«Σκυλίσιες» μέρες και καύματα του Ιουλίου

Canis Major - Ο Μέγας Κύων μοιάζει στον ουρανό όπως ένας φωτεινός σκύλος.

Οι μήνες τρέχουν ασταμάτητα, έχουμε ήδη φτάσει στον Ιούλιο. Ο Ιούλιος είναι μόλις ένας από τους δύο μήνες στο Γρηγοριανό ημερολόγιο που ονομάζεται προς τιμή ενός ατόμου σε αυτή την περίπτωση, ο Ιούλιος Καίσαρας. Ο άλλος μήνας είναι ο Αύγουστος, ο οποίος τιμά το μεγάλο ανιψιό του Ιουλίου Καίσαρα και πρώτο Ρωμαίο αυτοκράτορα, Γάιο Οκτάβιο που είναι περισσότερο γνωστός ως Αύγουστος[Augustus].

Οι Ρωμαίοι αρχικά τον ονόμαζαν Quintilis, γι’ αυτούς ήταν ο 5ος μήνας του αρχαίου ρωμαϊκού ημερολογίου. Ο Καίσαρας, κατά τη διάρκεια της βασιλείας του, αναθεώρησε το παλιό ρωμαϊκό ημερολόγιο, επειδή οι ανακρίβειες του είχαν προκαλέσει σύγχυση καθώς το χρονοδιάγραμμα των μηνών δεν συμβάδιζε με τις εποχές. Για παράδειγμα ο μήνας Ιανουάριος, είχε αρχίσει να παρατηρείται το φθινόπωρο. Αυτή η αναμόρφωση δημιούργησε το Ιουλιανό ημερολόγιο, το οποίο μοιάζει πολύ με το Γρηγοριανό που χρησιμοποιούμε σήμερα και ήταν πιο στενά συγχρονισμένο με τις εποχές από τις προηγούμενες Ρωμαϊκές εκδόσεις.

Μετά τη δολοφονία του Καίσαρα το 44 π.Χ, η Ρωμαϊκή Σύγκλητος μετονόμασε το Quintilis, σε Ιούλιο. 

Ο Καίσαρας είχε γεννηθεί κατά τη διάρκεια του Quintilis, έτσι ήταν μια φυσική επιλογή για να τον τιμήσουν. Μολονότι έξι μήνες του έτους έχουν περάσει, η πρώτη ημέρα του Ιουλίου δεν είναι το μεσαίο σημείο του έτους. Η 183η ημέρα του έτους μπορεί να πέφτει τον Ιούλιο όμως το πραγματικό μέσο του έτους είναι η 2 Ιουλίου. Σε μη δίσεκτο έτος, φτάνουμε ακριβώς στα μισά του έτους το μεσημέρι της 2ης ημέρας του Ιουλίου. Κατά τη διάρκεια ενός δίσεκτου έτους όπως είναι φέτος,το 2016, και σε μια περιοχή όπως την δικιά μας με τη θερινή ώρα, φτάνουμε το ακριβές μέσο σημείο στις 1:00 π.μ. στις 2 Ιουλίου. Ο Ιούλιος παρατηρείται επίσης, όταν αρχίζουν οι ζεστές, αποπνικτικές «ημέρες των σκυλιών» του καλοκαιριού. Σήμερα, πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι ο όρος αναφέρεται στην εμφανή τεμπελιά των εξημερωμένων σκύλων ή σε «εξουθενωμένους» σκύλους από τις ζεστές ημέρες του καλοκαιριού.

Αυτοί οι όροι δεν έχουν καμία σχέση με την αρχική έννοια της φράσης, σήμερα όμως έχουν γίνει μέρος της κοινής καθομιλουμένης. Σύμφωνα με τον ιστορικό John Brady - δημοσίευσε το βιβλίο «Clavis Calendaria» το 1813- οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι ο Ιούλιος, είναι ένας κακός μήνας επειδή οι θάλασσες θερμαίνονται, το κρασί ξινίζει, τα σκυλιά τρελαίνονται, και όλα τα πλάσματα γίνονται νωχελικά, προκαλώντας στον άνθρωπο πυρετούς, υστερία, παραφροσύνη ή παραλήρημα.

Στην πραγματικότητα, όλα αυτά είχαν να κάνουν με το αστέρι Σείριος που είναι το πιο λαμπρό στον ουρανό.  Είναι ένα από τα κοντινότερα αστέρια, απέχει μόλις 8,6 έτη φωτός από τη Γη. Όσο θα πλησιάζει σταδιακά το Ηλιακό Σύστημα, η λαμπρότητά του θα αυξάνεται και απ ότι φαίνεται θα παραμείνει το λαμπρότερο αστέρι στον γήινο ουρανό για τα επόμενα 210.000 χρόνια.

Ο Άλφα του Μεγάλου Κυνός δηλαδή ο Σείριος, σημαίνει καυτός, επειδή ο καλοκαιρινός καύσωνας συνέβαινε αμέσως μετά την ανατολή του Σείριου. Οι αρχαίοι Έλληνες αποκαλούσαν τέτοιες καλοκαιρινές μέρες κυνικά καύματα, καθώς μόνο οι «κύνες» ήταν αρκετά τρελοί για να βγουν έξω στον καύσωνα, μ' αποτέλεσμα ο Σείριος με τον καιρό να έχει ταυτιστεί με τους σκύλους και ο αστερισμός να ονομαστεί Μέγας Κύων.

