Πλαγκτόν,θηρευτές και sex
Τα κωπήποδα είναι μικρά (1-4mm) μαλακόστρακα με επιμήκη σώματα και μεγάλες κεραίες. Έχουν κυριαρχήσει το πλαγκτόν στο θαλάσσιο περιβάλλον και αυτός είναι ο λόγος που συχνά αποκαλούνται'' έντομα της θάλασσας''. Όπως και άλλα καρκινοειδή, έχουν ένα θωρακισμένο σκελετό - ένα σκληρό εξωτερικό περίβλημα που προστατεύει το μαλακό σώμα τους. Απορρίπτουν το δέρμα καθώς μεγαλώνουν, αφήνοντας πίσω τον παλιό εξωσκελετό τους. Όπως και πολλοί άλλοι οργανισμοί από τους οποίους αποτελείται το πλαγκτόν, τα κωπήποδα είναι συχνά σχεδόν διαφανή. Οι επιστήμονες πιστεύουν ότι αυτό τα βοηθά να αποφύγουν τα αρπακτικά ζώα σε ένα περιβάλλον όπου είναι δύσκολο κάποιο να κρυφτεί.
Μην ξεγελιέστε από το μικρό μέγεθος τους, τα κωπήποδα είναι ένα ζωτικό μέρος της θαλάσσιας τροφικής αλυσίδας. Τα κωπήποδα είναι συνήθως το κυρίαρχο ζώο στο πλαγκτόν - στην πραγματικότητα, είναι το πιο άφθονο ζώο στον πλανήτη - και είναι η κύρια λεία πολλών μεγαλύτερων θαλάσσιων ζώων όπως τα ψάρια, οι μέδουσες και οι φάλαινες. Οι επιστήμονες έχουν από καιρό αναγνωρίσει τη σημασία τους στο θαλάσσιο οικοσύστημα, αλλά ενώ η αύξηση, η αναπαραγωγή και οι διατροφικές τους συνήθειες έχουν μελετηθεί καλά, υπάρχουν ακόμα πολλά που δεν γνωρίζουμε.
Ένα περίεργο φαινόμενο που έχει περιστασιακά αναφερθεί, αλλά δεν είναι καλά μελετημένο - είναι ότι τα ενήλικα θηλυκά κωπήποδα συχνά ξεπερνούν τα αρσενικά, μερικές φορές περισσότερο από 10 προς 1. Είναι σημαντικό να κατανοήσουμε τι προκαλεί αυτό, διότι μερικές φορές δεν υπάρχουν αρκετά αρσενικά για να γονιμοποιήσουν όλα τα θηλυκά. Αυτό περιορίζει την αύξηση του πληθυσμού, ακόμα και όταν όλοι οι άλλοι παράγοντες, όπως η αφθονία των τροφίμων,ευνοούν μια έκρηξη του πληθυσμού. Με τη σειρά του, αυτό περιορίζει τα κωπήποδα να είναι διαθέσιμα ως τροφή για τα ψάρια και τα άλλα αρπακτικά.
Γιατί είναι τόσο πολλά τα θηλυκά κωπήποδα; Κατ 'αρχάς, πρέπει να είμαστε βέβαιοι ότι έχουν γεννηθεί ίσος αριθμός θηλυκών και αρσενικών . Αυτό ισχύει για τα περισσότερα είδη, για λόγους που εξηγούνται από τον εξελικτικό επιστήμονα Ronald Fisher στην ''γενετική θεωρία της φυσικής επιλογής '', που δημοσιεύθηκε το 1930.
