Κοινωνίες οφείλουν να προσαρμόζονται στις μεταβαλλόμενες περιβαλλοντικές συνθήκες

Ερευνητές συνδύασαν γραπτά ιστορικά αρχεία από το Ριέτι, για να μελετήσουν τις περιβαλλοντικές αλλαγές από τα ιζήματα και τη γύρη για να δουν πώς το τοπίο του Ριέτι της Ιταλίας άλλαξε μέσα από τα μεσαιωνικά χρόνια

Κοινωνικές τάσεις και κλιματική αλλαγή είχαν πολύπλοκες επιπτώσεις στην μεσαιωνική Ιταλία. Είναι εύκολο να γίνει αντιληπτό ότι οι περιβαλλοντικές αλλαγές και κοινωνικές επιπτώσεις είχαν σχέση με το κλίμα. Αλλά όταν οι επιστήμονες και ιστορικοί κάθισαν μαζί για να δουν τις περιβαλλοντικές αλλαγές μέσω του θερμού της Μεσαιωνικής Κλιματικής Ανωμαλίας και του κρύου της Μικρής Εποχής των Παγετώνων στο Ριέτι-Ιταλία, βρήκαν ότι η πραγματική ιστορία του κλίματος και της κοινωνικής αλλαγής είναι πολύ πιο περίπλοκη - και ενδιαφέρουσα.

Το Ριέτι είναι ένας υγρότοπος γεμάτος κοιλάδες στα βουνά, βρίσκεται βόρεια της Ρώμης, έχει υποστεί μια σειρά από περιβαλλοντικές αλλαγές από τότε που εγκαταστάθηκαν οι άνθρωποι για πρώτη φορά στην Εποχή του Σιδήρου -σχεδόν τρεις χιλιετίες πριν, σύμφωνα με γραπτά ιστορικά αρχεία από την περιοχή. Ο Scott Mensing , ένα παλαιο-οικολόγος στο Πανεπιστήμιο της Νεβάδα και επικεφαλής συγγραφέας της νέας μελέτης στο περιοδικό Anthropocene κοιτάζοντας το παρελθόν της περιοχής, ήθελε να δει πώς τα φυσικά στοιχεία του παρελθόντος και οι περιβαλλοντικές αλλαγές θα μπορούσαν να συγκριθούν με τα γραπτά αρχεία.

Ο ίδιος και οι συνάδελφοί του έλαβαν πυρήνες ιζημάτων από μία από τις σύγχρονες λίμνες της κοιλάδας- απομεινάρι των παλιών, στη συνέχεια, γεωχρονολόγησαν τα ιζήματα και ανέλυσαν την γύρη για να ανοικοδομήσουν τους ντόπιους πληθυσμούς φυτών με την πάροδο του χρόνου. Έλαβαν επιπλέον υπόψη τους γηγενείς ιστορικούς του μεσαίωνα και ανέλυσαν τα αρχεία των ιστορικών εγγράφων που τηρούνται στην Farfa Abbey της κοιλάδας και τον καθεδρικό ναό του Ριέτι. Έτσι, η ομάδα του Mensing ταίριαξε τις αλλαγές στην τοπική βλάστηση που καταγράφηκαν από τη γύρη σε πυρήνες ιζημάτων με τις αναφορές κοινωνικής αναταραχής που καταγράφονται στα έγγραφα της εκκλησίας.

Τα αποτελέσματα δείχνουν πώς η κλιματική αλλαγή και οι κοινωνικές δυνάμεις επηρεάζουν η μία την άλλη, λέει ο Mensing. Αφού έμεινε ανεκμετάλλευτη από τους Ρωμαίους και από τους Οστρογότθους που τους διαδέχτηκαν, η δασική λεκάνη του Ριέτι μετατράπηκε σε λιβάδια και βοσκοτόπια ανάμεσα στο χρονικό διάστημα από το 870-925μ.Χ. Αντί να είναι στενά συνδεδεμένη με το κλίμα, αυτή η μεταμόρφωση συνέβη πριν από το ψηλό της θερμής Μεσαιωνικής Κλιματικής Ανωμαλίας, από την άφιξη του Λομβαρδών και τις νέες τάσεις προς μεγάλα, έντονα εκτρεφόμενα μοναστικά κτήματα.

