Ο πιο ηφαιστειακός πλανήτης στο σύμπαν;
Η εντύπωση του καλλιτέχνη για τον εξωπλανήτη L 98-59 b. Από: NASA. Βρήκαν οι αστρονόμοι τον πιο ηφαιστειακό πλανήτη στο σύμπαν;
Το διοξείδιο του θείου μπορεί να εξηγήσει την πύρινη επιφάνεια του πλανήτη.
Μια πρόσφατη μελέτη με επικεφαλής τη NASA αποκάλυψε το πιο ηφαιστειακό μέρος που γνωρίζουμε. Ο πλανήτης, που επινοήθηκε L 98-59 b, φαίνεται να αναδιαμορφώνεται διαρκώς από εκρήξεις πιο βίαιες και επίμονες από οτιδήποτε έχει βρεθεί μέχρι τώρα.
Κάθε 2,25 ημέρες, ο πλανήτης που βρίσκεται 35 έτη φωτός μακριά, ολοκληρώνει έναν γύρο γύρω από τον κόκκινο νάνο ήλιο του, ένα ταξίδι τόσο γρήγορο και τόσο κοντά στο αστέρι του που η ατμόσφαιρά του θα έπρεπε να είχε παρασυρθεί εδώ και πολύ καιρό.
Κι όμως, κάτι φαίνεται να το αναπληρώνει. Οι αστρονόμοι που χρησιμοποιούν το διαστημικό τηλεσκόπιο James Webb είδαν τώρα ποια θα μπορούσε να είναι η απάντηση: το διοξείδιο του θείου, ένα αέριο που, στη Γη και στο φεγγάρι του Δία, Ιώ, είναι ένα ενδεικτικό σημάδι ενεργών ηφαιστείων.
Εάν το L 98-59 b, το οποίο ανακαλύφθηκε το 2019, εκπνέει συνεχώς αυτό το αέριο, θα υποδηλώνει έναν κόσμο αφάνταστης γεωλογικής αναταραχής, όπου παλίρροιες λιωμένων πετρωμάτων εκτοξεύονται κάτω από τον φλοιό και ηφαίστεια εκρήγνυνται με τέτοια συχνότητα που η ίδια η επιφάνεια του πλανήτη μπορεί να βρίσκεται σε συνεχή κατάσταση ανανέωσης.
Το όνομα του L 98-59 b, ξεχασμένο σαν σειριακός αριθμός, συγκαλύπτει την εκπληκτική φύση του ίδιου του κόσμου. Είναι μικρότερος από τη Γη και ίσως ο πρώτος εξωπλανήτης σε μέγεθος υπο-Γης που παρουσιάζει σημάδια οποιουδήποτε είδους ατμόσφαιρας, ειδικά γύρω από έναν κόκκινο νάνο.
Τα αστέρια συχνά λούζουν τους πλανήτες τους με έντονη ακτινοβολία, απογυμνώνοντάς τους κάθε προστατευτικό αέρα. Για χρόνια, οι επιστήμονες υπέθεταν ότι μικροί, βραχώδεις πλανήτες όπως αυτός, τόσο κοντά σε ένα τόσο ενεργό αστέρι, δεν θα μπορούσαν ποτέ να συγκρατηθούν σε μια ατμόσφαιρα. Και ίσως αυτό εξακολουθεί να ισχύει.
Αλλά τι γίνεται αν, στην περίπτωση του L 98-59 b, μια ατμόσφαιρα δεν «κρατά» απλώς, αλλά μάλλον ανανεώνεται συνεχώς;
Καύσιμα για ηφαίστεια
Η απάντηση μπορεί να βρίσκεται στον ίδιο μηχανισμό που κάνει την Ιώ του Δία τον πιο ηφαιστειακό κόσμο στο Ηλιακό Σύστημα. Η Ιώ παγιδεύεται σε μια βαρυτική διελκυστίνδα, που τραβιέται μεταξύ της τεράστιας μάζας του Δία και της επιρροής των γειτονικών φεγγαριών.
Η συνεχής κάμψη παράγει θερμότητα μέσα στο φεγγάρι, λιώνοντας τους βράχους σε μάγμα και αναγκάζοντάς το να βγει στην επιφάνεια σε έναν ατελείωτο κύκλο εκρήξεων.
Το L 98-59 b φαίνεται να βιώνει την ίδια μοίρα, μόνο σε πολύ μεγαλύτερη κλίμακα. Η έλξη του αστεριού του και οι βαρυτικές ωθήσεις των αδελφών πλανητών του μπορεί να το τεντώνουν και να το συμπιέζουν, δημιουργώντας τεράστια εσωτερική θερμότητα.
Το αποτέλεσμα είναι ένας πλανήτης όπου η ηφαιστειακή δραστηριότητα θα μπορούσε να είναι ένα αδυσώπητο, αναπόφευκτο γεγονός ύπαρξης. Τα στοιχεία προέρχονται από τις παρατηρήσεις του JWST του αστρικού φωτός που φιλτράρει την ατμόσφαιρα του πλανήτη κατά τη διάρκεια τεσσάρων ξεχωριστών διελεύσεων. Οι αστρονόμοι ανέλυσαν αυτό το φως και βρήκαν μια φασματική υπογραφή που ταιριάζει με το διοξείδιο του θείου. Αυτή η ανακάλυψη, εάν επιβεβαιωθεί, θα σήμαινε ότι ο πλανήτης απελευθερώνει συνεχώς νέα αέρια στον ουρανό, αναδομώντας την ατμόσφαιρά του τόσο γρήγορα όσο τη χάνει.
Γεωδίφης με πληροφορίες από τη σελίδα zmescience
https://www.zmescience.com/science/did-astronomers-find-the-most-volcanic-planet-in-the-universe/