Οι επιστήμονες ξεκίνησαν την έρευνα τους από ένα σενάριο ότι οι γεννήσεις αρσενικών είναι λιγότερο συχνές από ότι τα θηλυκά. Ένα νεογέννητο αρσενικό, τότε έχει καλύτερες προοπτικές ζευγαρώματος από ένα νεογέννητο θηλυκό, γιατί έχει περισσότερα θηλυκά για να διαλέξει. Τα αρσενικά βρίσκονται σε ακόμα μεγαλύτερο πλεονέκτημα με τα γονίδια που έχουν ,αφού προκαλούν περισσότερους αρσενικούς απογόνους. Αυτό σημαίνει ότι τα γονίδια για τα αρσενικά παράγουν τις προϋποθέσεις ώστε να εξαπλώνονται περισσότερο . Το πλεονέκτημα που συνδέεται με την παραγωγή των αρσενικών στη συνέχεια χάνεται, όπως η αναλογία των φύλων φθάνει σε ισορροπία.
Μια πρόσφατη μελέτη που εξετάζει την αναλογία των δύο φύλων ανήλικων και ενήλικων κωπήποδων έχει δείξει ότι αυτό ισχύει τόσο για τα κωπήποδα και για άλλα ζώα - η θηλυκή κυριαρχία εμφανίζεται μόνο στην ενήλικη ζωή, μετά την τελευταία έκδυση του εξωσκελετού. Τα νεότερα στάδια ανάπτυξης έχουν ίσες αναλογίες σεξ.
Στα μέσα της δεκαετίας του 2000, οι επιστήμονες ανακάλυψαν ένα πρότυπο στο είδος της κυριαρχίας των θηλυκών κωπήποδων . Τα θηλυκά αυτών των συγκεκριμένων ειδών μπορούν να αποθηκεύσουν το σπέρμα. Αυτό μπορεί να έχει εξελιχθεί, λόγω της δυσκολίας να βρουν έναν σύντροφο στον τρισδιάστατο ωκεανό. Η ικανότητα να αποθηκεύουν σπέρμα αλλάζει το παιχνίδι με αποτέλεσμα το να ζευγαρωθεί ένα αρσενικό με ένα τέτοιο θηλυκό είναι πολύ ωφέλιμο για ένα αρσενικό. Μια επιτυχημένη αναπαραγωγική συνάντηση θα μπορούσε να οδηγήσει σε πολλούς απογόνους, όλους με τα γονίδια του.
Παρατηρήσεις για το πώς συμπεριφέρονται αυτά τα κωπήποδα έχουν δείξει ότι αρσενικά και θηλυκά εμφανίζουν διαφορετικές συνήθειες στο κολύμπι. Τα θηλυκά κολυμπούν αργά, μόνο κινούνται γρήγορα στην τροφή, ενώ τα αρσενικά φαίνεται να αναζητούν διαρκώς για έναν σύντροφο. Στην πραγματικότητα, μια διαφορά 16-φορές σε ταχύτητα κολύμβησης μεταξύ αρσενικών και θηλυκών έχει αναφερθεί σε ορισμένα είδη. Ωστόσο, ενώ το κολύμπι γρηγορότερα μπορεί να αυξήσει την πιθανότητα να βρει ένα θηλυκό, θα αυξήσει επίσης τον κίνδυνο μια σύγκρουσης με ένα αρπακτικό.
Έτσι, τα ελλείποντα αρσενικά χάνουν τη ζωή τους μέσω της θήρευσης, όσο αναζητούν για έναν σύντροφο; Δυστυχώς, είναι πιο περίπλοκο από αυτό, καθώς τα αρσενικά κωπήποδα αναπτύσσονται γρηγορότερα και φυσικά πεθαίνουν νωρίτερα. Ωστόσο, αφού οι επιστήμονες μελέτησαν την διάρκεια ζωής και τους ρυθμούς ανάπτυξης τους, πρότειναν ότι τα αρσενικά υποφέρουν από πολύ υψηλότερη θήρευση. Αυτό έδειξε ότι τα θαλάσσια αρπακτικά ζώα είναι υπεύθυνα για τον χαμό όλων των αρσενικών κωπήποδων.
Γεωδίφης με πληροφορίες από το planetearth.nerc.ac.uk
Φωτογραφία-Κωπήποδο