Στη συνέχεια, αρχής γενομένης από τα τέλη του 14ου αιώνα, το ψυχρό κλίμα, οι υγρές συνθήκες κατά τη διάρκεια της Μικρής Εποχής των Παγετώνων, σε συνδυασμό με την μείωση του πληθυσμού που προκλήθηκε από την πανούκλα, είχε ως αποτέλεσμα η πεδιάδα να εγκαταλειφθεί σε μεγάλο βαθμό, και επανήλθε το βαλτικό και το δασικό οικοσύστημα. Οι προϋποθέσεις αυτές προκάλεσαν στους ανθρώπους να εγκαταλείψουν τη γη, και επέστρεψε το δάσος εντυπωσιακά γρήγορα. "Μέσα σε 50 ή 60 χρόνια, επανέκαμψε το δάσος πίσω σε μια περιοχή που ήταν κατά πάσα πιθανότητα όλα βοσκοτόπια πριν από αυτό ", λέει ο Mensing. "Η ταχύτητα αυτών των μεταβάσεων με εξέπληξε πραγματικά."

Ήταν οι πρόοδοι των υδρολογικών μελετών, δεν ήταν η επιστροφή ενός πιο δεκτικού κλίματος, η οποία τελικά έκανε την κοιλάδα να επιστρέψει στην καλλιέργεια: Το 1596, κοντά στο ψηλό της Μικρής Εποχής των Παγετώνων, ο Πάπας Clemente VII ανέθεσε στον αρχιτέκτονα Giovanni Fontana να οικοδομήσει ένα νέο κανάλι το οποίο αποστράγγισε την κοιλάδα «άπαξ και δια παντός».

«Μελέτες όπως αυτή είναι σημαντική για την κατανόηση των κοινωνικών αντιδράσεων στην αλλαγή του κλίματος, και παρέχουν μια κλήση αφύπνισης για το γεγονός ότι οι άνθρωποι έχουν επηρεαστεί από την αλλαγή του κλίματος στο παρελθόν, ακόμα και μέσα στην ενιαία ανθρώπινη διάρκεια ζωής», λέει η Ελίζαμπεθ Τόμας του Πανεπιστημίου Buffalo, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη. «Είναι επίσης ενδιαφέρον να σημειωθεί ότι οι κοινωνίες μπορούν να μάθουν, να προσαρμοστούν και να βρουν λύσεις στις μεταβαλλόμενες συνθήκες», λέει.

Το Ριέτι είναι πόλη της περιφέρειας του Λάτιου. Μετά τη μεταφορά της Παπικής έδρας στην Αβινιόν, το Ριέτι κυριεύθηκε από το Βασίλειο της Νεάπολης, όταν ξεκίνησαν και οι διαμάχες μεταξύ των Γουέλφων και των Γιβελίνων. Στα 1353 ανακαταλήφθηκε από τον Καρδινάλιο Αλμπορνόθ και αργότερα έγινε φέουδο της οικογένειας των Αλφάνι, εντός των ορίων του Παπικού Κράτους. Εκείνη την περίοδο έγιναν εγγειοβελτιωτικά έργα της πεδιάδας του Ριέτι, κάτι που όμως οδήγησε σε διενέξεις με τη γειτονική πόλη Τέρνι.Τελικά, το Ριέτι έγινε επαρχία του Παπικού Κράτους από το 1816 ως το 1860.

 

Γεωδίφης

​

Πηγές

1.earthmagazine.org

2.Βικιπαίδεια