Ενας ύπουλος εχθρός, ραδόνιο σε γεωτρήσεις νερού

Το ραδόνιο είναι πράγματι ύπουλο καθώς δεν μπορείτε να το δείτε, να το μυρίσετε ή να το δοκιμάσετε. Επειδή είναι φυσικό, άχρωμο, άγευστο, άοσμο όμως ταυτόχρονα και ραδιενεργό αέριο θα μπορούσε να είναι ένα πρόβλημα στο σπίτι σας. Μόνο το κάπνισμα προκαλεί περισσότερους θανάτους από καρκίνο του πνεύμονα. Και αν καπνίζετε και το σπίτι σας έχει υψηλά επίπεδα ραδονίου ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα είναι πολύ μεγαλύτερος.

Γενικά θεωρείται αερομεταφερόμενο, όμως βρίσκεται και στα νερά. Το ραδόνιο στο νερό συνήθως προέρχεται από γεωτρήσεις νερού που έχουν διανοιχτεί σε υπόβαθρο που περιέχει αέριο ραδονίου. Το ραδόνιο στο πόσιμο νερό δεν είναι κάτι που εξετάζεται συχνά. Ωστόσο, οι δοκιμές νερού αποκαλύπτουν την παρουσία του και πολλοί ιδιοκτήτες σπιτιών ρωτούν: "Πώς μπορώ να μειώσω το ραδόνιο στο νερό μου;"

Συνήθως το ραδόνιο εισέρχεται σε ένα σπίτι μέσα από τα πετρώματα και το χώμα γύρω από τα θεμέλια του κτιρίου. Όμως η ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ σε μελέτη που δημοσιεύθηκε πρόσφατα βρήκε υψηλά επίπεδα ραδονίου στο 14% των γεωτρήσεων νερού της Πενσιλβανίας μεταξύ 1986 και 2015.

Το ραδόνιο μπορεί να απελευθερωθεί από το νερό και να γίνει αερομεταφερόμενο όταν κάποιος πλένει τα πιάτα, κάνει ντους ή με την μπουγάδα ή από άλλες δραστηριότητες που ελαφρά αυξάνουν το συνολικό επίπεδο του αερίου στο σπίτι.

Το ραδόνιο, είναι η δεύτερη κύρια αιτία καρκίνου του πνεύμονα μετά το κάπνισμα, αποτελεί ένα σοβαρό πρόβλημα στην Πενσιλβανία. Περίπου το 40% των νοικοκυριών έχουν υψηλά εσωτερικά επίπεδα ραδονίου γεγονός που δικαιολογεί την ανάληψη δράσης για τη διαφυγή του επιβλαβούς αερίου, η οποία δεν μπορεί μπορεί εύκολα να γίνει αντιληπτή.

Το Γεωλογικό Ινστιτούτο των ΗΠΑ εξέτασε περισσότερα από 1.000 δείγματα και εντόπισε μία ιδιαίτερα σοβαρή απειλή τόσο από τα υπόγεια ύδατα και τον εσωτερικό αέρα σε περιοχές της Υόρκης, Lancaster και Chester - σύμφωνα με την έκθεση του.

Το Τμήμα Περιβαλλοντικής Προστασίας της Πενσιλβανίας αναφέρει ότι οι κάτοικοι θα πρέπει να μετρούν τον αέρα τους πρώτα, και στη συνέχεια, αν βρουν υψηλά επίπεδα, να ελέγξουν και την γεώτρηση τους. Το ραδόνιο μπορεί να αφαιρεθεί από το νερό με συστήματα που χρησιμοποιούν άνθρακα ή αερισμό.

