Πως εξηγείται ο πολύ χαμηλός αριθμός θυμάτων από τον σεισμό 8.3R και το τσουνάμι στη Χιλή;

Χάρτης με μεγέθη και έτη εκδήλωσης σεισμών κατά μήκος της ακτής της Χιλής

Ο ισχυρός σεισμός σημειώθηκε στις 22:54 UTC στις 16 Σεπτεμβρίου κατά μήκος των ακτών της Χιλής, μεγέθους 8,2R, προκλήθηκε από μετατόπιση περίπου 5 μέτρων από ένα ρήγμα μήκους 240 χιλιομέτρων και πλάτους 90 χιλιομέτρων. 

Ο σεισμός στη Χιλή είχε επίκεντρο στη θάλασσα, όχι σε κατοικημένες περιοχές, και ιδιαίτερα απομακρυσμένη τοποθεσία από την παραλιακή περιοχή της μέγιστης ολίσθησης (slip) του ρήγματος. Το επίκεντρο είναι το σημείο από το οποίο προέρχεται το σπάσιμο στο ρήγμα, ενώ οι ζημίες είναι συχνά στην κάθετη κατεύθυνση του μέγιστου της ολίσθησης.Το γεγονός ότι η μέγιστη ολίσθηση σε σχέση με το επίκεντρο του ωκεανού δηλαδή εκεί όπου εκδηλώθηκε η μέγιστη ενέργεια έγινε στην κατεύθυνση προς την θάλασσα( φαινόμενο της κατευθυντικότητας) και όχι προς το έδαφος συνέβαλε να έχουμε μικρότερες ζημιές.

Οι ερευνητές του Κέντρου Ειδοποίησης  Τσουνάμι (CAT) INGV ανακατασκεύασαν τη διάδοση των κυμάτων τσουνάμι στον Ειρηνικό Ωκεανό, χρησιμοποιώντας ένα απλοποιημένο μοντέλο του ρήγματος που δείχνει τα μέγιστα ύψη και τους χρόνους διάδοσης των κυμάτων στον Ειρηνικό.

Το animation δείχνει τη διάδοση των κυμάτων τσουνάμι από την ακτή της Νότιας Αμερικής στην άλλη πλευρά του Ειρηνικού Ωκεανού. Σημειώστε ότι τα ύψη που φαίνονται στο υπόμνημα αναφέρονται στα κύματα του τσουνάμι στον ανοιχτό ωκεανό, τα οποία ενισχύονται ακόμη περισσότερο κατά την προσέγγιση προς την ακτή.

Σύμφωνα με το USGS, μετά από αυτό το σεισμό εμφανίστηκαν περισσότερο από 40 γεγονότα μεγέθους ίσα ή μεγαλύτερα από 4,7R, μεταξύ των οποίων 7 είχαν μέγεθος μεγαλύτερο από 6.0R.

Η Χιλή έχει μια μακρά ιστορία ισχυρών σεισμών, συμπεριλαμβανομένου του σεισμού του 2010 Maule (μεγέθους 8,8) στην κεντρική Χιλή. Αυτή η ζώνη καταβύθισης είχε επίσης το μεγαλύτερο σεισμό που έχει καταγραφεί ποτέ στον κόσμο, το 1960 ένας σεισμός μεγέθους 9,5R στη νότια Χιλή. Κατά τη διάρκεια του περασμένου αιώνα, η περιοχή γύρω από το πρόσφατο συμβάν έδωσε άλλους 15 σεισμούς μεγέθους μεγαλύτερου από 7,0R, με τελευταίο εκείνο της 1ης Απριλίου, 2014, μεγέθους 8,2 R, που βρίσκεται στα ανοικτά της βόρειας ακτής της Χιλής.

Ο σεισμός δημιούργησε ένα τσουνάμι που έπληξε τις ακτές της Χιλής σε 15 λεπτά και εξαπλώθηκε στον Ειρηνικό φτάνοντας στη Νέα Ζηλανδία και λίγο μετά τα νησιά της Χαβάης .

Επιπλέον, μετρητές παλίρροιας και σημαδούρες στην περιοχή του Ειρηνικού στη Νότια Αμερική, τα δεδομένα των οποίων εμφανίζονται σε πραγματικό χρόνο στην CAT, αποκάλυψαν κύματα τσουνάμι αρκετά μέτρα σε ύψος κατά μήκος της ακτής της Χιλής, με τη μέγιστη τιμή περίπου 4,5 μέτρα στο Coquimbo.Το Sistema Nacional de Alarma de Maremotos (SNAM) έδωσε την προειδοποίηση 8 λεπτά μετά το σεισμό. Η Χιλή έχει ένα καλό σύστημα έγκαιρης προειδοποίησης για τα τσουνάμι, το οποίο βελτιώθηκε σημαντικά τα τελευταία χρόνια, με την ευκαιρία του σεισμού του 2010 (8.8R).Ο σεισμός σήμερα επιβεβαιώνει για άλλη μια φορά ότι μόνο με μέτρα σοβαρής πρόληψης μπορεί να προστατευθούμε από τους σεισμούς. Η Χιλή, μετά τον καταστροφικό σεισμό του 1960, με μέγεθος 9,5R, έχει υιοθετήσει πολύ αυστηρά πρότυπα για τα κτίρια, σύμφωνα με τα οποία όλα τα κτίρια πρέπει να αντέχουν σε πολύ δυνατές σεισμικές δονήσεις. Επίσης, εισήγαγε νομοθεσία για να ενθαρρύνει τον πληθυσμό να προσαρμόσει τα σπίτια στις νέες προδιαγραφές. Στην πραγματικότητα, σήμερα στη Χιλή η ευπάθεια των κτιρίων είναι πολύ χαμηλή, αλλά επίσης διαθέτει ένα μορφωμένο πληθυσμό σε σεισμικά θέματα, γεγονός που εξηγεί το πολύ χαμηλό αριθμό των θυμάτων παρά το δυνατό μέγεθος (όσον αφορά την ενέργεια, ο πρόσφατος σεισμός ήταν περίπου 5000 φορές μεγαλύτερος ό, τι συνέβη στην Emilia Romagna στις 20 Μαΐου 2012).

Γεωδίφης