Οι αρχαίοι πρόγονοι όπως και οι Ρωμαίοι πίστευαν ότι οι πιο ζεστές μέρες του χρόνου συνέβαιναν όταν ο Σείριος και ο Ήλιος ενεργούσαν σε συνεννόηση για να δημιουργήσουν τις «ημέρες της μεγάλης ζέστης». Δεν είναι τυχαίο ότι τις ζεστές μέρες του Ιουλίου οι παλιοί Κώοι επισκέπτονταν το Κοκκινόνερο - παλιά λεγόταν Ιουλιόνερο- για να κάνουν τα μπάνια τους ,να δροσιστούν και να θεραπευτούν από τα ιαματικά νερά του.

Οι αρχαίοι πίστευαν ότι η ανατολή του Σειρίου στο πέρασμά του κατέστρεφε χωρίς οίκτο καλλιέργειες και δέντρα έφερνε κακοτυχία, αρρώστιες, δυσκολίες, δυστυχία και υψηλό πυρετό τους ανθρώπους.

Ωστόσο,οι σκυλίσιες ημέρες δεν είναι απαραίτητα οι πιο ζεστές ημέρες του έτους. Και η καλοκαιρινή ζέστη δεν οφείλεται στην προστιθέμενη ακτινοβολία από τον Σείριο, ανεξάρτητα από τη φωτεινότητα του. Ο ζεστός καλοκαιρινός καιρός οφείλεται στην κλίση της Γης γύρω από τον άξονά της. Κατά τη διάρκεια των αρκτικών καλοκαιρινών μηνών ο προσανατολισμός του πλανήτη επιτρέπει το φως του ήλιου να χτυπά το Βόρειο Ημισφαίριο πιο άμεσα από ό, τι στις άλλες εποχές. (Επειδή οι ωκεανοί της Γης ζεσταίνονται και κρυώνουν σιγά-σιγά, η μέγιστη επίδραση του πλανήτη αυτό το καλοκαίρι  από το φως του ήλιου έχει καθυστερήσει κατά περίπου 1,5 μήνα μετά το θερινό ηλιοστάσιο του Ιουνίου, όταν οι ακτίνες του Ηλίου είναι πιο έντονες.)

Ένας άλλος λόγος που οι σκυλίσιες ημέρες του Ιουλίου δεν αντιστοιχούν απόλυτα με τη θερμότητα είναι ότι τα αστέρια στον ουρανό της Γης μετατοπίζονται ανεξάρτητα από τις εποχές του ημερολογίου μας. Η σύνδεση της ανόδου και της πτώσης του Σείριου με τον Ήλιο έχει αλλάξει στη διάρκεια των χιλιετιών, λόγω της μετάπτωσης των ισημεριών, η οποία έχει να κάνει με τη σταδιακή μετατόπιση των αστερισμών με την πάροδο του χρόνου σε σχέση με τη Γη: περίπου 1 βαθμός κάθε 50 χρόνια.

Σήμερα, οι αστερισμοί έχουν μετακινηθεί περίπου 41 μοίρες σε σχέση με όταν ήταν στον αρχαίο ρωμαϊκό ουρανό και περίπου 49 μοίρες με τον ουρανό που έβλεπε από το Ασκληπιείο ο Ιπποκράτης. Αυτό σημαίνει ότι οι θερμές ημέρες της αρχαίας Ρώμης, δεν ήταν οι ημέρες σκυλιών του σήμερα. Συνήθιζαν να διαρκούν από τις 24 του Ιούλη έως τις  24 Αυγούστου, αλλά τώρα έχουν πέσει στις 3 Ιούλη και 11 του Αυγούστου. Αρκετές χιλιετίες από σήμερα, ο συνδυασμός του Σείριου και του Ήλιου δεν θα εμφανίζεται ακόμη και κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού. Σε περίπου 13 χιλιάδες χρόνια από τώρα, ο Σείριος θα αυξάνεται με τον Ήλιο στα μέσα του χειμώνα. Οι μελλοντικές γενιές, πιθανόν να τις γνωρίσουν ως σκυλίσιες ημέρες του χειμώνα. Αλλά για τώρα, τουλάχιστον, οι περισσότεροι από εμάς θα εξακολουθούν να βλέπουν τις ημέρες των σκύλων ως ιδανικό χρόνο για τα μπάνια και τις διακοπές.

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Βικιπαίδεια

2.earthmagazine.org/John Copeland

3.thesecretrealtruth.blogspot.com

4.Μια άλλη προσέγγιση στη μεταγραφή της επιγραφής στο ξωκκλήσι της Οσίας Μελούς στη Βουρίνα της Κω- Β.Χατζηβασιλείου

5.Ο αινιγματικός βράχος της Οσίας Μελούς 

https://geogeodifhs.blogspot.com/2013/05/blog-post.html

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

Ο Άλφα του Μεγάλου Κυνός δηλαδή ο Σείριος.Από την ΝΑΣΑ.

Ο Μεγάλος Σκύλος σε φιγούρα Hyginus (1485): Major Dog.

Ιούλιος Καίσαρας, από τον οποίο ονομάζονται δύο μήνες στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο.

Το ρέμα Κοκκινόνερο ή Ιουλιόνερο της πόλης Κω.

Canis Major όπως απεικονίζεται στον Καθρέφτη της Ουρανίας, ένα σύνολο καρτών αστερισμών που δημοσιεύτηκε στο Λονδίνο γύρω στο 1825. Δίπλα του είναι οι Lepus και Columba (εν μέρει αποκομμένοι).