Περίπου 21.000 θάνατοι από καρκίνο του πνεύμονα κάθε χρόνο οφείλονται στο ραδόνιο. Πριν από καιρό το Εθνικό Συμβούλιο Έρευνας των ΗΠΑ είχε υπολογίσει ότι μόνο ένα μικρό κλάσμα οφείλεται στο ραδόνιο στο νερό. Περίπου 160 άτομα θα μπορούσαν να πάρουν καρκίνο του πνεύμονα από την αναπνοή του ραδονίου που δραπετεύει από το νερό και άλλοι 20 καρκίνο του στομάχου από την κατανάλωση του ραδονίου- που σχετίζεται με τον νερό, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις από μελέτες που έγιναν το 1998, αλλά θεωρούνται ακόμη έγκυρες.

Πρόβλημα με το ραδόνιο μπορεί να εντοπιστεί και στους ποτάμιους υδροφορείς μιας λεκάνης  απορροής. Δείγματα νερού από υδροφόρους ορίζοντες μπορούν να αναλυθούν για το ραδόνιο. Οι συγκεντρώσεις ραδονίου μειώνονται με το βάθος εντός των ποτάμιων υδροφορέων. Συνήθως δεν πρέπει να παρατηρούνται υψηλές συγκεντρώσεις ραδονίου στα ύδατα των ρηχών υδατικών υδροφόρων οριζόντων μιας λεκάνης απορροής. Αν συμβαίνει το αντίθετο κάτι ύποπτο συμβαίνει.Οι δημοτικές υπηρεσίες ύδρευσης εκτός από τα φυσικοχημικά και μικροβιολογικά χαρακτηριστικά του νερού οφείλουν ανά τακτά διαστήματα να ελέγχουν και τα επίπεδα του ύπουλου ραδονίου.

Το ραδόνιο δημιουργείται από την φθορά του ραδίου στο έδαφος, το βράχο και το νερό και μπορεί να βρεθεί σε κάθε περιοχή ανά τον κόσμο. Το ραδόνιο στον αέρα του σπιτιού σας γενικά προέρχεται από δύο πηγές: το έδαφος ή το νερό. Από το έδαφος διαφεύγει από το φλοιό της γης μέσω ρωγμών στο βράχο και είτε διέρχεται μέσα από ρωγμές θεμελίωσης ή σφραγισμένες περιοχές σε υπόγεια και σπίτια ή διαλύεται στα υπόγεια ύδατα που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε ως παροχή νερού. Το ραδόνιο παγιδεύεται στο σπίτι σας και μπορεί να αυξηθεί σε επικίνδυνα επίπεδα. Το αέριο που εισέρχεται στον αέρα του σπιτιού σας μέσω του εδάφους είναι κατά κανόνα πολύ μεγαλύτερος κίνδυνος από την ποσότητα του ραδονίου που εισέρχεται μέσω παροχής νερού.

Δεδομένου ότι η περισσότερη έκθεση στο ραδόνιο είναι από τον αέρα, η δοκιμή του εσωτερικού αέρα είναι η απλούστερη μέθοδος για τον προσδιορισμό του συνολικού κινδύνου ραδονίου στο σπίτι σας.

Τα κιτ δοκιμών για το ραδόνιο του εσωτερικού αέρα είναι φθηνά και άμεσα διαθέσιμα. Μπορείτε να τα προμηθευθείτε και από διαδικτυακά ηλεκτρονικά καταστήματα .Η δοκιμή για το ραδόνιο στο νερό κοστίζει από 25 έως 50 δολάρια, αλλά απαιτεί ειδικές τεχνικές δειγματοληψίας και εργαστηριακής ανάλυσης που μετρούν την παρουσία του προτού διαφύγει από το δείγμα. Τα κιτ μπορείτε να βρείτε και σε διάφορα ιδιωτικά εργαστήρια δοκιμών. Ωστόσο, πρέπει να τηρείτε προσεκτικά τις οδηγίες εργαστηρίου κατά τη συλλογή του δείγματος νερού για να εξασφαλίσετε ακριβή αποτελέσματα.

Γεωδίφης

Πηγές

1.U.S. Geological Survey

2.extension.psu.edu/