Οργανικoί πολύτιμοι λίθοι

Πολύτιμοι λίθοι ή πολύτιμες πέτρες είναι ορυκτά ή πετρώματα ή και διάφορες ουσίες που χρησιμοποιούνται στη κοσμηματοποιία εδώ και εκατοντάδες χρόνια. Χαρακτηρίζονται από σκληρή σύσταση , έχουν ωραίους χρωματισμούς, έχουν αξία σχετικά πολύ μεγάλη, εντυπωσιακή λάμψη και σκληρότητα ενώ πολλές φορές είναι σπάνιοι. Σήμερα, στην Ελλάδα, σαν πολύτιμοι λίθοι θεωρούνται μόνο το διαμάντι, το ζαφείρι, το ρουμπίνι και το σμαράγδι, όμως στο διεθνές εμπορικό περιβάλλον συναντώνται πολύτιμοι λίθοι που αποτελούνται από οργανικά υλικά, μερικά από τα οποία είναι απολιθωμένες οργανικές δομές.

Τι είναι οι βιολογικοί πολύτιμοι λίθοι;

Πέρλα ή μαργατιτάρι.Αν και οι περισσότεροι πολύτιμοι λίθοι είναι ορυκτά υλικά, μια σειρά από οργανικά υλικά θεωρούνται επίσης ως πολύτιμοι λίθοι. Τα πιο κοινά από αυτά είναι το μαργαριτάρι, οστά, κεχριμπάρι, κοράλλια και φίλντισι (ελεφαντόδοντο). Αυτά είναι τα υλικά, που παράγονται από οργανισμούς, που έχουν κοπεί σε πολύτιμους λίθους και άλλα διακοσμητικά αντικείμενα. Υπάρχουν επίσης οργανικά υλικά που έχουν κρυσταλλωθεί (αντικαταστάθηκαν με εγκλείσματα από χαλκηδόνιο, οπάλιο, ασβεστίτη, αραγωνίτη, σιδηροπυρίτη ή άλλα ορυκτά υλικά). Παρά το γεγονός ότι το ίδιο το υλικό δεν είναι οργανικό, διαφυλάσσει μια οργανική δομή. Παραδείγματα περιλαμβάνουν το απολιθωμένο ξύλο , ορυκτά κοραλλιών, τα οστά δεινοσαύρων και άλλων απολιθωμένων οργανισμών ή μέρη από οργανισμούς. Παρακάτω εκτίθεται μια συλλογή φωτογραφιών από οργανικούς πολύτιμους λίθους και όχι μόνο.

Μαργαριτάρια

Τα μαργαριτάρια θεωρούνται και είναι πολύτιμοι λίθοι. Παράγονται από τα μαλάκια και άλλα οστρακόδερμα. Οι άνθρωποι τα έχουν χρησιμοποιήσει ως πολύτιμους λίθους για χιλιάδες χρόνια. Τα μαργαριτάρια σε αυτή τη φωτογραφία είναι καλλιεργημένα μαργαριτάρια του γλυκού νερού που παράγονται στο Tennessee.

Κεχριμπάρι

Το κεχριμπάρι είναι απολιθωμένο ρετσίνι που έχει παραχθεί από τα αρχαία φυτά. Συνήθως έχει ένα κιτρινωπό , πορτοκαλί- καφέ χρώμα, αλλά μπορεί να είναι λευκό, πράσινο, μπλε ή ακόμα και μαύρο. Είναι εύκολα στην κοπή και την λείανση σε φωτεινούς, ελαφρείς πολύτιμους λίθους.

Κοράλλι

Το κοράλλι είναι ένας οργανισμός που αναπτύσσεται σε αποικίες και ζει σε ζεστά, ρηχά θαλάσσια ύδατα και συχνά παρατηρείται σε υφάλους. Πρόκειται για ένα σκληρό υλικό ανθρακικού ασβεστίου που μπορεί να κοπεί ή να σκαλιστεί και να γυαλιστεί σε όμορφους πολύτιμους λίθους. Το κοράλλι έχει συνήθως άσπρο, κρεμ ή ροζ χρώμα. Σπάνια έχει έντονο κόκκινο, το πιο επιθυμητό και εντυπωσιακό χρώμα. Αυτό το δείγμα είναι από ροζ κοράλλι, Ταϊβάν.

