Η λίμνη που γεννήθηκε από σεισμό

Η λίμνη Sarez, Τατζικιστάν.

Παρά τα δελεαστικά γαλαζοπράσινα νερά της και το άγριο ορεινό σκηνικό η ιστορία πίσω από αυτή την πανέμορφη λίμνη είναι μάλλον πιο ανησυχητική. Η λίμνη Sarez βρίσκεται στο Τατζικιστάν, στα βάθη της οροσειράς του Παμίρ.

Το 1911 ένας τοπικός σεισμός προκάλεσε μεγάλη κατολίσθηση η οποία εμπόδισε την κοιλάδα του σχετικά μικρού ποταμού Murgab .Η κοιλάδα είναι σχετικά νέα, σχετικά με την γεωλογική κλίμακα τουλάχιστον, που σημαίνει ότι είναι βαθιά και στενή και έχει απόκρημνες πλαγιές. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο η μέτρια ένταση της κατολίσθησης ήταν αρκετή για να σχηματίσει το εξαιρετικά υψηλό φράγμα Usoi (περίπου 550 m) - το ψηλότερο στον κόσμο, φυσικό ή τεχνητό.

Το μήκος του φράγματος Usoi είναι περίπου 500 μέτρα που είναι σχεδόν ίσο με το ύψος του. Ωστόσο, οι λίμνες που σχηματίζονται από τα φράγματα κατολισθήσεων σε κοιλάδες των ποταμών δεν είναι ασυνήθιστες στο Παμίρ ή οπουδήποτε αλλού στον κόσμο.

Τα περισσότερα φράγματα αποκλεισμού δεν είναι υψηλά ή αρκετά στερεά για να παραμείνουν στη θέση τους για μεγάλες χρονικές περιόδους. Αρχικά, ένα ποτάμι θα περάσει μέσα από το φράγμα αλλά συνήθως η εκροή είναι μικρότερη από την εισροή του ποταμού στη λίμνη. Μαζί με την ενεργή καθίζηση και τις προσχώσεις, η στάθμη του νερού στη λίμνη αυξάνεται σταθερά μέχρι να φθάσει το ύψος του φράγματος. Τελικά το νερό αρχίζει να ρέει πάνω από την κορυφή του φράγματος και εντατικά καταστρέφει το φράγμα. Ωστόσο, σε μια σειρά από συνθήκες, η συμπεριφορά της λίμνης Sarez ήταν σημαντικά διαφορετική. Από τη μία πλευρά, το φράγμα Usoi είναι αρκετά στερεό για να μην έχει διαβρωθεί σημαντικά τα περισσότερα από τα εκατό χρόνια από τότε που εμφανίστηκε.

Η λίμνη βρίσκεται ψηλά στα βουνά (3263 m πάνω από το επίπεδο της θάλασσας), παρουσιάζει κίνδυνο για τα εκατομμύρια των ανθρώπων στο Τατζικιστάν, Αφγανιστάν, Ουζμπεκιστάν που ζουν κάτω από την λίμνη Saree και κατά μήκος της όχθης των ποταμιών Mugrab , Panj και Amu Darya. Το φράγμα Usoi είναι αρκετά στερεό για να αντισταθεί στη διάβρωση και να δημιουργήσει μια τέτοια μεγάλη λίμνη, αλλά δεν είναι γνωστό αν μπορεί να αντέξει σε ένα μεγάλο σεισμό, ο οποίος δεν είναι ασυνήθιστος στην περιοχή. Όχι μόνο μπορεί ένας σεισμός να αποσταθεροποιήσει άμεσα το φράγμα Usoi, αλλά ένας σεισμός μπορεί να προκαλέσει κατολίσθηση στη λίμνη και να δώσει ένα τσουνάμι ως αποτέλεσμα της υπερχείλισης του φράγματος. 

Γεωδίφης

Πηγή-imaggeo.egu.eu