Ανθρωπογενής Ξηρασία: πώς οι άνθρωποι επηρεάζουν το παγκόσμιο οικοσύστημα;
Η περιοχή της λίμνης Urmia έχει μειωθεί σημαντικά κατά τις τελευταίες δεκαετίες (εικόνες προέρχονται από Landsat). Υπάρχουν πολλές αιτίες όπως η αύξηση της χρήσης του ανθρωπίνου νερού στην περιοχή.Πηγή: Amir AghaKouchak.
Οι δραστηριότητες του ανθρώπου επηρεάζουν την παροχή νερού και του περιβάλλοντος σχεδόν κάθε τόπου μικρού ή μεγάλου. Φανταστείτε την έρημο Σαχάρα, αλλά με λιβάδια, υγρότοπους, άγρια ζωή και ένα περίπλοκο οικοσύστημα να βρίσκεται γύρω από μια μεγάλη λίμνη γλυκού νερού στο μέγεθος της Γερμανίας. Περίπου 6.000 χρόνια πριν, η Λίμνη Μέγα-Τσαντ ήταν η μεγαλύτερη λίμνη γλυκού νερού στη Γη. Σε μόλις μερικές εκατοντάδες χρόνια, μειώθηκε περίπου χίλιες φορές, σε ένα σώμα μικρότερο από την σημερινή λίμνη Τσαντ. Αυτό είναι ένα μικρό δείγμα από παραδείγματα που έχουν να κάνουν με τη σημαντική αλλαγή στη διαθεσιμότητα του νερού για την αντιμετώπιση της φυσικής μεταβλητότητας του κλίματος.
Στην εποχή του Ανθρωπόκαινου, ωστόσο, η φυσική μεταβλητότητα δεν είναι η πρωταρχική κινητήρια δύναμη του νερού και της υποβάθμισης του περιβάλλοντος. Καθοδηγείται από ανθρώπους, ή ανθρωπογενείς διεργασίες ή καλύτερα από τις αυξανόμενες ανάγκες μας.
Η ανάπτυξη δεν αυξάνει μόνο τη χρήση του νερού, αλλά επίσης αυξάνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που, μακροπρόθεσμα αλλάζουν τα πρότυπα των κατακρημνίσεων.
Από την αρχή της εκβιομηχάνισης, η σημαντική αύξηση του πληθυσμού, η γεωργία και η βιομηχανία λιγοστεύουν το νερό και δημιουργούν προβλήματα στην περιβαλλοντική διαχείριση. Σε πολλά μέρη του κόσμου, η χρήση του νερού για ανθρώπινες ανάγκες έχει υπερβεί τη διαθέσιμη προσφορά ανανεώσιμων πηγών του. Η ανάπτυξη δεν αυξάνει μόνο τη χρήση ανθρώπινου νερού, αλλά επίσης αυξάνει τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου που, μακροπρόθεσμα έχουν αλλάξει τα πρότυπα καθίζησης.
Οι ξηρασίες αποτελούν σημαντικές προκλήσεις για το νερό και την επισιτιστική ασφάλεια, ειδικά σε ημι-άνυδρες και άγονες περιοχές του κόσμου. Ξηρασίες μπορούν γενικά να ταξινομηθούν σε τέσσερις ομάδες: μετεωρολογική ξηρασία (έλλειμμα στην καθίζηση), η γεωργική ξηρασία (έλλειμμα στην υγρασία του εδάφους), υδρολογικές ξηρασίες (έλλειμμα στην απορροή ή/και υπόγειων υδάτινων πόρων), και κοινωνικο-οικονομική ξηρασία (υψηλότερη ζήτηση από τη διαθέσιμη προμήθεια). Το τελευταίο πρέπει να ληφθεί υπόψη για τις ανθρώπινες επιπτώσεις στην ξηρασία, περιγράφοντας τη διάθεση πόρων σε σχέση με τις ανάγκες μας σε νερό. Ωστόσο, μια ουσιαστική διερεύνηση της ξηρασίας πρέπει να πάει πέρα από τα θέματα εφοδιασμού και να περιλαμβάνει τις απαιτήσεις νερού, την προσαρμοστικότητα, την πολιτική, και την αμφίδρομη ανατροφοδότηση των ανθρώπων τόσο σε ύδρευση όσο και για περιφερειακές απαιτήσεις.