Jet

To Jet είναι ένα γεωλογικό υλικό , θεωρείται ένας δευτερεύων πολύτιμος λίθος. Δεν θεωρείται ως ένα αληθινό μετάλλευμα, αλλά μάλλον ένα ορυκτοειδές που έχει οργανική προέλευση, που προέρχεται από το αποσυντεθειμένο ξύλο κάτω από ακραίες πιέσεις. Μπορεί να είναι λιγνίτης ή μια ποικιλία από ασφαλτούχο άνθρακα με μια ομοιόμορφη υφή που μπορεί να κοπεί και να λειανθεί και να δώσει εντυπωσιακούς πολύτιμους λίθους. Ήταν δημοφιλές στη βικτοριανή Αγγλία και το χρησιμοποιούσαν σε κοσμήματα πένθους. Ένα από τα πιο διάσημα jet παράγεται κοντά στην κοινότητα του Whitby στην ανατολική ακτή της Αγγλίας. Το jet, ως μια μορφή του άνθρακα, έχει μια πολύ χαμηλή ειδική βαρύτητα για αυτό χρησιμοποιείται σε χάντρες . Καρφίτσες, μενταγιόν και σκουλαρίκια από το τζετ είναι επίσης πολύ ελαφρύτερα από εκείνα που κατασκευάζονται από άλλα υλικά και μπορούν να φορεθούν πιο άνετα.

Η μητέρα του μαργαριταριού

Είναι επίσης γνωστό ως "MOP", ένα λεπτό εσωτερικό μαργαριτοειδές στρώμα από ένα κέλυφος μαλακίου. Μπορεί να έχει ένα βασικό χρώμα λευκό, κρεμ, γκρι ή μία όμορφη ιριδίζουσα απόχρωση. Η μητέρα του μαργαριταριού έχει χρησιμοποιηθεί για την παραγωγή κοσμημάτων και κουμπιών εδώ και χρόνια. Έχει χρησιμοποιηθεί επειδή είναι φανταχτερό υλικό σε μουσικά όργανα και στα έπιπλα. 

Ελεφαντόδοντο

Ελεφαντοστούν είναι λευκό έως κρεμ υλικό που προέρχεται από τους χαυλιόδοντες των ελεφάντων. Επίσης μπορεί να προέρχεται από τα δόντια άλλων μεγάλων θηλαστικών όπως ιπποπόταμος, θαλάσσιος ίππος και αγριογούρουνο ή απολιθωμένους χαυλιόδοντες μαμούθ. Είναι ευρέως σκαλιστά και χαραγμένα για χρήση ως διακοσμητικά αντικείμενα και λιγότερο συχνά ως πολύτιμοι λίθοι. Οι περισσότερες χώρες του κόσμου σήμερα απαγορεύουν την χρήση τους ή σε μεγάλο βαθμό ρυθμίζουν την πώληση και την εισαγωγή ελεφαντόδοντου. Αυτό το βραχιόλι είναι από ελεφαντόδοντο από τη Συλλογή Tropenmuseum (Πηγή-Creative Commons).

Απολιθωμένο ξύλο

Το απολιθωμένο ξύλο είναι ένα ορυκτό που σχηματίζεται όταν το ξύλινο υλικό θάβεται, κατόπιν διαλύεται από τα υπόγεια ύδατα και αντικαθίσταται η ξύλινη δομή του με διοξείδιο του πυριτίου, οπάλιο ή άλλο ορυκτό υλικό.

Απολιθωμένος φοίνικας

Ο απολιθωμένος φοίνικας, επίσης είναι ένα υλικό που συναντάται συνήθως σε ιζήματα σε διάφορα μέρη όπως ΗΠΑ, Ακτή του Περσικού Κόλπου κά. Δεν είναι πραγματικά ένα ξύλο, αντίθετα είναι ένα απολιθωμένο παρέγχυμα,με αποτέλεσμα το ινώδες υλικό να συνθέτει έναν φοίνικα.

Απολιθωμένα κοράλλια

Κοραλλιογενείς (αριστερά) και βρυόζωα (δεξιά) είναι οργανισμοί που ζουν σε ζεστά, ρηχά θαλάσσια ύδατα. Αυτοί είναι συχνά απολιθωμένοι από συμπλήρωση και αντικατάσταση με χαλαζία ή ασβεστίτη. Αυτά τα υλικά μπορούν να γυαλιστούν και να δώσουν εντυπωσιακούς πολύτιμους λίθους.

Οστά δεινοσαύρου

Τα οστά δεινοσαύρων είναι συχνά απολιθωμένα (συχνά έχουν αντικατασταθεί από χαλαζία και άλλα ορυκτά). Ο χαλαζίας μπορεί να είναι πολύ πολύχρωμος. Σε ειδικές συνθήκες απολίθωσης , το υλικό συχνά μπορεί να κοπεί και γυαλιστεί και να δώσει πανέμορφους πολύτιμους λίθους.

