Τσουνάμι στον Άρη;
Εικόνα που δείχνει τα μεγαλύτερα λοβώδη τσουνάμι (λευκά βέλη) σε τοπικούς λόφους ορεινών περιοχών.
Θερμική εικόνα που δείχνει πάγο λοβούς (περιγράφονται από κίτρινη γραμμή), το οποίο ερμηνεύονται ως τα απομεινάρια των κυμάτων τσουνάμι.
Ο βόρειος πεδινός Άρης σήμερα καλύπτεται εκτενώς από μια πλούσια σε πάγο απόθεση. Η περιοχή ερμηνεύεται από ορισμένους ερευνητές ως το κατάλοιπο ενός αρχαίου ωκεανού που υπήρχε πριν από 3,4 δισ. χρόνια. Ωστόσο, τα στοιχεία για αυτόν τον ωκεανό παραμένουν ένα θέμα έντονης διαφωνίας για την επιστημονική κοινότητα, δεδομένου ότι προτάθηκε για πρώτη φορά από τον Parker et al., [1989, 1993] πριν από αρκετό καιρό. Η διαμάχη έχει προέλθει σε μεγάλο βαθμό από το γεγονός ότι τα προτεινόμενα χαρακτηριστικά του Άρη παρουσιάζουν μία παλαιο-ακτογραμμή με σημαντικές σειρές ανύψωσης. Για κάποιους απουσιάζουν παράκτιες βραχώδεις πλατφόρμες [που αναπτύσσονται ως αποτέλεσμα της τριβής κύματος] ενώ άλλοι τα παρουσιάζουν ως λοβώδη περιθώρια.
Η ανακάλυψη πιθανών αποθέσεων τσουνάμι όπως προτάθηκε από ένα πρόσφατο επιστημονικό άρθρο[ Rodriguez et al. ,2016] μας φέρνει αντιμέτωπους σε μια νέα προοπτική στην οποία τα παράκτια περιθώρια ίσως να έχουν διαμορφωθεί από τεράστια κύματα τσουνάμι πιθανό από τους πρώιμους ωκεανούς του Άρη.
Τα χαρακτηριστικά που παρουσιάζει η ομάδα του Rodriguez ερμηνεύονται ως αποθέσεις τσουνάμι που αποτελούνται από λοβώδη χαρακτηριστικά που φτάνουν αρκετές εκατοντάδες χιλιόμετρα σε μήκος με πάνω από μερικές εκατοντάδες μέτρα από το ανάγλυφο.
Γεωμορφολογικές παρατηρήσεις από τους λοβούς ,τα ορεινά σχήματα, ο προσανατολισμός, οι ογκόλιθοι πλούσιοι σε πάγο [συνδέονται με ροή υψηλής ενέργειας] όπως και τα κανάλια που εκβάλλουν στις βόρειες πεδιάδες- παρουσιάζονται ως αποδεικτικά στοιχεία από την ερευνητική ομάδα.
Στην δεξιά φωτογραφία η θερμική αποτύπωση δείχνει παγολοβούς (περιγράφονται από κίτρινη γραμμή), που έχουν ερμηνευτεί ως τα απομεινάρια των κυμάτων τσουνάμι που κινήθηκαν σαν πολτός πλούσιος σε πάγο ροή που αναπαράγεται υπό εξαιρετικά ψυχρές κλιματικές συνθήκες. Η κατεύθυνση της ροής υποδεικνύεται από το λευκό βέλος. Ο λοβός είναι περίπου 250 χιλιόμετρα σε μήκος, ή όσο η απόσταση από την Βαλτιμόρη έως τη Νέα Υόρκη.
Οι ραβδώσεις από τον άνεμο περιλαμβάνουν ένα άλλο γεωλογικό χαρακτηριστικό που παράγεται και αψηφά τη βαρύτητα από την ανηφορική κίνηση των ιζημάτων. Ωστόσο, τα επιφανειακά εκτεθειμένα στρώματα αποτελούνται από άμμο και ιζήματα λάσπης, και έχουν γενικά μεγαλύτερο μήκος από τις προτεινόμενες αποθέσεις τσουνάμι .Οι παγετώνες μπορεί να υπερχειλίσουν ανηφορικά δάπεδα, αλλά το μεγαλύτερο μέρος της μάζας τους εξακολουθεί να επηρεάζεται από τη βαρύτητα, διαδίδονται μέσα από κοιλάδες και παρουσιάζουν πολυάριθμα χαρακτηριστικά γνωρίσματα όπως μορένες.
Οι λοβοί που διερευνώνται από τη μελέτη δεν προέρχονται από κοιλάδες και δεν περιστοιχίζονται από μορένες- όπως κορυφογραμμές. Επιπλέον, η ροή επηρεάζεται από το χαμηλό ανάγλυφο της τοπογραφίας.
Τον Μάιο του 2013, ο Οργανισμός Saskatchewan έδωσε στη δημοσιότητα ένα βίντεο[παρακάτω] με κύμα πάγου στην Codette Reservoir[ποταμός Σασκάτσουαν] στον Καναδά. Το κύμα αποτελείται από ένα θεαματικό επίγειο καταστροφικό πολτό πλούσιο σε πάγο που οδηγεί στην εναπόθεση τεράστιων μετώπων από λοβούς, δομές που είναι εντυπωσιακά παρόμοιες με αυτές που παρουσιάζονται στον Άρη - δεξιά φωτογραφία.
Γεωδίφης
Πηγές:
1.Βικιπαίδεια
2.planetarygeomorphology.wordpress.com
Ice Surge - Saskatchewan Water Security Agency