Σε ένα πρόσφατο άρθρο , εξετάζεται η ανθρωπογενής ξηρασία, η οποία προκαλεί πίεση στο νερό ή εντείνεται από τις ανθρώπινες δραστηριότητες, συμπεριλαμβανομένης της αυξημένης ζήτησης, της ξεπερασμένης διαχείρισης των υδάτων, την αλλαγή του κλίματος από ανθρωπογενείς εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, την αυξανόμενη ενέργεια και την παραγωγή τροφίμων, την εντατική άρδευση, τις μειωμένες προμήθειες, και την αλλαγή χρήσης γης.
Οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις της ανθρωπογενούς ξηρασίας παρατηρείται σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των αναπτυγμένων και των αναπτυσσόμενων χωρών. Υπάρχουν πολλές λίμνες και υγρότοποι σε όλο τον κόσμο που πλήττονται από την αύξηση της χρήσης του νερού και την προκύπτουσα ανθρωπογενή ξηρασία. Για παράδειγμα, η λίμνη Urmia, στο βορειοδυτικό Ιράν, ήταν κάποτε η δεύτερη μεγαλύτερη λίμνη αλμυρού νερού στη Γη . Κατά τα τελευταία 40 χρόνια, η περιοχή της λίμνης Urmia έχει μειωθεί κατά περίπου 80%, το μεγαλύτερο μέρος της αλλαγής συνέβη μεταξύ 2009-2015. Αλλά αυτή η λίμνη έχει επιβιώσει πολλές ακραίες ξηρασίες στο παρελθόν. Όταν συμβαίνουν ακραίες περιβαλλοντικές συνθήκες, συχνά προκύπτουν ερωτήματα σχετικά με τον πιθανό ρόλο της αλλαγής που προκάλεσε ο άνθρωπος ή το φυσικό κλίμα. Και οι δύο είναι σημαντικές και αξίζουν την προσοχή μας. Αλλά μια ερώτηση λιγότερο συχνά που τίθεται είναι, ποια είναι η επίδραση της αυξημένης ζήτησης ανθρώπινου νερού στη δημιουργία του προβλήματος; Κατά τα τελευταία 15 χρόνια, περίπου 20 τεχνητά φράγματα ξεκίνησαν τη λειτουργία στη λεκάνη απορροής της λίμνης Urmia, η εκτροπή/εισροή γλυκού νερού της λίμνης προς άρδευση και τη γεωργία. H Urmia είναι μια υπεράλμυρη λίμνη και η αποξήρανση της θα αυξήσει τη συχνότητα των καταιγίδων αλατιού που παράγεται από τον εκτεθειμένο πυθμένα της λίμνης. Με τη σειρά τους, οι καταιγίδες από αλάτι θα μειώσουν πιθανόν την παραγωγικότητα των γύρω γεωργικών εκτάσεων, προκαλώντας τη μετανάστευση από την περιοχή. Κακός αέρας, γη, και ποιότητα του νερού όλα έχουν σοβαρές επιπτώσεις στην υγεία, συμπεριλαμβανομένων γενετικών ανωμαλιών και χρόνιων αναπνευστικών και οφθαλμικών παθήσεων. Αυτή είναι μια κλασική περίπτωση της ανθρωπογενούς ξηρασίας και των αλλαγών που προκαλούνται από τους ανθρώπους και οδηγούν σε σημαντική υποβάθμιση του περιβάλλοντος.
Το πρώτο θύμα της ανθρωπογενούς ξηρασίας είναι το φυσικό οικοσύστημα, που αποδεικνύεται από την εκτεταμένη υποβάθμιση του περιβάλλοντος κάτι που βλέπουμε σε όλο τον κόσμο. Εκτεταμένη έρευνα ιδιαίτερα στο νότιο τμήμα και τα νησιά της χώρας μας είναι απαραίτητη για την ανάπτυξη ολοκληρωμένου πλαισίου για την εκτίμηση των ανθρωπογενών επιπτώσεων της ξηρασίας στο ευαίσθητο και πολύπαθο φυσικό οικοσύστημα και την άγρια ζωή. Αυτό είναι κρίσιμης σημασίας αν θέλουμε να διατηρηθεί τόσο η οικονομική ευημερία και το παραγωγικό μητρικό οικοσύστημα. Μια σημαντική ανακάλυψη στον τομέα αυτό δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη στενή συνεργασία των φορέων χάραξης πολιτικής και μια διεπιστημονική ομάδα επιστημόνων.
Γεωδίφης
Πηγές
1.Βικιπαίδεια
2.Amir AghaKouchak/Earth’s Future
3.eos.org