Καμπουσόν αρχαίων φυστικιών 

Είναι ένας τρόπος κατεργασίας των πολύτιμων λίθων που δίνει στην πέτρα μία εμφάνιση κυρτή και θολωτή, χωρίς έδρες. Χρησιμοποιείται από την 7η χιλιετία π.Χ τότε που οι άνθρωποι έτριβαν την πέτρα με μία σκληρότερη πέτρα για να της δώσουν το επιθυμητό σχήμα. Εδώ μπορείτε να δείτε 3 απολιθωμένα ξύλα φυστικιών ξύλο σε cabochons, κομμένα από υλικό από τις σειρές Kennedy της Δυτικής Αυστραλίας. 

'Ιασπις [Μαίρη Έλεν]

Πρόκειται για πέτρα 'Ιασπι τύπου Mary Ellen που βρέθηκε στη Μινεσότα, που αποτελείται από κόκκινο ίασπι και ασημένιο αιματίτη. Ο ίασπις είναι ένας απολιθωμένος στρωματόλιθος, ένα πολυεπίπεδο υλικό που δημιουργήθηκε από ιζήματα που παγίδευαν φύκια. Τα φύκια που παρήγαγαν τις δομές από στρωματόλιθο στο Mary Ellen έζησαν στη Γη περίπου 2 δισεκατομμύρια έτη πριν

Δολάριο άμμου

Το Δολάριο άμμου συναντάται στην παραλία και πρόκειται για μια αρχαία ομάδα ζώων που έχει ζήσει στους ωκεανούς, για εκατομμύρια χρόνια. Τα σώματά τους μοιάζουν συχνά ως φυσικοί αχάτες οι οποίοι στη συνέχεια βρέθηκαν από τους ανθρώπους κατόπιν τους γυάλισαν και τους μετέτρεψαν σε πολύτιμους λίθους. Το δολάριο άμμου ,ένα δείγμα από το Μεξικό.

Αχάτης Τουριτέλα

Αχάτης Turritella.Είναι το όνομα που δίνεται σε ένα καφετί υλικό που περιέχει θεαματικά απολιθώματα από σαλιγκάρια και κοχύλια που έχουν εγκλωβισθεί σε ένα ημιδιαφανές αχάτη. Παρά το γεγονός ότι εκατομμύρια άνθρωποι αναζητούν αυτό το υλικό ως "Turritella" εδώ και αρκετές δεκαετίες, το όνομα είναι πράγματι εσφαλμένο. Ονομάστηκε λανθασμένα από ένα γένος απολιθωμάτων που είναι πολύ παρόμοια με τα κοχύλια που συναντώνται σε αχάτες. Η σωστή ονομασία των οργανισμών είναι "Elimia tenera" μέλος της οικογένειας Pleuroceridae. Ίσως μια πιο ακριβής (αν και λιγότερο κομψή) ονομασία για το υλικό θα ήταν "Ελίμειος Αχάτης" .Περίπου 50 εκατομμύρια χρόνια πριν, τα κοχύλια με τα σπειροειδή σχήματα συσσωρεύτηκαν σε ιζήματα που παρήγαγε μία ρηχή εσωτερική θάλασσα σε μια περιοχή που γνωρίζουμε σήμερα ως μέλος του Wyoming. Στη συνέχεια έγιναν αχάτες από την απόθεση λεπτόκοκκου διοξειδίου του πυριτίου (χαλκηδόνιος - επίσης γνωστός ως Αχάτης) μέσα στις εσοχές όπου υπήρχαν τα κοχύλια και τα κενά μεταξύ τους.  

Κρινοειδής ασβεστόλιθος

Τα κρινοειδή είναι οργανισμοί που ζούσαν στον πυθμένα των ωκεανών. Έμοιαζαν με φυτά, αλλά ήταν στην πραγματικότητα οργανισμοί από ασπόνδυλα ζώα. Απολιθώματα τους μπορούν να βρεθούν σε ασβεστόλιθους και δολομίτες που συχνά μπορούν να κοπούν και να γυαλιστούν σε ενδιαφέροντες πολύτιμους λίθους. Αυτό το Cabochon είναι περίπου 39 χιλιοστά πλατύ και πρόκειται για υλικό που βρέθηκε στην Κίνα.

 Αμμόλιθος 

Αμμόλιθος ή Ammolite είναι μια εμπορική ονομασία που χρησιμοποιείται για αμμονιτικό υλικό κελύφους που ιριδίζει. Παράγει μια φωτεινή λάμψη που συναγωνίζεται το οπάλιο και τον λαβραδορίτη. Όλα τα αποθέματα της παγκόσμιας παραγωγής προέρχονται από μια μικρή περιοχή στην Αλμπέρτα του Καναδά. Πρόκειται για ένα οργανικό πολύτιμο λίθο που μοιάζει με οπάλιο. Το 1981, ο ammolite κατατάχθηκε ως πολύτιμος λίθος από την Παγκόσμια Συνομοσπονδία Κοσμημάτων (CIBJO).

Γεωδίφης

Πηγές:

1.Βικιπαίδεια

2.Geology.com