σε κάποιου είδους προειδοποίηση ότι ένας σεισμός έρχεται. »
Γεωδίφης
Πηγή- Los Angeles Times